Egipt: powolne ożywienie i wyzwania strukturalne

Egipt
  • Większa stabilność polityczna, reformy gospodarcze i inwestycje zagraniczne stymulują ożywienie gospodarcze Egiptu 
  • Coface przewiduje, że wzrost gospodarczy wyniesie 4,4 proc.
  • Egipt w dalszym ciągu uzależniony jest od dotacji i BIZ z krajów Zatoki Perskiej
  • Nieznaczne ożywienie w sektorze turystycznym i motoryzacyjnym

Lepsza prognoza dla gospodarki

 Po poważnym wstrząsie spowodowanym niepokojami społecznymi i przemocą w związku z rewolucją w 2011 r. egipska gospodarka powraca do poprzedniego stanu dzięki stabilizacji sytuacji politycznej, reformom gospodarczym oraz inwestycjom zagranicznym. Władze niedawno ogłosiły, że faktyczny poziom wzrostu wyniósł 4,1 proc. w roku 2014/2015 (rok obrotowy od lipca do czerwca) w porównaniu z 2,2 proc. za rok 2013/2014 – co z kolei stanowiło nieznaczną poprawę w porównaniu ze wzrostem wynoszącym 2 proc. w latach 2011-2013. Za wyniki te odpowiada głównie wzrost w sektorze produkcji, wyższe dochody z turystyki (po spadku wskutek niepokojów) oraz korzystny efekt bazy. Po stronie popytu głównym czynnikiem zwiększającym wzrost była konsumpcja prywatna. Coface szacuje, że wzrost przyspieszy do 4,4 proc. w roku obrotowym 2015/2016.

Powolne ożywienie

 Mimo, iż wzrost konsumpcji publicznej i prywatnej powinien się utrzymywać, jego tempo będzie ograniczone z powodu wysokiego bezrobocia oraz reform w zakresie dotacji, mających ograniczyć deficyt budżetowy. Pomimo poprawy sytuacji fiskalnej Egiptu deficyt budżetowy utrzymuje się na poziomie powyżej 10 proc. PKB. Dodatkowo Egipt wciąż zmaga się z luką w finansowaniu zewnętrznym, słabą infrastrukturą, zniekształceniami mikroekonomicznymi i niską konkurencyjnością. W roku obrotowym 2014/2015 deficyt obrotów bieżących wzrósł do 12,2 mld USD (rok wcześniej wynosił 2,7 mld USD), głównie z powodu większego deficytu w wymianie handlowej. Jeżeli ceny ropy utrzymają się na niskim poziomie, może to spowodować spadek BIZ, dotacji i przelewów z krajów Zatoki Perskiej, które są jednym z głównych czynników napędzających wzrost Egiptu. Ograniczyłoby to środki na niezwykle potrzebne inwestycje w egipską infrastrukturę.

Krajowe i regionalne ryzyko w zakresie bezpieczeństwa wywiera wpływ na otoczenie biznesowe oraz na ożywienie w sektorze turystycznym (który odpowiada za ok. 20 proc. zysków dewizowych kraju). Odpływ kapitału z powodu problemów z bezpieczeństwem i niepewności politycznej spowodował spadek rezerw walutowych. Wywiera to szczególny wpływ na małych i średnich producentów, ponieważ brakuje im gotówki na import maszyn i surowców.

Egipt – makrowskaźniki
        2014 r. 2015e 2016e
PKB (proc.)       2,2 proc. 4,1 proc. 4,4 proc.
Saldo obrotów bieżących (1)        0,8 proc. -3,3 proc. -4,2 proc.
Saldo budżetowe (1)       13,6 proc. -11 proc. -9,9 proc.
Dług publiczny (1)       90,5 proc. 91 proc. 89 proc.

(1) Proc. PKB, saldo obrotów bieżących z wyłączeniem dotacji wyniosło -5 proc. PKB

Źródło: Oficjalne dane statystyczne, MFW, BMI, Coface

Większa stabilność polityczna i zaangażowanie władz w reformy strukturalne poprawiają wyniki gospodarcze w Egipcie – mówi Seltem Iyigun, ekonomistka Coface na Bliski Wschód i Afrykę Północną. Międzynarodowa pomoc finansowa stanowi istotny filar wzrostu kraju. Prognozujemy, że ożywienie gospodarcze skorzysta także na wzroście stałych inwestycji. Ożywienie gospodarcze i stabilność polityczna niwelują nierównowagę budżetową. Niezależnie od tego zrównoważony wzrost będzie zależeć od dalszych postępów reform gospodarczych oraz większej stabilności politycznej. Pomimo poprawy, słabości strukturalne ciągle są obecne w egipskiej gospodarce i w dalszym ciągu mają wpływ na wzrost sektora prywatnego. Nadal stoją przed nami trudne wyzwania – w tym narażone rachunki zewnętrzne, niska konkurencyjność i ryzyko w zakresie bezpieczeństwa – dodaje Seltem Iyigun.

Ostrożne ożywienie w sektorach

  • Turystyka: Po zamieszkach i niepewności politycznej związanych z rewolucją w 2011 r. sektor turystyczny przechodzi nieznaczne ożywienie, głównie dzięki większej stabilności politycznej. W pierwszej połowie 2015 r. liczba turystów odwiedzających Egipt wzrosła o 8,2 proc. w stosunku do roku poprzedniego, osiągając poziom 4,8 mln. Rząd przewiduje, że liczba turystów na przestrzeni 2015 r. sięgnie 10 mln, a łączne przychody z turystyki wyniosą 7,5–8 mld USD. Przewiduje się, że liczba hoteli i noclegów nieznacznie przekroczy poziom z 2012 r., sięgając 1140 w 2015 r. Pomimo wszystkich zmian na lepsze powrót egipskiego sektora turystycznego do stanu sprzed zawirowań jeszcze trochę potrwa ze względu na problemy z bezpieczeństwem.
  • Sektor motoryzacyjny: Sektor motoryzacyjny także korzysta na ożywieniu po okresie Arabskiej Wiosny, który spowodował spadek popytu. Sprzedaż samochodów osobowych wzrosła gwałtownie w 2014 r. – o 55,5 proc. w stosunku do 2013 r. Ożywienie gospodarcze oraz większa stabilność polityczna powinny wspomóc sprzedaż w nadchodzącym okresie. Mimo to sektor zmaga się z ograniczeniami. Niektóre firmy zmuszone są do opuszczenia Egiptu z powodu niedoborów gotówki, niejasnej strategii przemysłowej oraz wzmocnienia sektora motoryzacyjnego w sąsiednich państwach.