Zgodnie z „Raportem o sytuacji mikro i małych firm w roku 2015” autorstwa ekspertów Banku małopolscy mikro i mali przedsiębiorcy są w nieco lepszych nastrojach niż w ubiegłym roku. Odwrotnie niż w ubiegłym badaniu, najbardziej zadowoleni są właściciele firm z podregionu nowosądeckiego, najmniej z podregionu krakowskiego. Eksport spadł, ale prognozy na 2016 rok są optymistyczne. Firmy więcej inwestują. Koszty pracy, wysokość podatków i obciążenia biurokratyczne, to bariery na które najczęściej się uskarżają.
W Małopolsce, kolejny rok z rzędu, poprawiają się nastroje mikro i małych przedsiębiorstw. Miernik nastrojów – Ogólny Wskaźnik Koniunktury[1] w Małopolsce osiągnął podobną jak średnio w kraju wartość 98 p. Największymi optymistami są przedsiębiorcy z podregionu nowosądeckiego, którzy perspektywy 2016 roku ocenili aż na 101,5 p. W najgorszych nastrojach są właściciele firm z Krakowa, którzy perspektywę 2016 roku ocenili na 96,9 p. Dla porównania średnio w kraju firmy oceniały perspektywy na 100,2 p.
Małopolscy mikro i mali przedsiębiorcy nieco gorzej niż średnio w kraju ocenili 7 z 8 badanych aspektów. Najlepiej ocenili dostępność zewnętrznego finansowania oraz zatrudnienie. Najgorzej (począwszy od najniższych ocen) sytuację branży, ogólną sytuację gospodarczą, oczekiwanie na zapłatę, przychody, sytuacje i wynik finansowy firmy.
– Małopolscy przedsiębiorcy są w nieco lepszych nastrojach niż w ubiegłym roku. Odwróciły się role wewnątrz regionu. Najbardziej zadowoleni są ubiegłoroczni sceptycy – właściciele firm z nowosądeckiego. Najmniej ubiegłoroczni liderzy rankingu – firmy z Krakowa – mówi Tomasz Kierzkowski z Departamentu Klienta Biznesowego Banku Pekao S.A.
Coraz więcej właścicieli mikro i małych firm prowadzi inwestycje. W 2015 r. co drugi mikro i mały przedsiębiorca w Małopolsce inwestował. To więcej o około 7 p.p. w ujęciu rocznym i o około 14 p.p. w porównaniu z 2013 r. Sytuacja wewnątrz regionu jest wyrównana. Nie ma znaczących różnic pomiędzy podregionami. Najwyższy odsetek inwestorów zanotowano w tarnowskim (53%), krakowskim i samym Krakowie (po 52%) oraz oświęcimskim (49%). Najmniej inwestujących firm jest w nowosądeckim (43%). Mikro i mali przedsiębiorcy zapytani o prognozy na 2016 rok, nie są już jednak tak zgodni. Najwięcej firm zamierza inwestować w podregionach krakowskim (47%) i tarnowskim (44%), a kolejno w oświęcimskim (42%). Zdecydowanie spada odsetek inwestorów w samym Krakowie – tylko 37% mikro i małych zamierza tu inwestować. Na końcu klasyfikacji, tak jak i w ubiegłym roku znalazł się podregion nowosądecki, gdzie 31% właścicieli będzie prowadzić inwestycje. Podobnie jak średnio w kraju, około 16% inwestycji jest wartych powyżej 100 tys. złotych.
Małopolska – ubiegłoroczny lider eksportu, nieco spuściła z tonu w tym zakresie. W 2015 r. w regionie inwestowało 14,2% mikro i małych firm, to o 1 p.p. mniej niż w ubiegłym roku i 1 p.p. mniej niż średnio w kraju. Przy czym, średnio w kraju odsetek eksporterów wzrósł o 3 p.p. Rozkład eksporterów po regionach, przedstawia się podobnie jak w ubiegłym roku. Najwięcej eksportują ci, którzy prowadzą działalność w Krakowie (17%), podregionie krakowskim (16%), nowosądeckim oraz tarnowskim (po 15%). Podobnie do ubiegłego roku najmniej inwestorów działa na terenie podregionu oświęcimskiego – 6%. Prognozy na 2016 rok są optymistyczne – we wszystkich podregionach ma wzrosnąć odsetek eksportujących firm.
W przyszłym roku małopolscy przedsiębiorcy zamierzają zwiększyć działalność eksportową, co bardzo cieszy, gdyż przychody z eksportu są bowiem zazwyczaj dużo lepiej oceniane niż przychody z działalności na rodzimym rynku. Właściciele firm z podregionów krakowskiego i tarnowskiego zamierzają też postawić na inwestycje. To również dobry prognostyk dla rozwoju regionu, który może przyczynić się do kolejnej zamiany miejsc w regionalnym rankingu nastrojów – dodaje Tomasz Kierzkowski z Departamentu Klienta Biznesowego Banku Pekao S.A.
W regionie nieco mniej firm w porównaniu ze średnią dla kraju wdraża innowacje produktowe (25% vs. 26%). Różnica w odsetku firmy wdrażających innowacje procesowe jest nieco większa (15% w Małopolsce vs. 17% średnio w kraju). Najwięcej innowacji produktowych wdrażają firmy w podregionie krakowskim (34%), natomiast najwięcej innowacji procesowych w podregionie nowosądeckim (19%). W Małopolsce wysoki odsetek innowacji jest finansowany ze środków własnych. Właściciele firm z podregionu nowosądeckiego są liderami w korzystaniu z zewnętrznych źródeł finansowania innowacji.
Koszty pracy, wysokość podatków i obciążenia biurokratyczne, to bariery na które najczęściej uskarżają się małopolscy przedsiębiorcy.
Tematem specjalnym tegorocznej edycji Raportu są startupy czyli firmy, które działają na rynku krócej niż 3 lata. Startupy z dużo większym optymizmem oceniają otaczającą rzeczywistość. Ogólny Wskaźnik Koniunktury dla tej grupy firm wyniósł 104 punkty. Zmiany, które ułatwiłyby rozpoczynanie i prowadzenie działalności gospodarczej startupom to mniejsze koszty pracy (ZUS, podatki; 50% wskazań), lepszy dostęp do finansowania (27%) oraz uproszczenie przepisów (11%).
Raport Banku Pekao powstał w oparciu o wywiady telefoniczne z właścicielami ponad 6,9 tys. mikro i małych firm, prowadzone we wrześniu 2015 r. Wyniki badania przedstawione są na poziomie kraju, 16 województw oraz 66 grup subregionalnych, jak również według branż, wielkości firmy i okresu funkcjonowania na rynku. Respondenci odpowiedzieli na 70 pytań.
[1] Wskaźniki w ramach badania mogą przyjmować wartości od 50 do 150, przy czym 50 oznacza „dużo gorzej”, 75 – „gorzej”, 100 – „ani lepiej, ani gorzej”, 125 – „lepiej”, 150 – „dużo lepiej”.
