Pierwszy prawomocny wyrok ustalający nieważność umowy kredytu zawartej przez tzw. frankowicza-przedsiębiorcę

Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 24 listopada 2022 r. (sygn. akt: VII AGa 447/22) oddalił w całości apelację pozwanego Pekao Banku Hipotecznego S.A. od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 listopada 2021 r. (sygn. akt: XVI GC 1309/20), który ustalił w sentencji, iż nieważna jest umowa kredytu denominowanego w walucie CHF. Umowa ta została zawarta pomiędzy powodem w niniejszej sprawie, który działa w formie spółki akcyjnej a ówczesnym BPH Bankiem Hipotecznym S.A.

Sąd Okręgowy w Warszawie wskazał, iż za sprzeczne z istotą stosunków umownych należy uznać postanowienia umowy kredytu, w której bank byłby upoważniony do jednostronnego określenia kursu waluty określonej jako właściwa dla oznaczenia kwot rat obciążających kredytobiorcę. Zamieszczenie w umowie takiej klauzuli nie może zostać uznane za działanie pozostające w granicach swobody umów z art. 353(1) k.c. Główne zobowiązanie kredytobiorcy, obliczane poprzez zastosowanie klauzuli jego denominacji w walucie CHF, nie może zostać określone przez bank na postawie jednostronnego oświadczenia. Umowa zawierająca tego rodzaju klauzule powinna zostać uznana za nieważną.

Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał, iż apelacja pozwanego banku podlegała oddaleniu jako całkowicie bezzasadna. Sąd Apelacyjny stwierdził, iż Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił nieważność umowy kredytu, gdyż doszło do naruszenia zasady swobody umów z 353(1) k.c. w zakresie natury stosunku prawnego. Dodatkowo Sąd Apelacyjny podkreślił, iż bank był stroną mającą silniejszą pozycję w stosunku do powoda i wykorzystywał ją do kształtowania stosunków umownych, które są dla powoda wyraźnie krzywdzące i stanowią uszczerbek dla dobra publicznego. Bank naruszył tu zasady współżycia społecznego i równości kontraktowej. Silniejsza pozycja banku wynikała z tego, iż jest on instytucją zaufania publicznego oraz podlega szczególnym regulacjom prawnym i kontroli organów państwa.

Piotr Nazaruk, radca prawny, szef Kancelarii Radców Prawnych Prof. ucz. dr Piotr Nazaruk, pełnomocnik powoda w sprawach o sygn. akt: XVI GC 1309/20 i sygn. akt: VII AGa 447/22.