- 57% respondentów badania PwC odwołuje się od decyzji pokontrolnych polskiej skarbówki
- 31% badanych polskich przedsiębiorców jest niezadowolonych z działalności organów podatkowych
- Jedynie 43% firm z Europy Środkowo-Wschodniej (CEE) ocenia jakość pomocy w kwestiach podatkowych świadczonej przez krajowe organy skarbowe jako dobrą lub bardzo dobrą
- W ciągu 2 ostatnich lat 64% respondentów z krajów CEE zwróciło się do organów skarbowych z wnioskiem o pomoc lub udzielnie wyjaśnienia
- 61% dodatkowych zobowiązań wyliczanych przez organy kontroli skarbowej w CEE mieściło się w kwocie poniżej 100 000 euro
- 38% odwołań od decyzji podatkowych zostało uznanych za zasadne w części lub całości
W związku z częstym brakiem jednoznaczności co do tego, jak należy stosować przepisy podatkowe w praktyce, 64% firm w Europie Środowo-Wschodniej przyznaje, że w ciągu ostatnich dwóch lat zwróciło się do krajowych organów podatkowych o pomoc lub udzielenie wyjaśnień. Co ważne, jedynie 43% respondentów oceniło pomoc udzieloną przez organy podatkowe jako dobrą lub bardzo dobrą, 38% jako zadowalającą, a 19% stwierdziło, że uzyskane wyjaśnienia nie były zadowalające. Badanie przeprowadzone zostało przez PwC wśród 872 przedsiębiorstw prowadzących działalność w naszym regionie.
Spośród podatników z naszego regionu najbardziej usatysfakcjonowani działaniami organów podatkowych byli respondenci ze Słowacji i Litwy (50%), a zaraz po nich uplasowali się Łotysze (41%) i Bułgarzy (38%). Na przeciwległym biegunie znaleźli się niezadowoleni respondenci ze Słowenii (37%), Polski (31%), Czech (30%) oraz Bośni i Hercegowiny (22%).
Do najczęściej wymienianych przyczyn niezadowolenia z działalności organów skarbowych należały długie terminy rozstrzygania lub odpowiadania na zapytania (39%), brak rozliczalności i profesjonalizmu urzędników podatkowych (32%), przedłużające się kontrole skarbowe (31%) oraz obsługa infolinii (27%).
Choć poziom niezadowolenia polskich przedsiębiorców z działań organów podatkowych należy do najwyższych w regionie, nasze badanie potwierdziło, że ogólnie w krajach Europy Środkowo-Wschodniej jest wiele do zrobienia w obszarze poprawy działań organów podatkowych. Najskuteczniejszym rozwiązaniem byłoby zainwestowanie w podnoszenie kwalifikacji i wiedzy technicznej urzędników podatkowych, usprawnienie systemów umożliwiających obsługę elektroniczną w celu zwiększenia stopnia zdalnej weryfikacji rozliczeń, a także usprawnienie działań infolinii podatkowych w zakresie odpowiadania na często zadawane pytania i wydawania wytycznych. Odnosimy wrażenie, że polska administracja skarbowa ma tego świadomość – pytanie tylko, na ile skuteczne okażą się planowane aktualnie rozwiązania. – Jan Tokarski, partner odpowiedzialny za praktykę sporów podatkowych w PwC Polska i jeden z liderów sieci Tax Controversy and Dispute Resolution w PwC na Europę Środkowo-Wschodnią.
Kontrole skarbowe i ich uciążliwość
Z odpowiedzi respondentów wynika, że większość kontroli skarbowych w regionie trwa poniżej trzech miesięcy (47% badanych). W przypadku 15% kontrole trwały jednak ponad rok. Chociaż w wyniku ponad połowy kontroli na podmioty nakładane są dodatkowe zobowiązania podatkowe o wartości poniżej 100 000 euro, bądź też kontrole takie nie skutkują dodatkowymi zobowiązaniami (27%), niemal 60% respondentów skarży się, że kontrole skarbowe mają negatywny wpływ na działalność firmy. Związane jest to z czasem trwania kontroli (26%) lub ilością informacji i dokumentów, które należy przedłożyć w trakcie czynności sprawdzających (21%).
Dobrą informacją jest to, że większość respondentów (79%) stwierdziła, że inspektorzy podatkowi nie domagali się informacji nieistotnych i koncentrowali się na najważniejszych kwestiach podatkowych, jednak każda kontrola skarbowa trwająca dłużej niż to zasadne utrudnia funkcjonowanie działów podatkowo-finansowych firmy, odciągając uwagę i zasoby od strategicznych inicjatyw biznesowych. Krajowe organy podatkowe powinny więc skoncentrować się na skróceniu kontroli skarbowych przez skupienie środków i uwagi na obszarach cechujących się wysokim ryzykiem uchylania się od podatków, a równocześnie aktywnie zachęcać do dobrowolnego wywiązywania się z obowiązków podatkowych.- Andrzej Zubik, dyrektor w zespole Tax Controversy and Dispute Resolution w PwC.
Z badania PwC wynika, że większość kontroli dotyczyła podatku od osób prawnych, a zwłaszcza transakcji zawieranych pomiędzy spółkami wewnątrz grup kapitałowych oraz kosztów z tytułu nabywanych usług, a także kwestii związanych z podatkiem VAT, gdzie najczęściej sprawdzano sposób obliczenia podatku naliczonego.
Większość przedsiębiorców w Europie Środkowo-Wschodniej (62%) zaniechała odwoływania się od decyzji pokontrolnych określających zobowiązanie podatkowe. Jedynie w Polsce większość respondentów (57%) postanowiła skorzystać ze środków odwoławczych. Jednak w skali regionu tylko 38% odwołań od decyzji pokontrolnych było skutecznych w całości lub części, choć niektóre sprawy nie zostały jeszcze sfinalizowane.
O badaniu PwC Tax Controversy and Dispute Resolution Survey
Badanie dotyczące sporów podatkowych i ich rozstrzygnięć zostało przeprowadzone przez sieć Tax Controversy and Dispute Resolution (TCDR) PwC w 17 krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Wzięło w nim udział 872 respondentów, reprezentujących kadrę kierowniczą z obszarów finansowo-podatkowych, którzy w okresie od marca do września 2019 r. wypełnili ankietę internetową.
