Polskie firmy wciąż daleko od celów klimatycznych

Polskie firmy chętnie deklarują walkę ze zmianami klimatu, ale większość z nich uważa, że nie osiągnie 45% redukcji emisji do 2030 r. 56% organizacji planuje w ciągu roku zwiększyć wydatki na ograniczanie negatywnego wpływu na środowisko naturalne, a jedynie 28% identyfikuje główne źródła emisji gazów cieplarnianych. Jedną z kluczowych przeszkód w realizacji agendy ESG jest brak odpowiednio wykwalifikowanych pracowników – tak uważa 34% respondentów badania EY Badanie zrównoważonej wartości 2023.

Zmiany klimatyczne i walka z nimi stają się nierozerwalną częścią strategii firm. Wymagają tego liczni interesariusze: inwestorzy, pracownicy i konsumenci. Firmy przebadane przez EY publicznie deklarują walkę ze zmianami klimatu. Jednak przedsiębiorstwa w Polsce są na dość wczesnym etapie wdrażania agendy klimatycznej. Jak wynika z raportu Badanie zrównoważonej wartości 2023, przedsiębiorstwa działają za wolno, by zrealizować ogólnie przyjęte cele walki ze zmianami klimatycznymi.

Polskie firmy chętnie zakładają redukcję emisji, ale cele redukcyjne są niższe niż wśród badanych firm średnio na świecie. Wśród badanych organizacji w Polsce tylko 21% zadeklarowało ujemną emisję dwutlenku węgla, a 13% zerową. Większości firm nie uda się osiągnąć 45% redukcji emisji do 2030 roku, by powstrzymać wzrost średniej temperatury o więcej niż 1,5 stopni.

Firmy muszą wiedzieć, że działania wynikające z ograniczania wpływu na środowisko naturalne przyczyniają się do budowy wartości organizacji, a co za tym idzie lepszych wyników finansowych. Chcąc przygotować odpowiednią strategię trzeba być o wiele ambitniejszym niż do tej pory – mówi Jarosław Wajer, Partner EY, Lider usług doradczych dla zrównoważonego rozwoju w regionie CESA.

Proszę wskazać swój poziom zaufania do poniższych stwierdzeń (odpowiedzi jestem zdecydowanie pewny oraz jestem pewny)
walka ze zmianami klimatu

Dlaczego inwestować w redukcję emisji?

Sześć na dziesięć wszystkich firm biorących udział w badaniu EY planuje w ciągu roku zwiększyć wydatki na ograniczanie negatywnego wpływu na środowisko naturalne. W przypadku polskich organizacji jedna trzecia nie zamierza zwiększać wydatków, 33% twierdzi, że trochę je zwiększy, a 23% planuje zdecydowanie je zwiększyć.

Respondenci badania EY zarówno w Polsce, jak i na świecie, zdają sobie sprawę, że inwestowanie w przeciwdziałanie zmianom klimatycznym to budowanie wartości. Najczęściej wskazują wartość dla konsumentów (75% firm na świecie i 77% w Polsce). Równie ważna jest wartość dla społeczności (69 i 72% odpowiednio) oraz planety (48% firm na świecie i 66% w Polsce). Dopiero potem, w przypadku polskich firm, jest wartość finansowa (58%, na świecie 68%).

Świadomość związku pomiędzy finansowymi i innymi formami wartości może ułatwić firmom wdrożenie całościowych, ambitnych strategii klimatycznych. I w ten sposób przynieść wymierne korzyści biznesowi, społeczeństwu i planecie – uważa Rafał Hummel, Partner EY, Lider grupy ds. strategii i raportowania ESG.

Mierzenie ESG wyzwaniem w Polsce

Analizując najlepsze strategie walki z klimatem widać, że liderzy uświadomili sobie, jak złożonym procesem jest rzeczywista realizacja agendy ESG, dlatego wprowadzili możliwość mierzenia postępów. Mierzenie i raportowanie obejmują identyfikację głównych źródeł emisji gazów cieplarnianych. Zrobiła to prawie jedna trzecia polskich firm (28%), na świecie – 41%.

Firmy chętnie zmieniają już istniejące produkty i usługi, by ograniczyć ich emisyjność. To jest główne działanie skierowane do konsumentów, podejmowane przez ponad jedną piątą firm w Polsce (22%) i prawie jedną trzecią na świecie (33%).

Polacy mają jednak problemy ze stworzeniem nowych linii biznesowych, by wykorzystać szanse związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym. Zrobiło to zaledwie 10% firm, na świecie aż 30%. Brakuje też inwestycji w technologie związane z klimatem, np. służące do wychwytywania dwutlenku węgla (w Polsce stosuje je tylko 10% firm, a na świecie 30%).

Widać wyraźnie, że firmy w Polsce bardziej niż średnio na świece borykają się z możliwością mierzenia postępów. To z kolei może wpływać na postrzeganie inicjatyw ESG przez polskich menedżerów jako tych, które wnoszą mniejszą wartość do biznesu. Polskim liderom stosunkowo trudno jest wdrożyć rozwiązania ESG w organizacji, przez co zostają w tyle za innymi krajami we wdrażaniu strategii klimatycznej – mówi Rafał Hummel.

Porównując podejście menedżerów z Polski i wyniki średnio dla świata widać, że patrzą bardziej na doraźne efekty działań, nawet jeśli są to działania w mniejszej skali. Za to globalnie liderzy częściej wybierają działania dające długoterminowe efekty.

Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje podejście Twojej organizacji do zmian klimatycznych?

Firmy nie są jednak skazane na wypełnianie wszystkich zadań samodzielnie. Nawiązują współpracę z innymi w ramach i poza swoim sektorem. Jedna czwarta polskich przedsiębiorstw nawiązała strategiczną współpracę ze swoimi konkurentami.

Z jakimi podmiotami firma nawiązuje strategiczne partnerstwa w zakresie zmian klimatu?

Przeszkody w walce ze zmianami klimatu

Kluczową przeszkodą w realizacji agendy ESG jest brak odpowiednio wykwalifikowanych pracowników – uważa 34% respondentów badania EY. Tylko jednej piątej polskich firm udało się pozyskać konieczne talenty, 46% jest w trakcie poszukiwania i zatrudniania, a 23% zamierza to zrobić w ciągu najbliższych 12 miesięcy.

Firmy, które chcą zrealizować cel dotyczący wdrażania agendy klimatycznej powinny zbudować plan transformacji. W ramach tego planu powinny pojawić się priorytety. Kluczowa jest wizja zmiany, która wskaże pracownikom jak będzie wyglądać przyszłość przedsiębiorstwa w nowej rzeczywistości oraz zatrudnienie odpowiednich kompetencji do organizacji. Oba priorytety (i nie tylko one), w efekcie prowadzą do wzrostu wartości przedsiębiorstwa. Zbudowanie jasnej wizji, zbudowanie potencjału pracowników i rozpowszechnienie kompetencji ESG w organizacji umożliwi zintegrowanie działalności firmy z priorytetami zrównoważonego rozwoju – uważa Artur Miernik, Partner EY Polska, lider praktyki Workforce Advisory w zespole People Advisory Services.

Zewnętrzne ograniczenia oraz niepewność co do regulacji są kolejnymi najczęściej wymienianymi ograniczeniami. Aż 42% polskich respondentów badania EY wskazało otoczenie regulacyjne (27% światowych) oraz geopolityczne (na świecie 29%) jako utrudniające i wstrzymujące podejmowanie ambitniejszych działań.

Skuteczne działania w zakresie zrównoważonego rozwoju muszą być skoncentrowane na budowaniu wartości i stanowić imperatyw biznesowy. Zrównoważony rozwój staje się bowiem najważniejszym priorytetem dla inwestorów, klientów i kontrahentów, a zielone referencje mogą być nie tylko korzyścią dla firmy, ale po prostu stać się koniecznością – podsumowuje Jarosław Wajer.

O badaniu
Badanie EY Sustainable Value Study zostało przeprowadzone w okresie lipiec- październik 2022 r. na próbie 506 dyrektorów ds. ESG w 21 krajach na całym świecie, by zrozumieć, jakie działania firmy podejmują, by przeciwdziałać zmianom klimatycznym. Respondenci globalnej próby badania reprezentowali firmy o przychodach ponad 1 mld USD, które skupiają się w swojej strategii na wdrażaniu inicjatyw ESG co sprawia, ze wyniki badania nie są reprezentatywne dla średniej światowej wyników. Badanie zrównoważonej wartości 2023 zostało przeprowadzone na rzecz EY wśród 105 polskich respondentów, osób odpowiedzialnych za politykę klimatyczną w organizacji. Najwięcej było reprezentantów firm produkcyjnych, handlu, nieruchomości i hotelarstwa oraz produktów konsumenckich. Przychody 38% firm mieszczą się w grupie 50-99 mln USD, 14% osiąga przychody do 299 mln USD, 18% do 499 mln USD, 15% do 999 mln USD i 14% powyżej 1 bln USD.