W wywiadzie z Agnieszką Orłowską, inicjatorką ESG Institute, odkrywamy kluczowe wyzwania stojące przed światem w dziedzinie zrównoważonego rozwoju. Ekspertka analizuje aktualne problemy ekologiczne, społeczne i gospodarcze, przedstawiając jednocześnie perspektywy przyszłego rozwoju praktyk ESG. Od szybkiego reagowania na zmiany klimatyczne, przez zarządzanie ryzykiem migracji i wykorzystanie technologii, aż po implementację strategii ESG w firmach – dyskusja rysuje kompleksowy obraz współczesnych wyzwań oraz potencjału, jaki niosą za sobą działania na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Jakie są główne wyzwania, przed jakimi stoi świat w zakresie zrównoważonego rozwoju?
Ostatnio coraz więcej tych wyzwań staje się widoczne. Z punktu widzenia ekologii, priorytetem jest szybkie i skuteczne zatrzymanie wzrostu średniej temperatury i wypełnienie założeń porozumienia paryskiego. Zmiany klimatyczne powodują m.in. anomalie pogodowe, które są nie tylko zagrożeniem dla życia i zdrowia ludzi, ale też dla prowadzenia biznesu. Pożary, susze, huragany czy wysokie temperatury wpływają na zaburzenie stabilności procesów produkcyjnych.
Liczne migracje ludności oraz niedobory odpowiednio wykwalifikowanych kadr są też realnym ryzykiem dla działalności bazującej o czynnik ludzki. W ESG Institute uczulamy pracodawców na element socjalny w ramach działań ESG i pomagamy im wypracować rozwiązania neutralizujące skutki zarówno pandemii, jak i zawirowań ekonomiczno-politycznych, które wciąż negatywnie wpływają na pracowników. Dodatkowo, to, co nam, w Europie wydaje się oczywiste jako zasady etycznego i przyzwoitego zatrudnienia, wciąż na świecie nie jest standardem. W modelu prowadzenia globalnej działalności, w którym firmy posiadają dostawców w różnych krajach, nieprzestrzeganie godziwych warunków pracy nie będzie już akceptowane. To również wyzwanie dla naszego biznesu, żeby wpływać na przestrzeganie standardów przez kontrahentów z różnych części świata.
Jakie są perspektywy rozwoju ESG w przyszłości?
ESG już z nami jest i zostanie na zawsze. Dyrektywa CSRD obliguje coraz większą grupę firm do wprowadzenia raportowania niefinansowego. Pamiętajmy jednak, że potrzeba wdrożenia ESG wynika nie tylko z obowiązku prawnego.
Większe firmy będą prosiły swoich kontrahentów o podawanie danych ESG w celu spełnienia swoich wymagań raportowych, a to wytworzy efekt kuli śnieżnej. Obszar ESG jest też istotny dla instytucji finansowych, które intensywnie pracują nad programami objęcia filozofią ESG swoich klientów, wprowadzając szereg zachęt finansowych, aby ten proces przyspieszyć. To szczególnie ważne dla firm zależnych od kapitału zewnętrznego. Wdrożenie strategii ESG już teraz pozwala pozyskiwać tańszy pieniądz z rynku finansowego.
W zrównoważonym rozwoju istotną rolę będzie odgrywać technologia. W ESG Institute w 2024 roku planujemy wprowadzić na rynek platformę do raportowania niefinansowego wspieraną przez sztuczną inteligencję. Takie narzędzie będzie rekomendować konkretne i spersonalizowane działania, które poprawią efektywność ESG w firmie. Innowacyjne rozwiązania sprawią, że raportowanie niefinansowe stanie się bardziej przejrzyste i przystępne dla przedsiębiorców.
Jakie są kluczowe obszary, w których przedsiębiorstwa powinny skupić swoje działania w zakresie ESG?
Metodologia ESG wg dyrektywy UE (CSRD) mówi o tzw. podwójnej istotności. Biznes wpływa na otoczenie poprzez swoją działalność, ale też to otoczenie wpływa na niego, zarówno poprzez zagrożenia, jak i szanse. Według filozofii ESG firma powinna przeprowadzić analizę interesariuszy oraz ocenę ryzyk biorąc pod uwagę właśnie tę podwójną istotność. Dzięki temu określi obszary priorytetowe dla siebie, aby prowadzić biznes z sukcesem w długiej perspektywie i z jak najmniejszym negatywnym wpływem na otoczenie. Przykładem może być dekarbonizacja, która zmniejsza negatywny wpływ na środowisko, ale też zapewnia korzyści finansowe dla firmy, poprzez niższe koszty prądu oraz uniezależnienie się od znikającego węgla na rzecz alternatywnych źródeł energii.
Dla organizacji walczących o wysoko wyspecjalizowaną kadrę istotnym obszarem jest dbałość o pracowników, dlatego ważne jest stworzenie takiego otoczenia, w którym pracownicy poczują się spełnieni zawodowo. Zadowolenie z kultury organizacji możemy mierzyć poprzez tak zwany „indeks zaangażowania pracownika”. Powołaliśmy ESG Institute m.in. po to, żeby wesprzeć przedsiębiorstwa w napisaniu odpowiedniej strategii ESG, która pomoże w rozwoju biznesu i wypracowuje skuteczne rozwiązania dostosowane do właściwego rodzaju działalności. To właśnie strategia definiuje najważniejsze obszary dla każdej organizacji.
Oprócz tego, bazując na naszych dotychczasowych doświadczeniach, zarówno z wielkich globalnych korporacji, jak i polskich przedsiębiorstw, zachęcamy pracodawców do transparentnego i równego traktowania wszystkich pracowników w procesach HR-owych. Aktualnie na rynek pracy wchodzi tak zwana Generacja Z. Firmy muszą dostosować się do oczekiwań młodego pokolenia. Tworzenie atrakcyjnego miejsca zatrudnienia wymaga bacznego przyglądania się trendom i nowinkom technologicznym, a w wielu aspektach czeka nas też wprowadzenie nowych reguł i metod pracy.
Jakie są korzyści, jakie przedsiębiorstwa mogą odnieść dzięki wdrażaniu działań ESG?
Często w dyskusjach o wprowadzaniu o ESG kładzie się główny nacisk na obowiązki wynikające z regulacji a zapomina właśnie o korzyściach. Możemy wymienić oszczędności finansowe ze wspomnianej wcześniej dekarbonizacji czy dostęp do atrakcyjnie oprocentowanych kredytów. Coraz częściej, w przetargach, spotykamy się z wymogami dotyczącymi wdrożenia praktyk ESG. Stąd wczesne zaimplementowanie raportowania niefinansowego tworzy przewagę konkurencyjną na rynku i umożliwia pozyskanie nowych klientów.
Współpracując z biznesem, w ESG Institute, zwracamy szczególną uwagę na istotę umacniania reputacji marki dbającej o środowisko. To ważnie nie tylko dla klientów, ale szczególnie dla Generacji Z, która decyzje konsumenckie często podejmuje na bazie oceny wartości firmy. Wdrożenie filozofii ESG przekłada się również na zadowolenie pracowników, a to pośrednio wpływa pozytywnie na wyniki finansowe i ułatwia pozyskanie wyspecjalizowanych kadr, które również oceniają firmę z perspektywy ESG.
Nieoczywistą korzyścią jest też możliwość zabezpieczenie biznesu od ryzyk zewnętrznych poprzez stosowanie metodologii ESG, w tym ustalania właściwych planów tranzycji do biznesu opartego na zrównoważonych praktykach. Do tego jednak potrzebna jest pomoc doświadczonych ekspertów przy opracowaniu właściwej strategii.
Jakie są zagrożenia, jakie mogą się wiązać ze wdrażaniem działań ESG?
To wciąż nowy temat dla wielu polskich firm. Dlatego w przypadku przedsiębiorstw nieprzygotowanych na ESG, może wystąpić długi czas wdrożenia wszystkich praktyk wynikający z braku ekspertów i doświadczenia w organizacji. Bez odpowiedniej wiedzy i przy niewłaściwym podejściu do projektu, istnieje ryzyko popełniania błędów w raportach niefinansowych. Pamiętajmy, że takie raporty są oceniane później przez audytorów, a ład korporacyjny, wpisujący się w literę „G” w ramach ESG, jest jedną z podstaw działania firmy, więc brak poprawnie wdrożonych praktyk może skutkować problemami prawnymi.
Dlatego w ESG Institute stworzyliśmy „Expert Collaboration Hub”, platformę łączącą biznes z doświadczonymi ekspertami i praktykami. Współpraca ze specjalistami nie tylko pomaga w raportowaniu ESG, ale tworzy też przewagę konkurencyjną poprzez wdrożenie sprawdzonych wcześniej rozwiązań. Zgłaszają się do nas firmy, które oferują bardzo innowacyjne i ciekawe narzędzia oraz praktyki, często oparte o nieszablonowe działania i nowoczesne technologie.
To właśnie bazowanie na doświadczonych ludziach w obszarze ESG pozwala wyeliminować większość błędów i zagrożeń w raportowaniu niefinansowym. W końcu, wprowadzenie zasad zrównoważonego rozwoju w organizacji działa na korzyść nie tylko firmy, ale i społeczeństwa.
