Raport: Sytuacja mikro i małych firm w województwie śląskim w roku 2016

biuro firma biznes

Siódma edycja  „Raportu o Sytuacji Mikro i Małych Firm” przygotowanego przez Bank Pekao S.A  pokazała, że na Śląsku jest większy odsetek eksportujących i inwestujących firm niż średnio w kraju. Właściciele śląskich mikro i małych firm w 2016 roku rzadziej też skarżyli się na bariery w prowadzeniu działalności gospodarczej w porównaniu do średniej ogólnopolskiej. Ogólny wskaźnik koniunktury dla województwa śląskiego jest identyczny jak wskaźnik dla całego kraju.

W porównaniu z 2015 rokiem, odsetek śląskich firm eksportujących swoje wyroby wzrósł o 4 p.p i wyniósł 19%, podczas gdy średnio w Polsce eksportuje 18% firm. W podregionie gliwickim wzrost ten był jeszcze większy i wyniósł aż 21 p.p, co przełożyło się na prowadzenie działalności eksportowej przez 28% przedsiębiorców. Najmniej firm eksportuje swoje wyroby z podregionu tyskiego oraz sosnowieckiego (11%). Przedsiębiorcy ze Śląska oceniają, że w 2017 roku poziom eksportu nie zmieni się.

Ponad połowa (51%) mikro i małych firm ze Śląska prowadziła w ostatnim roku projekty inwestycyjne. Jest to o 2 p.p więcej niż średnio w kraju. Najwięcej inwestycji przeprowadziły firmy z Katowic ( 60% firm inwestuje), najmniej z Częstochowy i okolic ( wskaźnik inwestycji na poziomie 42%). Zarówno w Polsce, jak i województwie śląskim czynnikami, które skłoniły właścicieli firm do przeprowadzenia inwestycji były przede wszystkim: chęć poprawy efektywności (58% wskazań na Śląsku, 56% w skali kraju) oraz konieczność wymiany przestarzałych środków trwałych (43% wskazań na Śląsku, 42% w skali kraju). Natomiast jako główne powody braku inwestycji ze strony przedsiębiorców były wymieniane: brak potrzeb inwestycyjnych oraz sytuacja finansowa firmy, nie pozwalająca na prowadzenie inwestycji.

Rosnący eksport i inwestycje dobrze świadczą o kondycji mikro i małych firm z województwa śląskiego. Prowadzone przez nas badania pokazują, że firmy eksportujące są w znacznie lepsze kondycji niż przedsiębiorstwa działające wyłącznie na rynku lokalnym. – powiedział Tomasz Kierzkowski, dyrektor w Departamencie Klienta Biznesowego.

Raport Banku Pekao bada również bariery stojące przed przedsiębiorcami. Właściciele firm zostali poproszeni o skwantyfikowanie każdej z barier w skali od 1 (brak bariery) do 5 (bardzo ważna bariera). Średnia barier w śląskim wyniosła 2,74 pkt i była nieznacznie niższa niż średnia w skali kraju (2,78 pkt). Jako najważniejsze bariery w rozwoju firmy śląscy przedsiębiorcy wskazali wysokość podatków (3,64 pkt), koszty pracy (3,47 pkt), i przepisy prawne (3,25 pkt).

Jak każdego roku, Raport Banku Pekao wylicza Ogólny Wskaźnik Koniunktury Mikro i Małych Firm, czyli syntetyczną miarę nastrojów właścicieli firm. Ogólny Wskaźnik Koniunktury dla firm z województwa śląskiego wyniósł 96,7 pkt[1] i był na takim samym poziomie jak wskaźnik dla całego kraju. Najbardziej optymistyczne były firmy z Częstochowy i okolic. Dla tego obszaru wskaźnik wyniósł 98,8 pkt. Najgorzej swoją sytuację ocenili właściciele firm z podregionu z katowickiego ( poziom wskaźnika 95,7 pkt),

W porównaniu ze średnią krajową śląscy mikro i mali przedsiębiorcy nieco lepiej ocenili sytuację firmy (99,1 pkt), przychody firmy (97,9 pkt), wynik finansowy firmy (98,5 pkt) oraz dostępność zewnętrznego finansowania (99,9 pkt). Pozostałe cztery z ocenianych obszarów: ogólną sytuację gospodarczą (89,2 pkt), sytuację branży (92,0 pkt), zatrudnienie (100,9 pkt), oraz oczekiwanie na zapłatę (96,3 pkt) ocenili gorzej niż średnio w kraju.

W tym roku autorzy badania pytali również o inwestycje w kapitał ludzki. Przedsiębiorcy z województwa śląskiego podnoszą swoje kwalifikacje przede wszystkim poprzez samokształcenie (53%) oraz udział w kursach i szkoleniach (41%). Właściciele firm chcą zwiększać swoje kwalifikacje zwłaszcza w zakresie lepszej znajomości języków obcych (26%), marketingu i reklamy (24%) oraz informatyki/obsługa komputera (18%).

Obecnie nakłady na kapitał ludzki są w mikro i małych firmach jeszcze niewielkie – rzadko przekraczają 2 tysiące złotych w skali roku. Sytuacja na rynku pracy, który w coraz większym stopniu staje się rynkiem pracownika będzie w najbliższych latach wymuszać na właścicielach firm znacznie większe nakłady w tym obszarze.komentuje Tomasz Kierzkowski z Banku Pekao.

Raport został przygotowany na podstawie wywiadów telefonicznych prowadzonych we wrześniu i październiku 2016 roku z właścicielami prawie 7 tysięcy mikro i małych firm (w tym 836 z województwa śląskiego). Raport pokazuje wyniki badania na poziomie krajowym, regionalnym (16 województw) i lokalnym (66 podregionów).

[1] Wskaźniki w ramach badania mogą przyjmować wartości od 50 do 150, przy czym 50 oznacza „dużo gorzej”, 75 – „gorzej”, 100 – „ani lepiej, ani gorzej”, 125 – „lepiej”, 150 – „dużo lepiej”.