WIBOR jest wskaźnikiem zmiennym, który jest ustalany w każdy dzień roboczy o godzinie 11.00 podczas tzw. fixingu. Nad całym procesem ustalania stawki WIBOR czuwa Administrator stawek referencyjnych. Od grudnia 2020 r. jest nim GPW Benchmark – profesjonalny podmiot spoza sektora bankowego, który podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Zadaniem Administratora jest zachowanie wiarygodności i reprezentatywności stawek referencyjnych oraz zapewnienie transparentności metod, które służą ich opracowywaniu. Z tego artykułu dowiesz się więcej o WIBOR.
Spis treści:
Czym jest WIBOR?
Zanim jednak przejdziemy do historii powstania tego wskaźnika, sprawdźmy, co to jest WIBOR. WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) to powszechnie stosowany wskaźnik referencyjny, który jest używany w umowach kredytowych, a także do ustalania oprocentowania produktów oszczędnościowych, takich jak obligacje skarbowe lub korporacyjne. WIBOR ma bardzo duże znaczenie dla całego rynku finansowego, ponieważ służy do mierzenia ceny pieniądza.
Wskaźnik referencyjny WIBOR – jaka jest jego historia?
Historia WIBOR sięga wczesnych lat 90-tych. Wraz z transformacją ustrojową i gospodarczą pojawiła się potrzeba zbudowania konkurencyjnego sektora bankowego oraz konieczność zapewnienia stabilizacji na rynku finansowym. W celu wsparcia tych przemian i całego rynku finansowego wprowadzono stawkę referencyjną WIBOR. Ten transparentny i reprezentatywny wskaźnik był wzorowany nawskaźnikach używanych w krajach zachodnich.
Krótka historia WIBOR w punktach:
- W 1992 r. WIBOR został wprowadzony na polski rynek finansowy jako stopa procentowa, po której banki były gotowe pożyczać sobie pieniądze w krótkim terminie.
- W pierwszych latach funkcjonowania, WIBOR był stosowany głównie w transakcjach międzybankowych. Nie był powszechnie znany ani używany przez konsumentów czy przedsiębiorstwa.
- Wraz z rozwojem rynku kredytowego i wzrostem liczby produktów finansowych, WIBOR zaczął odgrywać coraz większą rolę, stając się popularnym wskaźnikiem referencyjnym używanym w umowach kredytowych.
WIBOR występuje w różnych wariantach. Najczęściej spotykane wskaźniki w umowach kredytowych to WIBOR 1M, WIBOR 3M i WIBOR 6M. Symbole te oznaczają okres, na jaki banki są zobligowane zawierać między sobą transakcje na rynku międzybankowym..
Od czego zależy stawka WIBOR?
Wysokość stawki WIBOR zależy przede wszystkim od polityki monetarnej Narodowego Banku Polskiego. Decyzje dotyczące stóp procentowych mają bezpośredni wpływ na wysokość stawki referencyjnej. Wzrost stóp procentowych oznacza wzrost stawki WIBOR. Dzieje się tak najczęściej, gdy NBP chce zwalczyć zbyt wysoką inflację. Jeśli Rada Polityki Pieniężnej podejmie decyzję o obniżeniu stóp procentowych, to wartość WIBOR-u spada. Dolne i górne granice WIBOR-u są wyznaczane przez aktualne wartości stopy depozytowej oraz stopy lombardowej.
Znaczenie wskaźnika referencyjnego WIBOR
Choć WIBOR jest kojarzony głównie z kredytami hipotecznymi, to jest również często stosowany przy określaniu oprocentowania innych produktów finansowych. Są to kredyty gotówkowe czy też kredyty samochodowe. Banki biorą ten wskaźnik pod uwagę również przy określaniu rat leasingu, oprocentowania w faktoringu i do pomiaru efektywności zarządzania funduszem. Od stopy WIBOR zależy też wartość niektórych obligacji skarbowych i korporacyjnych.
Zmiany wysokości wskaźnika WIBOR wpływają na decyzje konsumentów, którzy na tej podstawie podejmują decyzję o zaciągnięciu kredytu hipotecznego.
Wskaźnik WIBOR jest również ważny dla inwestorów. Niski WIBOR powoduje, że inwestycje mogą przynieść wyższą stopę zwrotu ze względu na dostęp do taniego finansowania. Z drugiej strony inwestorzy, którzy chcą pomnażać swój kapitał, będą wyciągać pieniądze z lokat i szukać innych okazji inwestycyjnych, do których zaliczymy akcje, surowce, złoto czy nieruchomości.
Wiarygodność i legalność stawki referencyjnej WIBOR
Wskaźnik WIBOR i metoda jego opracowywania spełnia wszystkie warunki, opisane w rozporządzeniu BMR Parlamentu Europejskiego i Rady UE. Rozporządzenie BMR to ważny dokument, który określa rygorystyczne zasady opracowywania wskaźników referencyjnych. Określa także zadania i ramy ramy działania administratorów stawek referencyjnych, podmiotów dostarczających dane oraz podmiotów wykorzystujących stawki w produktach finansowych.
Wskaźnik WIBOR jest zatem zgodny przepisami polskiego prawa oraz z regulacjami unijnymi i spełnia wszystkie wymagane przez nie wymagania. Sposób ustalania i przekazywania danych, które służą określeniu wartości WIBOR, podlega ścisłej kontroli. Oznacza to, że nie ma możliwości manipulowania stawką WIBOR, a cały proces ustalania wartości wskaźnika jest w pełni przejrzysty i transparentny.
