Komentarz EY: Przychody spółek mogą się zmienić, a w sprawozdaniach finansowych będzie więcej informacji – to efekty nowego standardu rachunkowości

ey warszawa

Setki spółek w Polsce muszą się przygotować na duże zmiany. 28 maja 2014 został opublikowany nowy standard rachunkowości – MSSF 15 Umowy z klientami. Zmienia on sposób w jaki firmy rozliczają swoje umowy z klientami, w szczególności, gdy w ramach jednej umowy świadczą usługi i dostarczają towary – tak, jak to ma miejsce, np. w branży telekomunikacyjnej. Firmy będą musiały też ujawniać więcej informacji o swoich przychodach, co ma pomóc inwestorom w ocenie spółek. Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB) oraz Amerykańska Rada ds. Standardów Rachunkowości Finansowej pracowały nad nowym modelem rozpoznawania przychodów przez 10 lat.

Nowy standard zastąpi dotychczasowe standardy w ramach Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) i amerykańskich standardów rachunkowości (US GAAP). Prace nad ich ujednoliceniem trwały ponad 10 lat. – Celem wspólnego standardu jest promowanie jednolitej rachunkowości dla rozpoznawania przychodu i zwiększenie porównywalności i przejrzystości informacji finansowych. Wypracowanie standardu dotyczącego przychodów było jednym z kluczowych celów Rad w ostatnich latach – mówi Anna Sirocka, Partner w Dziale Doradztwa w Zakresie Rachunkowości EY.

Nowy standard dotyczy wszystkich umów skutkujących przychodami i zawiera jednolity model rozpoznawania i pomiaru sprzedaży aktywów niefinansowych, w tym m.in. majątku trwałego. Analiza umowy z klientem przeprowadzana jest w pięciu krokach – od identyfikacji umowy, przez wskazanie pojedynczych zobowiązań, ustalenie cen, przyporządkowanie ich do poszczególnych zobowiązań i rozpoznanie przychodu. Zgodnie z MSSF 15 przychód powstaje w momencie, gdy kontrola nad towarem lub usługą przechodzi w ręce klienta.

Wcześniejsze propozycje rozwiązań dotyczące jednego modelu rozpoznawania przychodów budziły dużo obaw ekspertów w kwestii proponowanego momentu, w którym przychód jest rozpoznawany oraz możliwości zastosowania standardu w praktyce. Rady dopracowały niektóre wzbudzające wątpliwości bądź problematyczne obszary. – Rady postarały się rozwiązać zgłaszane problematyczne kwestie. W ostatecznej wersji standardu znalazły się dodatkowe wytyczne dotyczące jego stosowania, tak, aby pomóc spółkom w określaniu momentu, w którym powstaje przychód czyli przeniesienia towarów na klienta, czy też wykonania usług, w tym w szczególności w przypadku licencji – tłumaczy Joanna Frykowska, Dyrektor w Dziale Doradztwa w Zakresie Rachunkowości EY.- Nowy standard może zmienić moment, kiedy spółki pokazują przychody ze sprzedaży, a nawet jeśli ten nie ulegnie zmianie to i tak pozostałe zapisy standardu będą miały wpływ na wszystkie gałęzie przemysłu. Dla przykładu, nowy standard wymaga od spółek ujawniania znacznie większej ilości informacji o sprzedaży i przychodach w sprawozdaniach finansowych w nadziei, że inwestorzy i inni użytkownicy otrzymają bardziej użyteczne dane – dodaje Anna Sirocka.

Pierwotnie MSSF 15 miał być wydany w 2013 roku. Z powodu opóźnień, spółki mają teraz mniej czasu na przygotowanie się do nowych wymogów. Standard wchodzi w życie w 2017 roku (z wcześniejszym przyjęciem dozwolonym jedynie w ramach MSSF), ale możliwe, że spółki, które są zobowiązane do przedstawienia informacji porównawczej z okresu dwóch lat, będą musiały zastosować nowy standard równolegle z obecnie obowiązującymi wymogami w odniesieniu do danych za 2015 rok. Nie jest jeszcze wiadomo, jaki będzie harmonogram przyjęcia tego standardu do stosowania w Unii Europejskiej, co jest istotne z punktu widzenia polskich spółek publicznych.

Podczas gdy standard ten ujednolici wykazywanie przychodów ze sprzedaży na rynkach publicznych, spółki, audytorzy oraz nadzór staną w obliczu nowych wyzwań związanych ze spójną interpretacją i stosowaniem tych wymogów w każdej branży oraz w otoczeniu prawnym specyficznym dla poszczególnych krajów. W odpowiedzi na te obawy Rady powołały do życia grupę wdrożeniową, która ma pomóc w wypracowaniu wspólnych rozwiązań, ujednoliceniu interpretacji, a co za tym idzie zapewnieniu większej porównywalności między spółkami.