Mniejsze firmy dołączają do trendu GIGekonomii, wpływając na wzrost elastyczności rynku pracy w Polsce – wynika z badania GIGLIKE I EY Polska.
- GIGbarometr 2024 osiągnął poziom 5,1 (na skali od 0 do 10, gdzie 10 oznacza maksimum elastyczności rynku pracy). Oznacza to wzrost o 0,6 w stosunku do zeszłego roku. Pozytywny trend zmian da się zauważyć we wszystkich badanych perspektywach.
- GIGbarometr to stworzony przez GIGLIKE i EY Polska jedyny taki w Polsce barometr elastyczności rynku pracy. Składa się z trzech perspektyw: Otoczenia – czyli otoczenia makroekonomicznego i prawnopodatkowego, Firmy – czyli popularności zastosowania elastycznych form współpracy w przedsiębiorstwach oraz Ludzi – czyli oceny przez firmy jakości współpracy z niezależnymi profesjonalistami.
- Największą zmianę na plus odnotowano rok do roku w perspektywie Otoczenie – z 4,1 w 2023 r. na 5,1 w 2024 r. To m.in. za sprawą wpływu sytuacji gospodarczej oraz szybkiego rozwoju technologii ułatwiających elastyczną pracę zdalną. Perspektywa Firma (2,6 w 2024 r. vs. 2,2 w 2023 r.) ukazuje, że zwłaszcza małe firmy w większym stopniu otwierają się dziś na nowoczesne formy współpracy. Perspektywa Ludzie na poziomie 7,7 (vs. 7,2 w 2023 r.) opisuje, jak dobrze oceniani są dziś niezależni profesjonaliści i model, w którym współpracują z przedsiębiorstwami.
GIGer – niezależny profesjonalista, freelancer, osoba współpracująca z daną firmą lub niezależny kontraktor. Preferuje elastyczny model współpracy, wykonywanej często dla kilku firm równocześnie, w zależności od potrzeb i wymagań.
Już 65% działających w Polsce firm korzysta dziś z elastycznych form współpracy, takich jak umowa B2B, czy umowa-zlecenie. To aż o 12% więcej niż w zeszłym roku. Na popularności zyskują umowy B2B, które stosowane są już w niemal 3 na 5 przedsiębiorstwach – wynika z najnowszego badania GIGLIKE i EY Polska „GIGbarometr – barometr elastyczności rynku pracy”.
GIGbarometr to prosty i jednoznaczny wskaźnik, który określa faktyczny poziom elastyczności rynku pracy w Polsce. Ujmuje on elastyczność w trzech perspektywach: Otoczenie, Firma i Ludzie. Im wyższa wartość wskaźnika, tym bardziej elastyczny jest rynek pracy w Polsce.
W tym roku GIGbarometr wyniósł 5,1. Oznacza to wzrost o 0,6 w stosunku do roku ubiegłego.
– Cieszy fakt, że GIGekonomia puka do drzwi coraz większej liczby działających w Polsce przedsiębiorstw. To powód do zadowolenia, tym bardziej że proces ten nie wynika z przymusu, a oczekiwania samych specjalistów, którzy dostrzegają szereg benefitów związanych z niezależnością, jaką daje elastyczność na rynku pracy. Firmy, idąc za przykładem konkurencji, coraz chętniej decydują się na współpracę z GIGerami – mówi Tomasz Miłosz, założyciel i CEO GIGLIKE.
Szczegółowe wyniki tegorocznego GIGbarometru wskazują na to, że rynek coraz szerzej otwiera się na elastyczne formy współpracy. Należy podkreślić, że pozytywna zmiana widoczna jest zwłaszcza w sektorze małych firm – to właśnie te podmioty są dziś bardziej otwarte na elastyczne formy współpracy niż jeszcze w zeszłym roku (zmiana z 58% na 65%).
Obecnie już częściej niż co trzecia badana firma (34%) uważa, że wdrożone zasady korporacyjne (np. polityka pracy hybrydowej) mają pozytywny wpływ na elastyczność rynku pracy. GIGekonomii – zdaniem badanych – sprzyja także sytuacja gospodarcza. W stosunku do 2023 r. wpływ tego czynnika wzrósł z 4,0 do 5,1 wśród małych oraz z 4,8 do 5,8 wśród średnich organizacji.
37% firm uważa, że znaczenie elastycznych form współpracy wzrośnie w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Odsetek ten jest jeszcze wyższy w przypadku dużych przedsiębiorstw i wynosi aż 53%.
– Zmiany na rynku pracy są napędzane przez ludzi, którzy znajdują swoje miejsce w tym dynamicznym środowisku. Firmy coraz lepiej rozumieją potrzeby i preferencje GIGerów. Tegoroczne wyniki GIGbarometru pokazują, że współpraca z niezależnymi specjalistami przynosi satysfakcję i jest wyżej oceniana niż w poprzednich latach – z największymi postępami wśród małych i średnich firm – zauważa Witold Widurek, Partner, People Advisory Services w EY Polska.
Umowy B2B zyskują na znaczeniu
Przedstawiciele firm deklarują większą liczbę zawieranych umów B2B. Wzrost widoczny jest zwłaszcza wśród przedsiębiorstw średniej wielkości (57% vs. 46% w 2023 r.) kosztem mniejszej liczby umów-zleceń, które mimo wszystko pozostają najczęściej wybieraną formą współpracy. Co ciekawe, znaczący spadek odsetka umów B2B rok do roku można zauważyć w branży IT.
Podobnie jak w zeszłym roku najważniejszym powodem, dla którego firmy korzystają z elastycznych form współpracy, są wyższe wynagrodzenia netto dla GIGerów niż w przypadku etatu. Na czynnik ten wskazuje niemal 6 na 10 przedsiębiorstw. Warto zauważyć, że po raz pierwszy nie stanowi on jednak priorytetu dla dużych organizacji, w których najważniejsze stały się oczekiwania samych współpracowników.
– Na rynek pracy wchodzi pokolenie pracowników myślących o karierze w sposób bardziej elastyczny. Osoby te, charakteryzujące się zadaniowym podejściem do pracy, mogą wpływać na to, że nowe modele zatrudnienia będą stawać się coraz bardziej naturalne. Firmy powinny zatem wsłuchiwać się w oczekiwania pracowników, aby współpraca była korzystna dla każdej ze stron – wskazuje Przemysław Gacek, Prezes Zarządu Grupy Pracuj S.A.
Na oczekiwania rynku jako powód, dla którego dana firma zwraca się ku elastycznym formom współpracy, wskazuje z kolei 31% zapytanych przedstawicieli przedsiębiorstw.
– Organizacje coraz sprawniej – choć nadal niewystarczająco dynamicznie – dostosowują się do trendu GIGekonomii, usprawniając wewnętrzne procedury i systemy, wychodząc tym samym naprzeciw oczekiwaniom samych kandydatów. Nadal brakuje jednak wystarczających uregulowań prawnych dotyczących elastycznych form współpracy i uwzględniających zmieniające się realia rynku pracy. Mimo to zarówno firmy, jak i pracownicy dostrzegają i starają się wykorzystać ten potencjał – dodaje Agata Wójcik-Ryszawa, Dyrektor Personalny w InPost Polska.
GIGekonomia to ludzie
GIGbarometr 2024 ukazuje, że firmy dostrzegają znaczące korzyści płynące z elastycznych form współpracy i coraz bardziej doceniają niezależnych profesjonalistów, ich ekspertyzę i zdolność do wprowadzania świeżego spojrzenia na realizowane projekty. Zadowolenie przedsiębiorstw ze współpracy z niezależnymi profesjonalistami jest wysokie (7,7, co oznacza wzrost o 0,5 w stosunku do ubiegłego roku). Wpływ na ten wynik ma zmiana nastawienia w sektorze MŚP. Spadek wskaźnika zadowolenia odnotowano z kolei wśród największych, liczących ponad 250 osób przedsiębiorstw, choć ten wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie (7,0 vs. 7,5 w 2023 r.).
Zdaniem przedstawicieli firm, dla GIGerów współpracujących z ich organizacjami niezmiennie najważniejsze pozostaje poczucie zadowolenia z sytuacji finansowej (57% wskazań), choć widać tu spadek o 9 punktów procentowych w stosunku do zeszłego roku. W to miejsce na znaczeniu zyskuje dowolność miejsca, czasu i warunków pracy, na co wskazuje 53% respondentów.
– Wysoka ocena jakości współpracy z niezależnymi specjalistami to zapowiedź wzrostu wskaźnika elastyczności rynku pracy, nawet jeśli chwilowo skłonność do elastycznej współpracy wręcz spada – głównie ze względu na nakazy powrotu do biur, które nie wpływają pozytywnie na taką formę pracy. Dobrzy specjaliści są na wagę złota, co w połączeniu z malejącą populacją Europy zwiastuje dawno zapowiadany trend – konieczność współdzielenia ekspertów, którzy cenią elastyczność pracy i z pewnością nie będą skłonni pracować dla firm wymuszających pracę w biurze – twierdzi Przemek Głośny, CEO i Founder w Useme.
Wyniki tegorocznego GIGbarometru wskazują również na istotny wzrost odsetka odpowiedzi w obszarze benefitów oraz narzędzi, które w ocenie przedsiębiorstw są istotne dla niezależnych profesjonalistów. Firmy dostrzegają konieczność zapewnienia GIGerom możliwości, które nie tylko pozwalają na bezpieczne wykonywanie obowiązków, np. poprzez udostępnianie narzędzi do pracy (wzrost z 34% w 2023 r. do 49%) czy zapewnianie ubezpieczenia (wzrost z 16% w 2023 r. do aż 36%), ale też oferują świadczenia o charakterze motywacyjnym, jak prywatna opieka zdrowotna (wzrost z 22% w 2023 r. do 30%) czy samochód firmowy (wzrost z 28% w 2023 r. do 30%).
Badanie GIGbarometr zrealizowano w marcu 2024 r. za pomocą wywiadów telefonicznych (CATI) przez ARC Rynek i Opinia oraz za pomocą wywiadów online (CAWI) poprzez formularz na stronie www.gigbarometr.pl. Sumaryczna próba wyniosła 311 przedstawicieli firm reprezentatywnych ze względu na wielkość organizacji. W badaniu brały udział firmy większe niż jednoosobowa działalność gospodarcza.
