Rozwój cyfrowych kompetencji – w czyim interesie?

Polacy uważają, że w kontekście rynku pracy są biegli w technologiach. Z najnowszego badania Pracuj.pl wynika, że aż 72% respondentów pozytywnie ocenia swoje cyfrowe kompetencje, czyli zdolność do sprawnego korzystania z technologii – m.in. urządzeń, Internetu czy programów i aplikacji. Respondenci zdają sobie bowiem sprawę z tego, że jeśli nie będą się cyfrowo rozwijać, to wkrótce mogą mieć trudności z utrzymaniem swojego stanowiska lub znalezieniem nowej pracy, wynika z badania. Czy to powód, dla którego aż ¼ badanych podkreśla znajomość cyfrowych narzędzi w swoich dokumentach rekrutacyjnych?

Najważniejsze informacje:

• ¾ Polaków pozytywnie ocenia swoje cyfrowe kompetencje w kontekście pracy.
• 6 na 10 badanych uważa, że jeśli nie będą nabywać nowych kompetencji cyfrowych, to coraz trudniej będzie im znaleźć nową pracę lub utrzymać swoje stanowisko.
• Połowa badanych sądzi, że wysokie kompetencje cyfrowe są ich atutem przy szukaniu pracy.
• 2 na 10 uważa natomiast, że mała znajomość technologii bywa dla nich wyzwaniem w rekrutacji.
• 45% respondentów jest przekonane, że potrafi szybko uczyć się nowych technologii.

Cyfrowe kompetencje – po co?

W Polsce obserwuje się obecnie rosnące wykorzystanie w firmach zaawansowanych systemów informatycznych, takich jak choćby rozwiązania oparte o sztuczną inteligencję. Według raportu KPMG, 15% polskich organizacji już teraz korzysta z technologii AI, a dodatkowe 13% planowało wdrożyć je do końca 2023 roku1.

Wobec takiej sytuacji nieustanny rozwój kompetencji cyfrowych jest we własnym interesie każdego pracownika, który chce pozostać konkurencyjny na rynku pracy. Jak pokazuje najnowsze badanie przeprowadzone przez Pracuj.pl, aż 6 na 10 Polaków uważa, że jeśli nie będą nabywać nowych kompetencji cyfrowych, to coraz trudniej będzie im znaleźć nową pracę lub utrzymać swoje stanowisko. Przeciwnego zdania jest tylko 1 na 10 badanych.

Biegłe poruszanie się w świecie technologii jest dziś istotne nie tylko w zawodach związanych z sektorem IT, lecz niemal na całym rynku pracy. Wysoko rozwinięte kompetencje cyfrowe umożliwiają m.in. efektywną pracę z domu, która – nawet jeśli w okrojonym zakresie – na długo pozostanie popularnym modelem wykonywania zadań. W dobie rosnących zagrożeń cybernetycznych kluczowa z kolei staje wiedza na temat zabezpieczania danych i zachowania prywatności online. Ciągle pojawiają się także nowe narzędzia, oparte o nowe technologie, które znajdują zastosowanie w bieżącej pracy i konieczne jest nadążanie za nimi. Przykładem mogą być choćby narzędzia wykorzystujące AI, powszechnie dziś stosowane m.in. w marketingu. A to tylko trzy przykładowe powody, dla których sprawne poruszanie się w cyfrowym świecie może mieć kluczowe znaczenie dla wszystkich uczestników rynku pracy – komentuje Małgorzata Skonieczna, ekspertka ds. badań kandydatów w Pracuj.pl.

Nabywanie nowych kompetencji cyfrowych może także otwierać nowe ścieżki rozwoju zawodowego. Jak wynika z badania Pracuj.pl, aż 44% Polaków chciałoby posiadać kompetencje umożliwiające im podjęcie pracy w dynamicznym sektorze IT.

Co ciekawe, dobra znajomość cyfrowych narzędzi pozwala nie tylko odnaleźć się na rynku pracy, ale i bywa sprzymierzeńcem w poszukiwaniu zatrudnienia. 51% badanych przez Pracuj.pl Polaków przyznało, że ich wysokie kompetencje cyfrowe bywają atutem przy szukaniu pracy. Dają im bowiem łatwość znajdowania ofert czy w korzystaniu z narzędzi do budowy CV. A te są coraz powszechniej stosowane (⅓ respondentów miała, na przykład, okazję skorzystać z automatycznego generatora CV, który przygotowuje dokument na podstawie informacji uzupełnionych przez kandydata czy kandydatkę w profilu na portalu rekrutacyjnym, z kolei 53% ocenia pozytywnie możliwość otrzymywania rekomendacji dotyczących ulepszeń w ich profilu kandydata na portalu rekrutacyjnym generowanych przez AI).

Biegli w technologiach

Na szczęście, jak wynika z danych, Polacy całkiem dobrze odnajdują się w cyfrowym świecie w kontekście pracy. Lepiej w każdym razie niż w ubiegłorocznej edycji badania, w której 47% z nich uważało, że te umiejętności ma zbyt słabo rozwinięte, co może stanowić dla nich problem w momencie poszukiwania możliwości zawodowych. Aktualne badanie pokazało, że tylko 2 na 10 badanych uważa, że ich zbyt mała znajomość technologii jest dla nich niekiedy wyzwaniem w procesie szukania pracy. Z kolei jedynie 10% sądzi, że nienadążanie za rozwojem nowych technologii jest ich szczególną wadą w kontekście pracy zawodowej.

Zdając sobie sprawę z tego, że kompetencje cyfrowe mogą stanowić zaletę na rynku pracy i mogą być istotne z punktu widzenia potencjalnego przyszłego pracodawcy, ¼ badanych (26%) w swoim CV podkreśla znajomość oprogramowania i systemów stosowanych na danym stanowisku.

Kto dba o cyfrowe kompetencje Polaków?

41% badanych uważa, że podczas edukacji przekazano im wiedzę, jak korzystać z narzędzi cyfrowych. (jednak aż 30% uważa przeciwnie, co oznacza, że są oni często zdani wyłącznie na samodzielny rozwój w tym zakresie). Respondenci, zdając sobie sprawę z konieczności cyfrowego rozwoju, są jednak chętni do poszerzania swojej wiedzy. 42% z nich wyraża np. chęć wzięcia udziału w szkoleniu dotyczącym korzystania z systemów z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, jeśli zorganizowałby je ich pracodawca. Badani podkreślają jednocześnie, że nowych rozwiązań technologicznych uczą się szybko – takiego zdania jest niemal połowa (45%) z nich.

Chociaż doświadczenia poszczególnych pokoleń rynku pracy związane z nowymi technologiami i ich stosunek do cyfrowego świata są zdecydowanie różne, to w kontekście pracy każdy pracownik, niezależnie od wieku i prywatnych doświadczeń z technologią, powinien zadbać o swoje cyfrowe kompetencje i ich rozwój. Na szczęście, jak pokazuje nasze badanie, tak się właśnie dzieje: wysoka, oscylująca wokół 70% ocena znajomości technologii, nie różni się mocno w poszczególnych grupach wiekowych. Choć niewykluczone, że osoby z pokolenia silver nadążanie za rozwojem nowych narzędzi może kosztować więcej niż Gen Z, którzy są właściwie tzw. digital natives
-komentuje Jolanta Lewandowska-Bitkowska, Ekspertka ds. rekrutacji i rozwoju pracowników w Pracuj.pl.

37% badanych uważa, że pracodawca dba o to, by ich kompetencje cyfrowe były wzmacniane (np. poprzez szkolenia z posługiwania się nowymi programami). Jednak aż ⅓ nie zgadza się z takim stwierdzeniem, zaś 30% nie ma zdania w tym temacie. Tymczasem, z punktu widzenia pracodawcy, zespół posiadający wysoko rozwinięte cyfrowe kompetencje sprzyja adopcji rozwiązań technologicznych, a w rezultacie często wzrostowi efektywności wielu procesów.

Wysokie kompetencje cyfrowe zespołu mają także inne zalety – pozornie z technologiami niezwiązane. Okazuje się bowiem, że aż 1 na 4 Polaków, posiadając prywatne konto w portalach społecznościowych, podaje tam informacje o swoim obecnym miejscu pracy. Dla 13% z nich obojętne jest przy tym, czy nie ujawnia w nich informacji, które mogłyby negatywnie odbić się na ich pracy lub wizerunku pracodawcy (choć zdecydowana większość – 62% – ma to na uwadze).

Z tego powodu w interesie pracodawców jest opracowanie firmowych zasad aktywności w mediach społecznościowych i podzielenie się nimi z pracownikami – nawet jeśli miałyby to być jedynie luźne i niezobowiązujące sugestie dotyczące tego, co i jak pisać na temat swojego miejsca pracy. Jak jednak wynika z badania Pracuj.pl, takich informacji nigdy nie otrzymało aż 39% respondentów.

​1 – https://kpmg.com/pl/pl/home/media/press-releases/2023/07/media-press-sztuczna-inteligencja-w-firmach-w-polsce-potencjal-do-wykorzystania.html

O BADANIU

Badanie „Nowe prawa rekrutacji” zostało przeprowadzone we wrześniu 2023 roku przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie serwisu Pracuj.pl. Pomiar wykonany metodą CAWI wykonano na próbie 2120 Polaków w wieku 18-65, w tym 424 osoby w wieku 55-65. Struktura próby była kontrolowana biorąc pod uwagę płeć, wiek i wielkość miejscowości zamieszkania odpowiadających.