Ponad połowa Polaków uważa, że rodzice powinni wspierać finansowo swoje dzieci w zakupie mieszkania – wynika z międzynarodowego badania „Finansowy Barometr ING”. To jeden z najwyższych odsetków w Europie.
56% Polaków podziela opinię, że wsparcie młodych ludzi w nabyciu mieszkania to powinność rodziców. To trzeci najwyższy wynik w Europie – obok Turcji (75%) i Włoch (60%). W większości państw przeważają osoby, które nie podzielają takiej opinii. W badaniu „Finansowy Barometr ING” wzięło udział 13 krajów, m.in. Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Czechy, Rumunia i Turcja.
W państwach, w których panuje przekonanie, że rodzice powinni udzielać wsparcia dzieciom w zakupie mieszkania, pomoc z ich strony jest częstsza. Co drugi właściciel mieszkania w Polsce otrzymał od rodziny wsparcie przy nabyciu swojego mieszkania – 25% osób je odziedziczyło, 13% dostało od rodziców lub dalszej rodziny, a 12% otrzymało wsparcie finansowe.
Dwie trzecie Polaków posiada lub współposiada mieszkanie
Dwie trzecie dorosłych Polaków mieszka we własnym mieszkaniu (67%), a jedynie co siódmy je wynajmuje (15%). To jeden z najwyższych odsetków w badanej grupie. Pod tym względem bliżej nam mieszkańców Europy Południowej niż Zachodniej, gdzie wynajem mieszkań jest znacznie bardziej popularny. Na przykład w wynajmowanym lokalu mieszka 57% Niemców, 46% Austriaków i 39% Holendrów.
Większość Polaków jest właścicielami mieszkań i chce mieszkać lokalach, które posiada na własność. Wynika to w dużej mierze z polityki mieszkaniowej państwa, która od 1989 r. konsekwentnie wspiera zakup mieszkań i domów, a nie ich wynajmowanie. Temu służyło zarówno uwłaszczenie mieszkań spółdzielczych, jak i dopłaty do kredytów hipotecznych. W efekcie, mieszkań na wynajem jest niewiele, są niskiej jakości, bez możliwości długotrwałego zasiedlenia i z wysokim czynszem. Trudno się dziwić, że Polacy, nawet niezamożni, pragną mieszkać na własnym i oczekują wsparcia rodziny lub państwa w realizacji tego celu –mówi Karol Pogorzelski, ekonomista ING.
Dopiero od niedawna celem polityki mieszkaniowej stało się wsparcie rynku najmu. Wynajem sprzyja mobilności oraz nie wymaga ponoszenia ryzyka związanego ze spłacaniem kredytu hipotecznego. Dlatego dla wielu osób, szczególnie mało zamożnych, może to być lepsze rozwiązanie niż zakup własnego mieszkania na kredyt. Aby jednak Polacy przekonali się do wynajmu, musi znacznie poprawić się oferta mieszkań, pod względem ich jakości, ilości i ceny – dodaje Karol Pogorzelski.
Polacy dobrze oceniają swoją sytuację mieszkaniową. Najemcy mniej zadowoleni od właścicieli mieszkań
Polacy zaskakująco dobrze oceniają swoją sytuację mieszkaniową, dotyczy to blisko czterech na pięciu właścicieli mieszkań (79%). W przypadku najemców satysfakcja jest wyraźnie niższa niż osób posiadających własne „M”, niezależnie od tego, czy ci ostatni kupili je na kredyt. Polscy najemcy są rzadziej zadowoleni ze swojej sytuacji, niż osoby wynajmujące mieszkania w innych krajach w Europie.
Od dołka w 2012 roku ceny mieszkań nieznacznie wzrosły, ale większa dynamikę wykazują wynagrodzenia Polaków. W efekcie dostępność finansowa mieszkań uległa poprawie. Za przeciętne miesięczne wynagrodzenie można dziś kupić od 0,75 do 1,05 m2 mieszkania. Jeszcze w 2008 r. było to 0,45 do 0,6 m2. Oznacza to, że w ciągu ostatnich 8 lat dostępność wzrosła o ok. 40-60%. Co prawda dynamika kredytów hipotecznych słabnie, ale sprzedaż mieszkań utrzymuje dwucyfrowe wzrosty. Polacy muszą jednak częściej sięgać po swoje oszczędności – mówi Rafał Benecki, główny ekonomista ING,
Deficyt mieszkań w Polsce i rozpowszechniona własność prywatna powodują, że Polacy mają wysokie oczekiwania w zakresie pomocy w zakupie mieszkań. Znacznie częściej niż inne nacje liczą na pomoc rodziców. Powodem tych oczekiwań jest też niska siła nabywcza osób młodych. Ważną rolę do odegrania ma tutaj państwo, ale znane przykłady programów wspierających kupno mieszkań to zwykle duży koszt dla budżetu – dodaje Rafał Benecki.
Większość mieszkań w Polsce nie jest obciążona kredytami
W Polsce odnotowano także największy udział właścicieli mieszkań nieobciążonych kredytem – aż 81%, podczas gdy przeciętnie w Europie jest ich 61%. Kredyt hipoteczny spłaca obecnie co piąty właściciel mieszkania w Polsce (18%). To najniższy odsetek ze wszystkich państw biorących udział w badaniu „Finansowy Barometr ING”. Kredyty hipoteczne są najbardziej rozpowszechnione w krajach Beneluksu – w Holandii spłaca je aż 83% właścicieli mieszkań, w Luksemburgu 56%, a w Belgi 47%.
Dwie trzecie Polaków jest zadowolonych ze swojej sytuacji mieszkaniowej
Ponad dwie trzecie właścicieli mieszkań w Polsce jest zadowolonych ze swojego „M” (69%). Mimo gorszych warunków, Polacy nie różnią się pod tym względem istotnie od przeciętnego mieszkańca innych państw europejskich. Niższy poziom zadowolenia odczuwają m.in. Włosi (63%), Niemcy (66%) i Brytyjczycy (67%).
Cenimy sobie bezpieczną okolicę, narzekamy na koszty najmu i raty kredytu
Polacy pytani o powody zadowolenia ze swojej sytuacji mieszkaniowej, najczęściej wskazują na bezpieczną okolicę (73%), bliskość udogodnień np. sklepów (72%) oraz krótki czas dojazdu do pracy (72%). Najemcy najczęściej narzekają na koszty najmu (57%), efektywność energetyczną swojego mieszkania (53%) oraz jego wielkość (45%). Posiadacze mieszkań na kredyt jako powód niezadowolenia wskazują najczęściej na wielkość mieszkania (42%) oraz koszty raty kredytu (40%).
Finansowy Barometr ING to cykliczne badanie Grupy ING, badające zachowania i postawy konsumentów wobec zagadnień finansowych w Polsce i na świecie. Badanie zostało przeprowadzone w czerwcu 2016 r. w 13 krajach: Polska, Austria, Belgia, Czechy, Francja, Hiszpania, Holandia, Luksemburg, Niemcy, Rumunia, Turcja, Wielka Brytania, Włochy W badaniu wzięło udział 12 797 respondentów, w tym 1027 z Polski.
