Dane z najnowszego raportu Koalicji Bezpieczni w Pracy „Bezpieczeństwo pracy w Polsce 2020. Wpływ pandemii koronawirusa na polski rynek pracy” pokazują, że pracodawcy szybko zareagowali na bieżącą sytuację epidemiczną i wprowadzili szereg rozwiązań sanitarnych zanim weszły w życie odpowiednie regulacje. Z czym przede wszystkim nie poradziły sobie firmy, a co najbardziej zawodzi w pandemicznym bezpieczeństwie pracy?
Ewa Gawrysiak, Sales and End User Marketing Manager w TenCate Protective Fabrics, ekspertka Koalicji Bezpieczni w Pracy:
Wyniki raportu „Bezpieczeństwo pracy w Polsce 2020. Wpływ pandemii koronawirusa na polski rynek pracy” pokazały, że z reguły polskie firmy szybko zareagowały na bieżącą sytuację wprowadzając – nierzadko przed oficjalnym ogłoszeniem obostrzeń przez państwo – odpowiednie środki i procedury minimalizujące wystąpienie zakażenia wirusem SARS-CoV-2 w organizacji. Z kolei pracownicy w większości pozytywnie i ze zrozumieniem ocenili powzięte przez pracodawców działania. Niemniej są obszary, co do których trudno jest oczekiwać tak optymistycznych wyników z uwagi na to, że obecny kryzys nie ma sobie równego w powojennej historii gospodarczej Polski. Wpływ pandemii sięga nie tylko ekonomicznej strony działalności firm. Jest również ogromnym wyzwaniem dla dotychczasowej kultury i organizacji pracy, poczucia bezpieczeństwa pracownika oraz czasem pojawienia się nowych – przynajmniej dla ustawodawcy – form współpracy, takich jak praca zdalna, której nigdy w takiej skali w polskich przedsiębiorstwach nie realizowano.
Raport pokazał, że pandemia stanowiła ogromne wyzwanie dla pracownika i miała silny wpływ na jego zdrowie psychiczne oraz fizyczne. Aż trzech na czterech respondentów odpowiedziało, że w tym czasie zaczęło odczuwać różnego rodzaju dolegliwości. Najczęściej wymieniany był niepokój i lęk (33 proc.), zaburzenia nastroju (31 proc.) oraz zaburzenia lub brak snu (26 proc.). Oczywiście jest to wynikiem ogromnego stresu, na jaki narażona była część populacji. W dalszej kolejności pojawiał się ból głowy (26 proc.) i kręgosłupa (25 proc.), czy wreszcie otyłość (13 proc.). Pierwsze dwa schorzenia mogą być związane z trudnością zapewnienia ergonomicznych warunków pracy, na przykład podczas pracy zdalnej. Otyłość stanowi jeden ze skutków ograniczenia ruchu spowodowanego lockdownem. Widać zatem, że dla polskich przedsiębiorstw o wysokiej kulturze bezpieczeństwa istotnym zagadnieniem wymagającym szukania rozwiązań będzie minimalizowanie zagrożeń psychospołecznych, na które w tym czasie w sposób szczególny są narażeni właśnie pracownicy. Kolejnym jest zaś zapewnienie ergonomicznych warunków pracownikom pracującym zdalnie. Ta kwestia wymaga regulacji na poziomie legislacyjnym, dlatego cieszą ostatnie zapowiedzi wprowadzenia do Kodeksu pracy takiej kategorii. Kwestią otwartą pozostaje pytanie o finansowanie takich inwestycji oraz to, w jaki sposób pracodawca może kontrolować warunki pracy w prywatnym mieszkaniu pracownika.
Dużą rolę czynników psychospołecznych widzimy w odpowiedziach na pytania o uciążliwości w pracy zdalnej. Pracownikom najbardziej doskwierał brak kontaktu z ludźmi (43 proc.) i przenikanie się życia prywatnego z zawodowym (37 proc.). Przed pracodawcami stoi zatem wyzwanie, aby – zanim praca zdalna na stałe zostanie w organizacjach – nauczyć ludzi, jak z niej korzystać. Co ciekawe, w tym samym pytaniu na brak odpowiedniej infrastruktury IT wskazało jedynie 17 proc. respondentów z grupy pracowników. Z kolei pracodawcy dostrzegają potrzebę organizacji dodatkowych szkoleń dotyczących bezpieczeństwa danych (87 proc.), a 73 proc. z nich spodziewa się, że pandemia koronawirusa spowoduje długofalowo zwiększenie inwestycji w bezpieczeństwo systemów IT.
