Rynek powierzchni handlowych osiągnął fazę dojrzałości

    Fabrice Paumelle, Dyrektor, Dział Powierzchni Handlowych, BNP Paribas Real Estate, CEE
    Fabrice Paumelle, Dyrektor, Dział Powierzchni Handlowych, BNP Paribas Real Estate, CEE.

    Krajowy rynek nowoczesnych powierzchni handlowych mocno zwalnia. W III kwartale 2019 roku sektor ten powiększył się o ok. 51 000 m kw., osiągając na koniec września 14,85 miliona m kw. – wynika z raportu przygotowanego przez BNP Paribas Real Estate Poland. Eksperci zwracają uwagę na ograniczoną wielkość nowej podaży, a co za tym idzie konieczność rozbudowy i remodelingu istniejących już obiektów. Pogłębiają się również różnice w wysokościach czynszów, w zależności od wielkości i jakości aktywów.

    Blisko całą nową podaż powierzchni najmu w III kwartale 2019 roku wygenerowały dwa projekty. Pod koniec wakacji zakończono budowę i oddano do użytku zlokalizowane w południowo-zachodniej części kraju, w samym centrum Jarosławia (zaledwie 300 metrów od rynku), wielofunkcyjne centrum handlowe Stara Ujeżdżalnia, o powierzchni najmu 25 500 m kw., mieszczącej ok. 80 lokali handlowych. To drugi największy obiekt handlowy otwarty w tym roku w Polsce. W tym samym czasie zakończyła się rozbudowa podwarszawskiego kompleksu handlowego Centrum Janki, które zyskało 21 000 m kw. nowej powierzchni najmu. Centrum powiększyło się o nowe skrzydło, które powstało w miejscu dawnego parkingu naziemnego. Łącznie, w okresie pierwszych dziewięciu miesięcy tego roku, rynek nowoczesnej powierzchni handlowej urósł o 281 500 m kw, w czym duża zasługa otwartego w maju br. centrum handlowo – rozrywkowego Galeria Młociny w Warszawie (76 000 m kw.). Jak wynika z prognoz ekspertów z BNP Paribas Real Estate Poland, do końca bieżącego roku rynek może przekroczyć poziom 15 milionów m kw. powierzchni, jeśli tylko wszystkie planowane projekty zostaną otwarte w terminie.

    Ograniczona, nowa podaż

    Na koniec trzeciego kwartału br. w budowie było ok. 310 000 m kw. powierzchni najmu, z czego ok. 30% zostanie oddanych do użytku jeszcze w tym roku. Według ekspertów BNP Paribas Real Estate Poland, powierzchnia dostarczona w całym 2019 r. może osiągnąć pułap ok. 400 000 m kw.

    Patrycja Dzikowska, Dyrektor Działu Analiz Rynkowych i Doradztwa, z BNP Paribas Real Estate Poland
    Patrycja Dzikowska, Dyrektor Działu Analiz Rynkowych i Doradztwa, z BNP Paribas Real Estate Poland

    Wielkość ta będzie wynikiem najniższym od 20 lat i potwierdzi utrzymujący się od dłuższego czasu trend spadkowy. Co istotne, wolumen nowej podaży spodziewany w przyszłym roku może być jeszcze niższy, co jest efektem braku dużych projektów znajdujących w budowie. Nie spodziewamy się, aby w perspektywie najbliższych dwóch-trzech lat w kraju pojawiło się duże centrum handlowo-rozrywkowe pokroju Galerii Młociny. Ograniczony wolumen nowej podaży, podobnie jak i format oraz wielkość realizowanych projektów dobitnie przekonują o fazie dojrzałości rynku – Patrycja Dzikowska, Dyrektor Działu Analiz i Badań Rynkowych, BNP Paribas Real Estate Poland.

    Jeśli chodzi o centra i parki handlowe, to zdecydowana większość nowej powierzchni (ponad 70%) będzie dostarczona w obiektach o wielkości powierzchni najmu nieprzekraczającej 20 000 m kw. Tylko dwa z obecnie budowanych projektów przekroczą ten pułap.

    Wzrost znaczenia mniejszych rynków

    Od dłuższego czasu wzrasta znaczenie małych miast o liczbie mieszkańców poniżej 100 tys., gdzie skupione jest ok. 60% powierzchni znajdującej się obecnie w budowie. Do największych projektów zaliczają się Color Park w Nowym Targu, będący największym centrum handlowym na Podhalu, usytuowanym bezpośrednio przy nowym rondzie na „Zakopiance” oraz pierwsza w Chełmie galeria handlowa o nazwie Galeria Chełm. Oba obiekty zostaną oddane do użytku już w przyszłym roku. Podobnie jak Multibox w Płońsku i Głogowie czy StopShop w Siedlcach. Trend lokowania obiektów handlowych (głównie małych parków i centrów handlowych) w mniejszych aglomeracjach będzie utrzymywał się co najmniej przez kilka kolejnych lat.

    Popyt najemców na stałym poziomie. Warszawa dominuje

    W ostatnich latach średni wskaźnik powierzchni niewynajętej w centrach handlowych, działających na głównych rynkach, oscylował pomiędzy 3% a 4%. Na koniec I połowy br. ukształtował się on nieznacznie poniżej 4%. Duże centra handlowe nie narzekają na brak zainteresowania ze strony najemców, będąc niemal w całości wynajęte. W gorszej sytuacji są obiekty o niższej jakości, gdzie poziom pustostanów stale rośnie.

    Wśród głównych aglomeracji najbardziej stabilnym poziomem popytu najemców tradycyjnie cieszy się Warszawa. Na przeciwległym biegunie znajdują się rynki o najsilniejszej konkurencji, takie jak Wrocław czy Poznań, które notują najwyższe wskaźniki powierzchni niewynajętej.

    Dobra kondycja oraz ciekawe perspektywy rozwoju krajowego rynku nowoczesnego handlu przyciągają zagraniczne marki do Polski. W najbliższym czasie będziemy świadkami debiutów rynkowych takich sieci handlowych, jak: Urban Outfitters, Monki, WeekDay, Corneliani czy Primark.

    Presja cenowa na mniejsze obiekty

    Stawki czynszu typu “prime” w wiodących centrach handlowych są stabilne i utrzymują się na stałym poziomie 110-130 € / m kw. / m-c w Warszawie oraz pomiędzy 45€ a 60€ m kw. / m-c w pozostałych głównych aglomeracjach. Większe różnice cenowe obserwuje się w obiektach niższej klasy, których właściciele borykają się ze spadkiem odświeżalności i obrotów. Ich pozycja rynkowa ulega znacznemu osłabieniu, co wykorzystują najemcy, wywierając silną presję na obniżenie obciążeń czynszowych.

    Jedną z metod na poprawę pozycji rynkowej jest rozbudowa lub remodeling obiektów. To zjawisko obserwowane na rynku od kilku lat. Odświeżenie oferty czy poszerzenie zestawu najemców o nowe marki handlowe, operatorów usług czy element rozrywkowy pozwala zwiększyć prestiż danego obiektu, a tym samym wzmocnić siłę argumentów w negocjacjach z najemcami. Wprowadzenie nowych funkcji ma także wydłużyć czas wizyty w obiekcie handlowym oraz przyciągnąć większą liczbę odwiedzających – Fabrice Paumelle, Dyrektor Działu Powierzchni Handlowych, BNP Paribas Real Estate Poland