FPP: Rząd planuje waloryzację 500+, a co z kontraktami publicznymi?

Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich

Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) apeluje do Rządu o wprowadzenie skutecznego, obligatoryjnego, ustawowego mechanizmu waloryzacji wynagrodzenia wykonawców zamówień publicznych. W obliczu szalejącej inflacji  konieczne jest zwiększenie wynagrodzeń wykonawców zamówień publicznych w sposób równoważący wzrost kosztów realizacji publicznych kontraktów. W przeciwnym razie wykonawcy bardziej opłaci się zerwać umowę i wejść w spór sądowy z zamawiającym, niż dokładać  przez wiele miesięcy do kontraktu. Brak szybkiej i skutecznej interwencji nie uchroni finansów publicznych przed poniesieniem dodatkowych kosztów, a jedynie spowoduje większe zakłócenia w realizacji zamówień.

Na największe ryzyko utraty wykonawców narażone są szpitale czy przedszkola i szkoły. Takie placówki muszą prowadzić działalność w sposób bezpieczny i nieprzerwany a brak dostaw czy usług niezbędnych do ich działania oznacza ich zamknięcie. Dlatego rozwiązania waloryzacyjne są pilnie potrzebne – wprowadzono je już dzięki szybkiej decyzji Ministra Infrastruktury w branży budowlanej. Dotyczą one jednak tylko inwestycji prowadzonych przez GDAKA i PKP PLK – teraz kolej na pozostałe zamówienia publiczne.

„Nasilająca się presja inflacyjna powoduje, że wykonawcy zamówień publicznych ponoszą znacznie wyższe niż zakładane koszty realizacji zamówień. Postanowienia nowej ustawy – Prawo zamówień publicznych z 2019 r., dotyczące zmiany wynagrodzenia wykonawców, nie przyniosły obiecywanych skutków. Umowy wprawdzie zawierają klauzule waloryzacyjne, ale w przytłaczającej większości zawierają tak rygorystyczne warunki, że przewidziane w nich mechanizmy są iluzoryczne. Dlatego Federacja Przedsiębiorców Polskich przedstawiła Ministerstwu Rozwoju i Technologii projekt przepisów ustawowych, który zapewniłby złagodzenie skutków inflacji na rynku zamówień publicznych, z poszanowaniem interesów zamawiających. Wieloletnia praktyka waloryzacji w zamówieniach publicznych jednoznacznie wskazuje, że tylko rozwiązanie ustawowe jest skutecznym narzędziem pozwalającym zamawiającym bezpiecznie zwaloryzować umowy. Nasze propozycje nie zostały jednak przyjęte do dalszych prac. Trzeba przy tym podkreślić, że przedstawiony przez Federację projekt przewiduje tylko częściową waloryzację wynagrodzenia wykonawców i tylko począwszy od 2021 r., czyli za czas podwyższonej inflacji. Proponujemy częściową waloryzację właśnie po to, aby strony umowy podzieliły się skutkami i ryzykiem inflacji” – podkreśla Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich oraz przewodniczący Rady Zamówień Publicznych.

Waloryzacja oparta o wskaźniki publikowane przez Główny Urząd Statystyczny jest rozwiązaniem niezadawalającym dla części wykonawców, których dotknęły wyższe wzrosty kosztów. Za jej zastosowaniem przemawia jednak jego transparentność i prostota. Pozwala ona na sprawne, w miarę sprawiedliwe i skuteczne przeprowadzenie procesu dla zdecydowanej większości umów.