Badanie realizowane przez Interaktywny Instytut Badań Rynkowych na zlecenie BNP Paribas Banku zostało przeprowadzone pod koniec sierpnia br. Bank po raz drugi poprosił polskich internautów o odpowiedź na pytanie, jakie plany lub marzenia życiowe są im najbliższe. Porównując dwie edycje badania, można stwierdzić, że potrzeby Polaków się nie zmieniają. Trzy najczęściej wymieniane obecnie plany Polaków to nadal remont mieszkania, podróże i zakup samochodu. Zmieniła się za to kolejność wskazywania osobistych planów.
W pierwszej edycji badania przeprowadzanej wiosną tego roku, najpopularniejszymi wskazaniami były: zakup samochodu, remont mieszkania lub domu oraz podróże.
Styl realizacji osobistych planów również nie uległ zmianie. Nadal ponad połowa respondentów określa siebie jako osoby mające wiele planów, ale realizujące tylko niektóre z nich (53 proc.). Blisko co piąty respondent (19 proc.) deklarował, że konsekwentnie realizuje wszystkie swoje plany. Niewiele mniej osób (17 proc.) stwierdziło, że stara się raczej nie robić planów, bo ich nie realizują – wolą działać spontanicznie.
Blisko 40 proc. badanych (o 10 p.p. więcej niż w pierwszej edycji badania) deklaruje gotowość skorzystania z kredytu, gdyby miało to ułatwić realizację ważnego planu życiowego. Jednocześnie jedna czwarta internautów uważa, że banki obecnie mniej chętnie udzielają kredytów z powodu niestabilnej sytuacji ekonomicznej. W opinii 22 proc. badanych kredyty w bankach są obecnie łatwo dostępne. Zainteresowanie klientów banków pożyczkami i kredytami gotówkowymi nie słabnie, dlatego instytucje finansowe wprowadzają promocje i uatrakcyjniają produkty, aby przyciągnąć klientów. Przykładem może być kredyt gotówkowy „Zrealizuj swój plan” z oprocentowaniem 9,9 proc., który BNP Paribas proponuje klientom od 25 sierpnia br. Porównywarka finansowa Comperia.pl wskazuje go jako najkorzystniejszą ofertę na rynku (według porównania z dnia 31 sierpnia br.).
Pomimo trudnej sytuacji ekonomicznej 28 proc. internautów deklarowało, że rozpoczyna realizację planów i nie obawia się kryzysu ani ekonomicznych zawirowań. Taki wynik może świadczyć o niesłabnącym optymizmie i wierze we własne możliwości. Deklarujący taką postawę mogą także nie doceniać potencjalnego ryzyka. Mniejszą grupę stanowią osoby, które musiały odłożyć realizację planów na stabilniejsze czasy (17 proc.). Co dziesiąty internauta zadeklarował, że czeka z rozpoczęciem realizacji planów, aż „wszystko się uspokoi”.
– Sierpniowa edycja badania marzeń i planów życiowych Polaków mocno pokazuje więc, że słowa takie jak „kryzys”, „spowolnienie gospodarcze” czy wręcz „recesja” obecnie pozostają jedynie w sferze spekulacji medialnych i rynkowych – mówi Marcin Mróz, główny ekonomista BNP Paribas Banku – Sądząc po wynikach badania, nie widać by – pod wpływem obaw o sytuację polskiej czy wręcz światowej gospodarki – konsumenci znacząco weryfikowali swoje cele życiowe. Wprost przeciwnie, na czele priorytetów wciąż utrzymują się większe wydatki, co zdecydowanie nie wskazuje na to by wzrosła skłonność do przezornościowego zaciskania pasa. Jednocześnie, widać rosnącą skłonność do finansowania swych planów wydatkowych za pomocą kredytu. Tak więc również tutaj widzimy zachowania, które zwykle mają miejsce, gdy gospodarstwa domowe postrzegają swoją sytuację finansową co najmniej jako stabilną – dodaje Marcin Mróz.
Druga edycja badania pokazała, jak zmieniają się priorytety rodaków od czasu edycji wiosennej. W najnowszym badaniu respondenci na pierwszym miejscu wskazali remont mieszkania lub domu (47 proc. wszystkich badanych internautów, poprzednio 28 proc.) jako najistotniejszy obszar realizacji planów.
Na drugie miejsce awansowała kategoria podróże (44 proc. wskazań, poprzednio 24 proc.). Wskazań w tej kategorii częściej dokonywały kobiety niż mężczyźni. Popularność podróży wyraźnie zaznaczała się wśród osób z wykształceniem wyższym, mieszkających w dużych miastach (100-500 tys. mieszkańców). Wśród celów podróży najczęściej wymieniano kraje Ameryki Północnej, Hiszpanię, ogólnie Europę oraz Włochy.
Spadek na trzecie miejsce odnotowała kategoria zakup samochodu (obecnie 40 proc. wskazań, poprzednio 38 proc.). Tak jak w poprzednim badaniu mężczyźni zdecydowanie częściej niż kobiety wskazywali tę kategorię jako istotną (46 proc. w stosunku do poprzednich 34 proc.). Co ciekawe, zakup nowego auta częściej wskazywali mieszkańcy wsi (48 proc.) niż największych miast (28 proc.), co może świadczyć o poprawie sytuacji finansowej na wsi.
Badanie BNP Paribas Banku wskazuje na podział na marzenia bardziej „męskie” (samochód, sprzęt AGD itp.) oraz „kobiece” (podróże, pobyt w kurorcie wypoczynkowym SPA, zakup nowych mebli, organizacja przyjęcia, nauka czy zabiegi medycyny estetycznej). Marzenia „męskie” wiążą się częściej z zastosowaniem praktycznym i chęcią posiadania, a „kobiece” raczej z chęcią doświadczania nowych wrażeń.
Warto także zauważyć, że plany i marzenia Polaków są odzwierciedleniem stopnia rozwoju naszego społeczeństwa. Ciągle jesteśmy w fazie gromadzenia kapitału i dlatego konsumpcja i posiadanie dóbr są wciąż kluczowym elementem marzeń internautów. – Można jednak zaobserwować pewną zmianę. Najmłodsze pokolenie respondentów wypowiadających się w badaniu stara się zadbać o równowagę w swoim życiu – mówi dr Krzysztof Pierścieniak, ekspert w zakresie efektywności osobistej z Katedry Edukacji Ustawicznej i Andragogiki na Uniwersytecie Warszawskim – Chociaż nadal jednymi z najbardziej pożądanych dóbr są te, które stanowią zewnętrzne wskaźniki statusu (posiadanie domu, mieszkania, samochodu, tabletu, czy nowoczesnego sprzętu RTV) i na zakup tych dóbr zdaniem respondentów banki chętnie udzielają kredytów, to przynajmniej część respondentów swoje plany wiąże z rozwojem osobistym. Dla 16 proc. odpowiadających priorytetowym marzeniem były różnego rodzaju kursy – tłumaczy dr Pierścieniak.
– Na razie nie widać, by polscy konsumenci żyli w strachu przed kryzysem. Powyższe zachowania Polaków nie są specjalnie zaskakujące. Doświadczenia przeszłości pokazują bowiem, że znacząca weryfikacja postaw konsumentów ma miejsce dopiero wtedy gdy efekty kryzysu stają się namacalne. A wziąwszy pod uwagę że na razie polska gospodarka ma się całkiem dobrze (na co wskazuje choćby 4,3-procentowa dynamika PKB za 2 kwartał tego roku) do znaczących zmian w planach i marzeniach konsumentów może być wciąż daleko – podsumowuje Marcin Mróz.
Metodologia badania
Badanie zostało zrealizowane metodą CAWI Real Time Sampling w dniach 23.08 – 25.08.2011 w ramach GO96! – Omnibus online. Próbę dobrano metodą losowo-kwotową spośród użytkowników witryn internetowych korzystających z bezpłatnej wersji systemu stat24 lub bezpłatnego audytu site-centric stat.pl/PBI. Badaniem objęto grupę 1000 osób w wieku 15 i więcej lat.
Przeprowadzone badanie miało charakter półotwarty – oprócz predefiniowanych odpowiedzi, respondenci mogli udzielić odpowiedzi spontanicznej, oraz doprecyzować wybrane opcje z odpowiedzi zamkniętych. Każdy mógł wskazać/wymienić max. 3 plany/marzenia.
