Aport przedsiębiorstwa spółki kapitałowej do innej spółki kapitałowej neutralny podatkowo, tylko, gdy jest uzasadniony ekonomicznie

    piniądze faktura podatki

    Co do zasady aport przedsiębiorstwa spółki kapitałowej do innej spółki kapitałowej jest neutralny podatkowo. Czy zawsze tak będzie? Na co trzeba uważać, dokonując takiej transakcji?

    Opodatkowanie VAT

    Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług „Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa”. Powyższe oznacza, iż aport przedsiębiorstwa spółki kapitałowej do innej spółki kapitałowej jest neutralny i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Skoro tak, to należy sprawdzić, czy zdarzenie takie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

    Opodatkowanie PCC

    Zgodnie z art. 1 ust. 1lit. K i pkt 2) ustawy o PCC, PCC podlegają umowy spółki oraz ich zmiany. W przypadku umów spółek za ich zmianę uważa się natomiast podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty. Należy więc zauważyć, że aport przedsiębiorstwa zawsze będzie wiązał się ze zmianą umowy spółki. Zatem co do zasady aport przedsiębiorstwa do spółki kapitałowej będzie opodatkowany PCC. Jednakże umowy spółki i ich zmiany związane z wniesieniem do spółki kapitałowej w zamian za jej udziały lub akcje przedsiębiorstwa innej spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części nie podlegają opodatkowaniu.

    Opodatkowanie CIT

    Wniesienie/aport przedsiębiorstwa do spółki kapitałowej jest również co do zasady neutralne na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, zatem nie powoduje obowiązku jego zapłacenia.

    W myśl art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy CIT przychodem jest m.in. „wartość wkładu określona w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określona w innym dokumencie o podobnym charakterze – w przypadku wniesienia do spółki albo spółdzielni wkładu niepieniężnego; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, przychodem jest wartość rynkowa takiego wkładu określona na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego; przepis art. 14 ust. 2 stosuje się odpowiednio”. Zgodnie jednak z treścią art. 12 ust. 4 pkt 25 ustawy o CIT do przychodów nie zalicza się wartości, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy CIT, jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego do „spółki albo spółdzielni jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część”.

    Należy mieć jednak na uwadze, iż aby aport przedsiębiorstwa do spółki kapitałowej był neutralny na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, czynność ta musi nastąpić z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych.

    W myśl bowiem art. 12 ust. 14 ustawy o CIT, jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

    Pojęcie „uzasadnienia ekonomicznego” jest pojęciem niedookreślonym, niewyjaśnionym i nie ma jego legalnej definicji. Żeby działanie było uzasadnione ekonomicznie, nie może być sztuczne, nakierowane wyłącznie na osiągnięcie korzyści podatkowej. Chodzi o to, aby w razie zainteresowania transakcją przez organy podatkowe, móc im wyjaśnić, w jakim celu operacja została przeprowadzona.

    Autor: radca prawny Robert Nogacki, Kancelaria Prawna Skarbiec