Rosną wynagrodzenia członków zarządów spółek giełdowych, w radach nadzorczych maleją

pieniądze

Z raportu firmy doradczej PwC – „Wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych największych spółek giełdowych w 2015 r.” wynika, że zarobki członków zarządów wzrosły w 2015 r. o 10% w porównaniu
z poprzednim rokiem. Odwrotny trend zanotowano w radach nadzorczych, których członkowie otrzymali wynagrodzenie mniejsze o 6%.

PwC od 7 lat co roku przygotowuje analizę wynagrodzeń członków zarządów i rad nadzorczych największych spółek giełdowych w Polsce. Różnice w płacach obu tych grup są ogromne. Wciąż w odczuciu polskich członków rad nadzorczych ich wynagrodzenia nie są adekwatne do wymaganego od nich poziomu zaangażowania w pracę na rzecz spółek. Panuje powszechna opinia, iż poziom wynagrodzenia nie jest dość motywujący, w związku z tym trudno jest przyciągnąć do pracy w radzie odpowiednio przygotowanych kandydatów, a zaangażowanie członków rad w prace rady jest niewystarczające, co z kolei może przekładać się na niższą skuteczność rady. Od lat kręcimy się w błędnym kole. Regulatorzy są przekonani o potrzebie istnienia skutecznych rad nadzorczych, istotnym elemencie ładu korporacyjnego i ważnym organie nadzorczym w spółkach, w których swoje pieniądze lokują akcjonariusze. Jak pokazują jednak dane z naszego raportu nadal brakuje pełnej zgodności w tym zakresie po stronie dominujących akcjonariuszy” – mówi Krzysztof Szułdrzyński, partner zarządzający działem audytu i usług doradczych w PwC.

Wynagrodzenia zarządów największych spółek giełdowych

W 2015 roku łączne wynagrodzenia krótkookresowe członków zarządów w badanych przez PwC na potrzeby raportu firmach wzrosły średnio o 10% w porównaniu z 2015 r., co stanowi powrót do trendów obserwowanych przed rokiem 2013.

Prezesi zarządów otrzymali w 2015 roku średnio 1,66 mln zł, a więc o 11% więcej w stosunku do roku 2014. Poziom wynagrodzeń krótkoterminowych pozostałych członków zarządów również znacząco wzrósł i wyniósł 1,18 mln zł – o 9% więcej niż rok wcześniej.

Dynamika zmian wynagrodzeń, niemal identyczna dla prezesów i pozostałych członków zarządów, powoduje, że różnica poziomów płacowych na tych stanowiskach kolejny rok utrzymuje się na poziomie ok. 40%. Największe zróżnicowanie pod tym względem zaobserwowaliśmy w mWIG 40, gdzie prezesi zarobili średnio aż o 80% więcej niż pozostali członkowie zarządu. W przypadku WIG 20 i sWIG 80 proporcja ta wyniosła odpowiednio ok 65% i ok 30%.

 

  Przeciętne roczne wynagrodzenie osób zarządzających (zł)
Stanowisko 2014 2015 Zmiana 2015 w stosunku do 2014
Prezes zarządu 1 490 000 1 660 000 +11%
Członek zarządu 1 080 000 1 180 000 +9%
Ogółem 1 180 000 1 300 000 +10%

 

Struktura pakietu wynagrodzeń zarządów w 2015 roku utrzymała podobny kształt jak w poprzednich latach. Najważniejsza zmiana dotyczyła udziału płacy zmiennej w łącznym wynagrodzeniu zarządów. Premie i prowizje stanowiły w 2015 roku ok 36 % pakietu, co oznacza wzrost aż o 11% w stosunku do roku 2014. Jest to jednak wynik porównywalny do lat 2011-2013, kiedy udział tego komponentu również przekraczał 30% całościowego wynagrodzenia.

Pomimo widocznego wzrostu udziału premii i nagród w łącznym wynagrodzeniu zarządów w Polsce, poziom ten w dalszym ciągu odbiega od praktyk stosowanych na Zachodzie. Spółki z Europy Zachodniej przyjmują znacznie bardziej agresywne podejście do wynagradzania najwyższej kadry kierowniczej niż firmy z Europy Środkowo-Wschodniej. Przykładowo, w Niemczech udział płacy zasadniczej w pakiecie płacowym zarządów wynosi ok. 26% dla największego indeksu DAX oraz ok. 32% dla indeksu MDAX. Udział płacy zmiennej kształtuje się tam zaś na poziomie ok. 59% i 56% odpowiednio dla indeksu DAX oraz MDAX” – zauważa Robert Kujoth, menedżer w dziale prawno-podatkowym w PwC.

Autorzy raportu PwC przeanalizowali także wynagrodzenia członków zarządów spółek giełdowych w podziale na branże. W 2015 roku liderem pod względem wysokości średniego wynagrodzenia krótkoterminowego członków zarządów była branża bankowa (formalnie na drugim miejscu tuż za sektorem ubezpieczeń, reprezentowanym jednak tylko przez jedną spółkę). Bankowość odnotowała z jednej strony awans w rankingu o 3 miejsca, z drugiej zaś nominalny wzrost średniej płacy osób zarządzających o 17%. Branża telekomunikacyjna, pomimo spadku średniego poziomu wynagrodzeń członków zarządu o ok. 13%, utrzymała w tym roku trzecie miejsce w rankingu. Tuż za nią uplasował się sektor mediowy, który po kilku latach na pozycji lidera spadł na 4 miejsce i odnotował 15% spadek średniego wynagrodzenia osób zarządzających.

Kobiety i mężczyźni w zarządach spółek giełdowych

Kobiety stanowiły w 2015 r. zaledwie 11% wszystkich członków zarządów w badanych spółkach. Stanowi to, mimo wszystko, wzrost w porównaniu do poprzedniego roku, kiedy udział kobiet w zarządach wynosił tylko 9%. najwięcej kobiet zasiada w zarządach firm z indeksu sWIG 80, gdzie stanowią one 14% wszystkich osób zarządzających. Średni indeks giełdowy mWIG 40 cechuje się udziałem kobiet na poziomie 9%, natomiast WIG 20 już tylko 5%, a więc znacznie poniżej średniej ogólnorynkowej. Im większe spółki (wielkość definiowana poprzez kapitalizację rynkową) tym niższy udział kobiet w składach zarządów.

Wśród analizowanych spółek zatrudniających w zarządach zarówno mężczyzn jak i kobiety, dysproporcja w średnim poziomie wynagrodzenia krótkoterminowego pozostała istotna. W 2015 r. mężczyźni w tych firmach zarabiali aż o ok. 59% więcej niż kobiety – dwa lata temu różnica ta wynosiła 47%.

Wynagrodzenia członków rad nadzorczych największych spółek giełdowych

Spółki notowane w ramach trzech największych indeksów giełdowych w Polsce utrzymują zarobki członków rad na stosunkowo niskim poziomie, w porównaniu z uposażeniami ich odpowiedników w Europie Zachodniej. Autorzy raportu PwC zwracają uwagę, że w Polsce brakuje jasnych reguł wynagradzania, a niestety w odczuciu osób zasiadających w radach nadzorczych ich wynagrodzenia nie są adekwatne do poziomu ich zaangażowania.

Jak wynika z badania, przeprowadzonego na potrzeby raportu PwC, w 2015 roku przeciętne roczne wynagrodzenie członka rady nadzorczej w spółkach giełdowych wyniosło około 105 tys. zł, co oznacza spadek o 6% w porównaniu do roku 2014. Jednocześnie wciąż niemal 13% osób zasiadających w radach nie pobiera wynagrodzenia z tytułu wykonywanej pracy.

Na najwyższe uposażenia mogą liczyć członkowie rad zatrudnieni w bankach, przedsiębiorstwach z branży medialnej, elektromaszynowej i w sektorze surowcowym. Różnice w płacach pomiędzy członkami rad w poszczególnych branżach są znaczące – średnie roczne wynagrodzenie osoby zatrudnionej w radzie nadzorczej banku jest ponad 6-krotnie wyższe niż członka rady firmy farmaceutycznej. Co ciekawe, spółki zajmujące się działalnością finansową, nie będące jednak bankami, znalazły się zdecydowanie niżej w rankingu. Członkowie ich rad nadzorczych otrzymywali przeciętnie 65 tys. zł, wobec 198 tys. zł, jakie dostawali ich odpowiednicy zatrudnieni w bankach.

Na wysokość uposażenia przekłada się także dodatkowe zaangażowanie. Członkowie rad zasiadający w komitetach (53% spośród badanych) mogą liczyć na wynagrodzenie większe o 20% w porównaniu z osobami, które nie należały do żadnego komitetu. Przynależność do więcej niż jednego komitetu znacząco wpływa na poziom wynagrodzenia, zaś uposażenie członka 3 komitetów jest średnio ponad 2 razy wyższe niż osoby zasiadającej w jednym komitecie. Jest to zdecydowanie pozytywny trend pokazujący, że rynek zaczyna dostrzegać konieczność wynagradzania członków rad nadzorczych za ich dodatkowe zaangażowanie w prace w komitetach.

O raporcie „Wynagrodzenia zarządów i rad nadzorczych największych spółek giełdowych w 2015 r.”

Raport stanowi podsumowanie badania przeprowadzonego przez PwC w zakresie wynagrodzeń zarządów oraz rad nadzorczych największych spółek giełdowych w 2015 roku. Główne wnioski dotyczą trendów w wynagrodzeniach osób zarządzających i nadzorujących, a także zmian w strukturze pakietu wynagrodzeń oraz w poziomach wynagrodzeń, jakie zaszły pomiędzy 2014 a 2015 rokiem.

Badaniem objęto spółki z trzech indeksów giełdowych: WIG20, mWIG40 oraz sWIG80 według składu tych indeksów na 31 grudnia 2015 roku . Źródłem danych dotyczących wynagrodzeń były sprawozdania finansowe oraz sprawozdania zarządów z działalności spółek za lata poddane badaniu.