Młodzi ludzie, szukając pracy nie kierują się wyłącznie stabilnością zatrudnienia i wynagrodzenia, praca powinna być dla nich również pasją. Jak wynika z najnowszego badania Pracuj.pl, aż 66% przedstawicieli pokolenia Z deklaruje, że ich aspiracje zawodowe są związane z osobistymi pasjami i hobby. To nie oznacza jednak, że na rynek pracy wkraczają z dużym entuzjazmem… raczej z obawami. Zaledwie 35% respondentów w wieku 18-24 lat czuje się odpowiednio przygotowanymi do wejścia na rynek pracy.
Najważniejsze informacje
- 64% przedstawicieli pokolenia Z uważa, że na rynku maleje rola formalnego wykształcenia.
- Tylko 23% młodych uważa, że uniwersytety odpowiednio przygotowują do wejścia na rynek pracy.
- Jednocześnie 24% badanych wskazuje, że wykształcenie wyższe jest konieczne do osiągnięcia sukcesu zawodowego.
- 35% respondentów w wieku 18-24 lata deklaruje, że czują się odpowiednio przygotowani do wejścia na rynek pracy.
- 35% młodych polskich pracowników czuje się oni dobrze przygotowanymi do udziału w procesach rekrutacyjnych.
- Mniej niż połowa badanych uważa, że ma dużą wiedzę na temat narzędzi do poszukiwania pracy.
Spis treści:
Formalne wykształcenie vs. praktyczne umiejętności
Większość przedstawicieli pokolenia Z (64%) uważa, że na rynku maleje rola formalnego wykształcenia, a rośnie rola praktycznych umiejętności. Z tą tezą zgadza się 62% badanych w wieku 25-34 lata. To nie zdejmuje jednak z systemu edukacji konieczności przygotowania młodych ludzi do wejścia na rynek pracy.
Zmieniające się postrzeganie wartości edukacji wskazuje, że młode pokolenia mają mocniejszą potrzebę zmiany podejścia do nauki, a na znaczeniu zyskują praktyczne umiejętności. Serwis Pracuj.pl w swoim najnowszym badaniu sprawdza, jak młodzi oceniają swoje przygotowanie do rozpoczęcia kariery zawodowej po zakończeniu edukacji, czy wiedzą, gdzie szukać pracy oraz jakie mają podejście do rekrutacji.
Czy system edukacji pamięta o pracy?
Tylko 35% badanych zgadza się ze stwierdzeniem, że szkoły zawodowe i technika w Polsce skutecznie dostarczają wiedzy przydatnej na rynku pracy. W kontekście liceów, zaledwie 16% respondentów wskazało, że dostarczają one jakiejkolwiek wiedzy przydatnej na rynku pracy.
Nie najlepiej wyglądają także wyniki dotyczące uczelni wyższych – tylko 23% młodych badanych zgadza się z tym, że oferują one odpowiednie przygotowanie do wejścia na rynek pracy. Jednocześnie 24% badanych wskazuje, że wykształcenie wyższe jest konieczne do osiągnięcia sukcesu zawodowego.
Wymagania pracodawców dotyczące wykształcenia i umiejętności różnią się oczywiście w zależności od specjalizacji. W zawodach regulowanych, takich jak prawo czy medycyna, formalne wykształcenie jest niezbędne i ściśle określone przez normy prawne i standardy zawodowe. Z drugiej jednak strony, istnieje wiele specjalizacji, w których kluczowe znaczenie ma praktyczne doświadczenie czy konkretny zestaw umiejętności. Są takie dziedziny, jak przykładowo marketing czy grafika, w których rekruterzy często przywiązują większą wagę do portfolio oraz znajomości specyficznych narzędzi i technologii niż do formalnego wykształcenia. Rzeczywiście na rynku pracy nie funkcjonuje już myślenie, że kandydat bez dyplomu nie ma szans na zatrudnienie. Młodzi nie tylko mają w tym zakresie rację, ale jednocześnie ich podejście będzie kształtować rzeczywistość rynku pracy jutra
-– mówi Jolanta Lewandowska-Bitkowska, ekspertka ds. rekrutacji i rozwoju pracowników w Pracuj.pl.
Pokolenie nieprzygotowanych do pracy?
Choć wykształcenie wyższe dla młodych badanych nie jest kluczowym czynnikiem prowadzącym do osiągnięcia sukcesu, to nie ulega wątpliwości, że system edukacji powinien być wsparciem w przygotowaniu ich do rozpoczynania budowy kariery. Dziś większość przedstawicieli pokolenia Z niestety nie czuje się na to gotowa.
Jak wskazuje najnowsze badanie Pracuj.pl, zaledwie 35% respondentów w wieku 18-24 lata deklaruje, że czują się odpowiednio przygotowani do wejścia na rynek pracy. Takie deklaracje mogą odzwierciedlać wspomniane już luki w edukacji lub brak doświadczenia praktycznego.
W grupie osób w wieku 25-34 lata odsetek ten wzrasta do 42%, co sugeruje, że nabywane w pierwszych latach na rynku doświadczenie zawodowe i dalsze kształcenie w miejscach pracy przyczyniają się do wzrostu poczucia gotowości do wykonywania zawodowych obowiązków.
Niemniej jednak, oba wskaźniki wskazują na znaczącą część populacji odczuwającą brak przygotowania, co podkreśla potrzebę systemowego wsparcia w zakresie rozwoju umiejętności praktycznych i adaptacyjnych, aby lepiej wyposażyć młodych ludzi na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy.
Oczywiście aby na rynek wchodzili pracownicy pewniejsi siebie, pewną pracę muszą wykonać instytucje edukacyjne. Z drugiej jednak strony, także rolą pracodawców jest przygotowanie młodych pracowników do pierwszych dni pracy oraz odpowiednie wykorzystanie ich naturalnych talentów, takich jak adaptacyjność, kreatywność czy zdolności interpersonalne, które mogą być równie wartościowe co formalne kwalifikacje. Kluczowe jest, aby pracodawcy oferowali nowym pracownikom odpowiednie programy wdrożeniowe, które nie tylko ułatwią im szybsze przystosowanie się do specyfik działalności firmy, ale również przyczynią się do ich długoterminowego rozwoju i retencji w organizacji
-– mówi Konstancja Zyzik, ekspertka ds. rekrutacji i rozwoju talentów w Pracuj.pl.
Problem nie leży jednak wyłącznie w braku przygotowania do pracy. Taki sam odsetek (35%) młodych polskich pracowników deklaruje, że czują się oni dobrze przygotowani do udziału w procesach rekrutacyjnych. Mniej niż połowa badanych młodych pracowników (42%) wskazuje, że mają oni dużą wiedzę na temat narzędzi do poszukiwania pracy. Pracodawcy powinni wykorzystać te informacje, dostosowując swoje strategie rekrutacyjne i programy wdrożeniowe, tak aby lepiej odpowiadały na rzeczywiste potrzeby i oczekiwania młodych pracowników. Finalnie przyczyni się to do wzrostu ich produktywności i zaangażowania w pracy, a organizacjom umożliwi poszerzenie swoich zespołów o przedstawicieli pokoleń, które będą tworzyć rynek pracy przyszłości.
Jak już pójdą do pracy, to nie byle jakiej
Wyniki najnowszych badań Pracuj.pl, przeprowadzone pośród najmłodszych uczestników rynku pracy, ujawniają dodatkowo interesujące tendencje dotyczące podejścia do wyboru ścieżki zawodowej przedstawicieli pokolenia Z.
40% ogółu młodych badanych wskazuje, że ma pewność co do tego, jaki zawód chcą wykonywać w przyszłości. Odsetek ten osiąga 39% wśród osób w wieku 18-24 lata i wzrasta do 41% wśród badanych z przedziału 25-34 lata.
Aż 66% respondentów należących do najmłodszej badanej grupy wiekowej (18-24 lata) deklaruje, że ich aspiracje zawodowe są mocno związane z osobistymi pasjami i hobby. Taka tendencja wskazuje na rosnącą wagę realizacji osobistych zainteresowań w kontekście zawodowym i oznacza, że dla osób wchodzących właśnie na rynek pracy, kluczowa będzie nie tylko stabilność finansowa, ale także spełnienie.
W grupie nieco starszych pracowników, w przedziale wiekowym 25-34 lata, obserwujemy pewien spadek tego zjawiska, choć nie jest on tak wyraźny, jak mogłoby się wydawać. W tej kategorii wiekowej 56% badanych wciąż podkreśla znaczenie zgodności wykonywanego zawodu z ich zainteresowaniami. To świadczy o istotnej, choć nieco mniejszej w porównaniu z młodszymi pracownikami, tendencji do łączenia życia zawodowego z osobistymi pasjami. Młodzi stawiają na rozwój – aż 48% najmłodszych pracowników deklaruje, że perspektywy rozwoju kariery, jakie daje praca, są dla nich istotniejsze niż wysokość pierwszego wynagrodzenia.
Ciekawe jest również, jak te preferencje zmieniają się wraz z dojrzewaniem na rynku pracy i ewolucją oczekiwań zawodowych. Możliwe, że w miarę zbierania doświadczeń i konfrontacji z realiami rynku, pracownicy w wieku 25-34 lat stają się bardziej elastyczni w dostosowywaniu swoich aspiracji zawodowych do dostępnych możliwości.
Wyniki badania w tym zakresie rzucają nowe światło na dynamicznie zmieniający się krajobraz rynku pracy, gdzie osobiste pasje i zainteresowania odgrywają coraz ważniejszą rolę w decyzjach zawodowych, stanowiąc ważny element w budowaniu satysfakcji oraz motywacji do pracy.
Młodzi ludzie wchodzący na rynek pracy często nie czują się odpowiednio przygotowani do jego wymagań, co stanowi istotne wyzwanie zarówno dla systemu edukacji, dla pracodawców, jak i dla samych młodych. W odpowiedzi na tę sytuację i chcąc ułatwić młodym pracownikom start kariery, serwis Pracuj.pl przygotował szereg materiałów, które mają im pomóc odnaleźć się na rynku pracy. W zakładce Pierwsza Praca przedstawiciele pokolenia Z znajdą narzędzia i porady dotyczące tego, jak tę pierwszą pracę znaleźć i jak zabrać się za budowanie kariery zawodowej. Co więcej, mogą oni także skorzystać z darmowego kreatora CV, czy znaleźć wyselekcjonowane specjalnie dla nich oferty pracy.
Instytucje edukacyjne powinny aktywnie działać na rzecz wydobywania i kształtowania potencjału młodych ludzi, wprowadzając do programów nauczania elementy praktyczne, które lepiej przygotują ich do przyszłych zadań zawodowych. Następnie, pracodawcy, angażując te młode talenty, powinni zapewnić odpowiednie środowisko, które umożliwi dalszy rozwój ich kompetencji. Takie podejście nie tylko zwiększy efektywność młodych pracowników, ale również przyczyni się do wzrostu innowacyjności i dynamiki w miejscu pracy, co z korzyścią odbije się na całym rynku.
O BADANIU
Badanie „Pokolenie Z w pracy” zostało przeprowadzone w marcu 2024 roku przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie serwisu Pracuj.pl. Pomiar wykonany metodą CAWI wykonano na próbie 721 Polaków w wieku 18–34 lata. Struktura próby była kontrolowana biorąc pod uwagę płeć, wiek i wielkość miejscowości zamieszkania odpowiadających.
