PCC – czym jest i kogo obowiązuje? Wypełnienie PCC krok po kroku

Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem, na pożyczkobiorcy ciąży obowiązek podatkowy, który wynika z zawarcia umowy pożyczki pomiędzy nim, a pożyczkodawcą. Warto jednak pamiętać, że nie każdy musi odprowadzać taki podatek. W jakich przypadkach nie trzeba płacić PCC? I w końcu – jeśli jest to wskazane, jak wypełnić PCC?

PCC – czym jest i kogo dotyczy?

Podatek od pożyczki to temat, który nie dotyczy osób zaciągających zobowiązanie od banku czy instytucji pożyczkowej. Inaczej (choć z pewnymi wyjątkami) wygląda to w przypadku pożyczkobiorców, którzy pożyczają pieniądze np. od osoby prywatnej.

PCC, czyli podatkiem od czynności cywilnoprawnych obciążone są pewne ściśle określone rodzaje umów, takie jak na przykład:

  • umowa sprzedaży,
  • umowa darowizny,
  • umowa pożyczki.

PCC dotyczy głównie pożyczek prywatnych. Obowiązuje pożyczkobiorcę, który zaciąga pożyczkę od podmiotu prywatnego, o ile ten na co dzień nie zajmuje się prowadzeniem działalności związanej z udzielaniem kredytów i innymi tego typu usługami. W największym uproszeniu, PCC odprowadza się zatem od pożyczek udzielanych przez znajomych, krewnych, a także osoby obce.

Pamiętaj więc, że podatkiem PCC nie są objęte pożyczki zaciągane w banku (np. pożyczka gotówkowa w PKO Banku Polskim).

PCC – podstawa opodatkowania i zwolnienia z podatku

Stawka podatku dotycząca umowy pożyczki wynosi 0,5% podstawy, którą stanowi kwota pożyczki (jeśli pożyczane są pieniądze) lub wartość pożyczki (jeśli pożyczane są rzeczy oznaczone co do gatunku).

Podatku od pożyczki PCC nie trzeba płacić w przypadku pożyczek udzielonych między osobami należącymi do I grupy podatkowej – o ile ich wartość nie przekracza 9 637 zł. Ten temat dotyczy zatem pożyczek udzielanych przez: małżonka, wstępnych, zstępnych, rodzeństwo, ojczyma, macochę, synową, zięcia, pasierba czy teściów. Przytoczona wyżej kwota stanowi górny limit pożyczki uzyskanej od jednej osoby przez 5 lat.

Warto pamiętać również o wyjątku: istnieje bowiem możliwość nielimitowanej pożyczki (nie dotyczy pożyczek między teściami a zięciem lub synową). Aby z niej skorzystać, należy w ciągu 14 dni od pożyczenia pieniędzy złożyć deklarację do właściwego organu podatkowego. Konieczne jest także udokumentowanie otrzymania przez pożyczkobiorcę pieniędzy na swój rachunek bankowy lub przekazem pocztowym.

PCC a pożyczka od znajomych

Chcesz pożyczyć pieniądze od osób innych niż najbliższe, np. od znajomych? Pamiętaj, że w takim przypadku znajdują zastosowanie przepisy zawarte w art. 9 ust. 10 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zwolnieniu z PCC podlega np. pożyczka od znajomych, o ile jej wartość nie przekracza 1000 zł. Podatek nie obowiązuje także w przypadku pożyczek z kas i funduszów zakładowych, funduszów związków zawodowych, kas zapomogowo-pożyczkowych, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, koleżeńskich kas oszczędnościowo-pożyczkowych w wojsku i z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Podatek nie obowiązuje też w przypadku pożyczki udzielonej przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej.

PCC – jak wypełnić?

Obowiązek zapłaty podatku PCC zawsze spoczywa na pożyczkobiorcy. Wiesz już, że podatek ten wynosi 0,5% od kwoty lub wartości pożyczki. Oznacza to, że jeśli np. pożyczasz od znajomego 5 000 zł, wówczas musisz zapłacić podatek w wysokości 25 zł. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy pożyczki lub po otrzymaniu środków od pożyczkodawcy – od tego momentu masz 14 dni na rozliczenie się. Aby to zrobić, musisz złożyć wypełnioną deklarację PCC-3 w US właściwym ze względu na Twoje miejsce zamieszkania i uiścić podatek w wysokości 0,5% pożyczonej kwoty.

Wypełnienie formularza jest proste – możesz to zrobić osobiście w urzędzie, na portalu e-Deklaracje lub wysłać pocztą.

Jak wypełnić druk? W tym celu postępuj zgodnie z informacjami zamieszczonymi na dokumencie.

Numer pola Co wpisać?
1 PESEL
4 Data dokonania czynności, czyli data zawarcia umowy pożyczki lub otrzymania pieniędzy na konto
5 Urząd skarbowy właściwy dla Twojego miejsca zamieszkania
6 Zaznacz: „złożenie deklaracji”
7 Podmiot składający deklarację: „pkt. 4 – „podmiot, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. b ustawy (pożyczkobiorca)”
8 Rodzaj podatnika: „osoba fizyczna” (jeśli nie prowadzisz działalności gospodarczej)
9-20 W tych komórkach uzupełnij wymagane dane osobowe (imię, nazwisko, adres zamieszkania itd.
21 Przedmiot opodatkowania: „umowa”
22-23 Zaznacz zgodnie ze stanem faktycznym
24 Zwięzłe określenie treści i przedmiotu czynności cywilnoprawnej: wskaż krótko najważniejsze informacje dotyczące pożyczki: datę zawarcia i strony umowy, kwotę pożyczki oraz stopień pokrewieństwa, jeśli pożyczka ma być zwolniona z podatku PCC.
32 Wskaż wartość pożyczki lub pożyczoną kwotę
33 Stawka: 0,5%
34 Oblicz podatek: pomnóż pole 32 i 33
47 Przepisz wartość z pola 34
54 Przepisz wartość z komórki 47 – jeśli pożyczka ma być zwolniona z podatku, wówczas w polach 33, 34, 47 i 54 wpisz 0
65-67 Wpisz swoje imię, nazwisko oraz datę wypełnienia deklaracji
68 Podpisz się

Gotowe!