„Szybki handel”, mobilność i innowacyjność decyduje o sukcesie światowych sieci detalicznych

Magdalena Burnat-Mikosz (Deloitte)

Przychody 250 największych detalistów wyniosły w ostatnim roku obrotowym (kończącym się najpóźniej w czerwcu 2014 r.) 4,35 biliona dolarów. Porównując rok do roku był to wzrost na poziomie 4,1 proc. Podobnie jak w poprzednich latach detaliści zawdzięczają ten wzrost głównie ekspansji na rynkach wschodzących. Jak wynika z najnowszej edycji corocznego raportu „2015 Global Powers of Retailing” przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte we współpracy ze STORES Media, liderem w tym sektorze pozostaje amerykański gigant Wal-Mart, a największym sprzedawcą e-commerce jest Amazon.com. Aby sprostać rosnącym wymaganiom klientów handel detaliczny musi stać się bardziej mobilny, szybszy i innowacyjny.

Tempo wzrostu przychodów 250 największych detalistów spada nieprzerwanie od roku 2011. Obecny wzrost na poziomie 4,1 proc. wskazuje, że najwięksi detaliści na świecie odczuli słabsze warunki gospodarcze. Rok wcześniej było to 4,9 proc., a dwa lata wcześniej 5,1 proc. Jak wynika z raportu Deloitte średni wzrost w latach 2008-2013 wynosił 4,2 proc. Aby znaleźć się na liście TOP250 spółka musiała w roku obrotowym 2013/2014 osiągnąć przychody w wysokości co najmniej 3,7 mld dolarów (dane ostatniej na liście firmy), a średni ich poziom przypadający na jedną firmę wyniósł 17,4 mld dolarów. Średnia marża zysku netto w branży wyniosła 3,4 proc. (rok wcześniej 3,1 proc.) „Na te wyniki miała wpływ przede wszystkim sytuacja w strefie euro, spowolnienie w Chinach i Brazylii, ale także kryzys w Rosji, która na skutek unijnych sankcji odczuła znaczne ograniczenie możliwości zakupowych swoich obywateli. Prawdopodobnie sytuacja ta nie zmieni się również w tym roku obrotowym” – mówi Magdalena Jończak, Dyrektor w Dziale Konsultingu, ekspert zespołu Consumer Business, Deloitte Polska.

Raport Deloitte wskazuje na główne trendy, które będą rządzić w najbliższych miesiącach światowym handlem detalicznym: turystyka, mobilność, „szybkość”, wrażenia klienta i innowacyjność.

Globalną sprzedaż w dużej mierze będzie napędzać turystyka. Rocznie ponad miliard ludzi wybiera zagraniczne podróże, wydając w tym czasie ponad bilion dolarów. Coraz częściej są to turyści z krajów wschodzących, reprezentujących klasę średnią. Szacuje się, że połowa z 16 mld euro ze sprzedaży francuskich towarów luksusowych jest uzależniona od turystów. Dlatego sieci handlowe muszą inwestować budowanie świadomości swoich marek nawet w krajach, w których nie prowadzą działalności operacyjnej.

Rozwój nowoczesnych technologii i rosnąca popularność smartfonów sprawia, że globalny handel detaliczny musi stawiać również na mobilność. Do 2015 roku 65 proc. populacji na świecie będzie korzystać z telefonu komórkowego, a 83 proc. stron internetowych będzie przeglądanych na tabletach i smartfonach. W czasie kolejnych trzech lat globalna sprzedaż za pośrednictwem urządzeń mobilnych przekroczy 638 mld dolarów, czyli tyle ile jeszcze rok temu wynosiła wartość całego handlu elektronicznego na świecie. Sieci handlowe nie mogą być na to zjawisko obojętne. Muszą w swoich sklepach udostępniać klientom darmowe Wi-Fi oraz dostosowywać swoje strony internetowe do urządzeń mobilnych.

Zdaniem ekspertów Deloitte światowym handlem detalicznym będzie rządziła także „szybkość”, trend który jest na tym rynku obecny od co najmniej dziesięciu lat, ale teraz będzie on jeszcze bardziej widoczny. Obejmuje on:

  • „szybką modę” (jak najszybsze udostępnienie do sprzedaży;
  • trendów prezentowanych na wybiegach);
  • produkty dostępne przez krótki okres czasu, co powoduje, że zakupy dokonywane są natychmiast;
  • sklepy tymczasowe tzw. pop-up, umożliwiające bardzo szybkie wprowadzenie produktów i usług na rynek;
  • budzące zainteresowanie: kasy samoobsługowe skracające lub likwidujące kolejki.

Sieci handlowe muszą maksymalnie skrócić swoje łańcuchy dostaw, aby zaspokoić oczekiwania klientów z pokolenia Y. Tym samym klientom trzeba też dostarczyć wrażeń, dlatego sieci oprócz zakupów coraz częściej proponują im, m.in.: kampanie w mediach społecznościowych, witryny interaktywne czy pokazy mody. Wszystko to ma jeszcze bardziej niż wcześniej zaangażować konsumentów i związać ich z daną marką. „Wymagania klientów nadal będą rosnąć, co stawia przed sieciami handlowymi duże wyzwania związane z wykorzystaniem nowych technologii i innowacyjnych rozwiązań. Obserwujemy na świecie, ale także i w Polsce rosnącą liczbę lokalizacji typu click and collect, wykorzystanie beaconów do zarządzania relacją z klientem, aplikacje i roboty porządkujące półki czy połączone w sieć Internetu Rzeczy sprzęty domowe w ofercie. Największe sieci, takie jak Wal-Mart czy Amazon intensywnie inwestują w laboratoria innowacji, a ich śladem zapewne podążą kolejni gracze na tym rynku” – uważa Magdalena Burnat-Mikosz, Partner, Lider Innovation Consulting w Deloitte.

Pomimo nie najlepszych warunków gospodarczych prawie 80 proc. firm obecnych w zestawieniu zanotowało wzrost przychodów w ostatnim zamkniętym roku obrotowym, a 179 spółek poprawiło swoją rentowność. Amerykańska sieć Wal-Mart nadal pozostaje największym światowym detalistą i generuje roczne przychody 4,5 razy wyższe niż jej najpoważniejszy konkurent. Na drugim miejscu znalazło się Costco, które awansowało o jedną pozycję. Kolejne miejsca zajmują: Carrefour, Schwarz Group, Tesco i Kroger – wszystkie osiągnęły przychody powyżej 98 mld dolarów. Tesco spadło z drugiego na piąte miejsce, zarówno na skutek zmniejszenia sprzedaży, jak i osłabienia kursu funta brytyjskiego względem dolara amerykańskiego. Jak przewidują eksperci Deloitte, zajmujący szóste miejsce Kroger, dzięki przejęciu supermarketów sieci Harris Teeter w styczniu 2014 roku, może w przyszłości znacznie poprawić swoją pozycję.

W ubiegłym roku obrotowym grupa 10 największych sprzedawców detalicznych na świecie rosła wolniej niż całe TOP 250 i zanotowała wzrost przychodów jedynie o 2 proc.

Dziesięciu największych detalistów na świecie/ TOP 10 Global Retailers – wykres poniżej

Prawie jedna czwarta przychodów sieci detalicznych, które znalazły się w TOP 250 pochodziła z działalności prowadzonej w innych krajach niż rodzime. W omawianym okresie detaliści działający na rynkach wschodzących nadal odnosili korzyści z wysokiego popytu wewnętrznego. W odróżnieniu od spółek z branży handlu detalicznego na rynkach rozwiniętych, które zmagały się z nienajlepszą sytuacją ekonomiczną, dobra koniunktura na rynkach wschodzących umożliwiła detalistom kontynuację agresywnego wzrostu. „Stawce przewodzili detaliści z regionu Afryki i Bliskiego Wschodu, których przychody wzrosły o prawie 13 proc., wyprzedzając spółki z sektora konsumpcyjnego Ameryki Południowej (10,4 proc.). Dla porównania wzrost przychodów detalistów operujących w Europie wyniósł jedynie 2,6 proc., a w Ameryce Północnej 3,1 proc. Aż 22 firmy z 90 europejskich spółek obecnych w zestawieniu zanotowały spadek przychodów” – mówi Magdalena Jończak.

Podobnie jak w poprzednim roku sektor FMCG stanowi ponad 50 proc. wszystkich detalistów w zestawieniu. Jednak po dwóch latach dominacji tego sektora, jeżeli chodzi o wzrost przychodów, w tym roku to branże modowa oraz artykułów sportowych i rekreacyjnych zanotowały większy ich wzrost, odpowiednio o 5,8 i 5,3 proc. Dla porównania w przypadku FMCG było to 4 proc. (rok temu 5,3 proc.). Wciąż najbardziej rentownym z handlowych działów jest moda i akcesoria, której średnia marża zysku netto wyniosła 7,6 proc., czyli ponad dwa razy więcej niż w całym TOP250.

Po raz drugi w raporcie Deloitte znalazł się ranking 50 największych na świecie e-sprzedawców. Aż 37 z nich znalazło się także na liście TOP 250, a 39 z nich prowadzi również sprzedaż tradycyjną. Większość spośród 50 czołowych e-detalistów ma siedzibę w Stanach Zjednoczonych (25) i Europie (19). Liderem w tym zestawieniu jest amerykańska grupa Amazon.com ze sprzedażą w 2013 roku na poziomie 61 mld dolarów. Na drugim i trzecim miejscu znajdują się odpowiednio chiński największy sprzedawca internetowy JD.com oraz Wal-Mart.

Aktywność w handlu elektronicznym poddano także analizie dla całej grupy 250 największych globalnych spółek z branży sprzedaży detalicznej. W roku obrotowym 2013 aż 40 firm z TOP 250 nie prowadziło działalności e-commerce. Z analizy Deloitte wynika, że były to głównie supermarkety oraz dyskonty spożywcze

TOP 5: Global e- retailers  – wykres poniżej.

Informacje o publikacji:

Raport „2015 Global Powers of Retailing. Embracing Innovation” przedstawia ranking 250 największych światowych sieci detalicznych oraz 50 największych e-sprzedawców. Opracowanie zawiera również prognozę dla gospodarki światowej, trendy w nadchodzących miesiącach oraz analizę kapitalizacji rynku w branży detalicznej. Ranking firm powstał na podstawie łącznej wielkości przychodów ze sprzedaży detalicznej, a nie tylko samych obrotów.Tegoroczna edycja raportu grupuje firmy na podstawie danych za ostatni zamknięty rok finansowy tj. FY 2013/2014 (obejmujący rok podatkowy kończący się najpóźniej w czerwcu 2014 r.). Dla celów niniejszej analizy w przychodach ze sprzedaży detalicznej uwzględnia się opłaty licencyjne i franszyzowe oraz przychody ze sprzedaży hurtowej do spółek stowarzyszonych/członkowskich lub innych kontrolowanych spółek zajmujących się sprzedażą hurtową lub sklepów w centrach handlowych.