Chmura staje się nieodłącznym elementem funkcjonowania nowoczesnych firm na polskim rynku – dwie trzecie z nich już wykorzystuje lub planuje wdrożyć to rozwiązanie. Zdaniem blisko połowy dyrektorów finansowych główną zaletą chmury jest możliwość poprawy efektywności działania przedsiębiorstwa i uzyskania optymalizacji kosztowych. Jednak pełne wykorzystanie potencjału tej technologii może stać się katalizatorem innowacyjności w biznesie – wynika z raportu “CFO Survey 2023. Gdzie leży wartość z chmury? Perspektywa polskich CFO”, przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte.
W ramach najnowszej edycji badania CFO Survey przedstawiciele firmy Deloitte przepytali 559 dyrektorów finansowych (CFO) z Europy Środkowej, spośród których 100 pochodziło z Polski. Ankietowani podzielili się spostrzeżeniami w obszarze kluczowych wyzwań dla swoich organizacji oraz roli rozwiązań chmurowych w procesie przyspieszania transformacji biznesowej.
Jak wynika z badania Deloitte, blisko dwie trzecie ankietowanych CFO reprezentujących największe organizacje na polskim rynku już rozpoczęło lub w ciągu najbliższych miesięcy przystąpi do wdrożenia rozwiązań chmurowych, a kolejne 10 proc. polskich firm jest na etapie analizy lub planowania migracji. Co ważne, jedna trzecia badanych jest już na bardziej zaawansowanym etapie tego procesu, czyli przeniosła lub jest w trakcie migracji przynajmniej około połowy swoich zasobów. Jedynie co czwarta z ankietowanych organizacji nie ma obecnie takich planów.
– Zarządzający polskimi firmami coraz lepiej rozumieją rolę rozwiązań chmurowych w budowaniu elastyczności i zwinności biznesu, do czego w dużej mierze przyczyniła się pandemia. Migracje do chmury często prowadzone były wówczas pod presją czasu i w odpowiedzi na bieżące potrzeby związane np. z tworzeniem środowiska do pracy zdalnej. Obecnie warto zastanowić się, jakie inne wartości można uzyskać z przeprowadzonych wcześniej inwestycji chmurowych. Ostatnio impulsem do wdrożenia rozwiązań chmurowych staje się coraz częściej dostrzegana przez polskie przedsiębiorstwa potrzeba zachowania ciągłości biznesu, w tym disaster recovery, co ma związek wystąpieniem dodatkowych ryzyk geopolitycznych związanych z wojną w Ukrainie – mówi Sławomir Lubak, partner, lider zespołu transformacji chmurowych, Deloitte.
Spis treści:
Chmura katalizatorem innowacyjności w organizacji
Obecnie polscy przedsiębiorcy postrzegają rozwiązania typu cloud przede wszystkim jako sposób na poprawę efektywności i zwinności, no co wskazał co drugi pochodzący z Polski dyrektor finansowy. Równie istotna okazuje się wskazywana przez 46 proc. CFO możliwość uzyskania optymalizacji kosztowej m.in. poprzez oszczędności wynikające ze skuteczniejszego zarządzania infrastrukturą IT. Co czwarty badany przyznał z kolei, że przenoszenie zasobów do chmury stało się dla jego organizacji okazją do usprawnienia istniejących bądź stworzenia nowych procesów. Co istotne, obecnie w sumie jedynie jedna trzecia wskazań dyrektorów finansowych dotyczy korzyści związanych ze wzrostem innowacyjności, w tym tworzenia nowych metodyk i sposobów działania (18 proc.), uzyskiwania przychodów z rozwoju nowych (6 proc.) oraz istniejących produktów i usług (5 proc.).
– Organizacjom rozpoczynającym inwestycje chmurowe najłatwiej jest dostrzec korzyści związane z efektywnością operacyjną czy kosztową niż wykorzystać możliwości w obszarze innowacyjności. Nie jest to domena tylko Polski czy Europy. Przykład rynku amerykańskiego pokazuje, że przedsiębiorstwa mniej zaawansowane pod względem stosowania rozwiązań chmurowych skupiają się przede wszystkim na zwiększaniu skuteczności i elastyczności działania, podczas gdy rozwój innowacji znajduje się niżej na ich liście priorytetów. Wydaje się, że element budowy nowoczesnych rozwiązań poprzez chmurę wciąż jest za mało doceniany. Technologia ta powinna być katalizatorem zmian i transformacji biznesowej, a także nośnikiem innowacyjności w organizacji – mówi Sławomir Lubak.
Wyzwania w drodze do chmury
Blisko 20 proc. odpowiedzi polskich CFO wskazuje, że w firmach nie dostrzega się znaczących przeszkód dla implementacji rozwiązań chmurowych. Jednocześnie zdaniem respondentów trzema największymi wyzwaniami w migracji do chmury pozostają określenie rzeczywistych korzyści finansowych (33 proc.), kwestie natury prawnej i regulacyjnej (32 proc.), oraz koszt projektu (31 proc.).
– Rola CFO w transformacji cyfrowej jest kluczowa ze względu na umiejętność połączenia perspektywy biznesowej z technologiczną, a tym samym możliwość biznesowego uzasadnienia dla transformacji chmurowej oraz wydobycia rzeczywistych korzyści finansowych z inwestycji. Z naszego badania wynika, że większość ankietowanych wskazała, że rozliczenie projektów chmurowych obciążyło w całości wynik finansowy firmy, podczas gdy tylko w co dziesiątym przypadku wydatki na zakup i wdrożenie chmury zostały skapitalizowane. Warto pamiętać, że biorąc pod uwagę cel i sposób realizacji projektów chmurowych, przedsiębiorcy mają możliwość kapitalizowania zakupu chmury, rozwiązań chmurowych i kosztów ich wdrożenia – mówi Monika Warmbier, partner w zespole finansów i rachunkowości, Deloitte.
W odróżnieniu od większości rynków naszego regionu, aspekty technologiczne migracji znacznie rzadziej okazują się barierą dla polskich CFO – znalazły się na czwartym miejscu na liście wyzwań, w porównaniu do pierwszej pozycji w krajach Europy Środkowej. Z jednej strony taka ocena sytuacji może mieć związek z wyższą pozycją ryzyk prawnych, które zajmują drugie miejsce na liście wyzwań polskich CFO. Z drugiej strony może to być efekt relatywnie dobrej, w porównaniu do innych rynków regionu, oferty edukacyjnej polskich uczelni i dostępu do specjalistów na rynku pracy, a także posiadanych kompetencji w zakresie technologii chmurowych w polskich przedsiębiorstwach. Nadal jednak konieczność rozwoju nowych kompetencji w firmie pozostaje jedną z głównych barier w drodze do chmury dla co piątej polskiej firmy.
Gdzie szukać wartości z rozwiązań chmurowych?
Sygnalizowana przez ankietowanych CFO trudność w określeniu korzyści biznesowych z rozwiązań chmurowych w odniesieniu do spodziewanych nakładów na wdrożenie, nakazuje bardziej dokładnie poszukiwać uzasadnienia biznesowego dla migracji.
Przeprowadzone wśród przedsiębiorstw funkcjonujących na rynku amerykańskim badanie Deloitte wykazało, że dziewięć na dziesięć firm postrzega wykorzystanie chmury w połączeniu ze sztuczną inteligencją czy technologią machine learning jako katalizator dla rozwoju biznesu. Co więcej, chmurowi liderzy byli w stanie uzyskać blisko dwukrotnie większą wartość z prowadzonych inwestycji w porównaniu do firm mniej zaawansowanych w tym obszarze.
– Analityka i sztuczna inteligencja już od kilku lat pojawiają się na liście priorytetów inwestycyjnych CFO w Polsce. Rozwój tych technologii nie jest jednak jednorodny. Polskie przedsiębiorstwa np. z sektora gamingowego znajdują się w innowacyjnej czołówce, podczas gdy inne branże dopiero przyglądają się korzyściom płynącym z wykorzystania AI. Rosnąca świadomość możliwości, jakie daje sztuczna inteligencja sprawia, że w nieodległej przyszłości możemy się spodziewać dynamicznego wzrostu zainteresowania sztuczną inteligencją – mówi dr Marcin Kruczyk, dyrektor w Zespole Artificial Intelligence & Data, Deloitte.
Inwestycje szansą na rozwój
Tegoroczna edycja badania Deloitte była prowadzona w okresie spowolnienia gospodarczego oraz toczącej się wojny, co zdaniem autorów raportu znajduje odzwierciedlenie w wynikach ankiety. Ponad trzy czwarte polskich dyrektorów finansowych liczy się ze wzrostem inflacji CPI oraz jej wpływem na popyt krajowy. W konsekwencji siedmiu na dziesięciu ankietowanych przewiduje wzrost niepewności finansowej i biznesowej w ich organizacjach w trakcie najbliższych 12 miesięcy, co z kolei znajduje odzwierciedlenie w planach inwestycyjnych firm. Ponad połowa polskich respondentów ankiety wskazała, że planowany budżet na inwestycje IT w ich firmach wynosi mniej niż 3 proc przychodów przedsiębiorstwa. Co czwarty uczestnik badania zakłada, że będzie to od 3 do 5 proc., natomiast jedynie 16 proc. badanych przewiduje inwestycje o wartości równej lub większej niż 10 proc. przychodów.
– W tej sytuacji strategiczne podejście do wdrażania nowych rozwiązań skoncentrowanych na uzyskaniu jak najszerszych korzyści biznesowych i oczekiwanych zwrotów z inwestycji nabiera jeszcze większego znaczenia. Dwa najpopularniejsze obszary inwestycyjne wskazane w tegorocznej edycji badania związane są z optymalizacją kosztów oraz bezpieczeństwem infrastruktury. Jednocześnie jednak coraz więcej respondentów zastanawia się nad modernizacją systemów IT. Może to oznaczać, że firmy – choć skoncentrowane na bieżącej działalności i wyzwaniach kosztowych – przygotowują się na lepsze czasy, kiedy to znów będziemy obserwować dużą dynamikę rozwoju usług opartych o technologie i cyfrowe kanały sprzedaży – podkreśla Maciej Żwirski, partner associate, Deloitte.
