Boże Narodzenie to szczególny okres również dla handlu. Czy w tym roku Polacy będą kierować się chłodną kalkulacją, czy też poddadzą się świątecznej gorączce zakupów? Jak pokazuje dwudziesta druga edycja międzynarodowego badania „Zakupy świąteczne 2019”, przeprowadzonego przez firmę doradczą Deloitte, w tym roku na prezenty, żywność, podróże oraz spotkania z najbliższymi zamierzamy przeznaczyć średnio 1 521 zł, czyli o 5 proc. więcej niż wydaliśmy rok temu. Najbardziej wyczekiwane prezenty to kosmetyki i perfumy, ale oprócz pachnących upominków podarujemy bliskim także książki. Z roku na rok rośnie znaczenie zakupów internetowych. Prawie jedną trzecią budżetu świątecznego pozostawimy w sklepach online.
Polacy deklarują, że na bożonarodzeniowe prezenty, żywność, podróże oraz spotkania z najbliższymi przeznaczą średnio 1 521 zł. Jest to więcej o 5 proc. w stosunku do tego, ile wydali na poprzednie święta.
Średnia dla wszystkich badanych krajów wynosi 1988 zł, czyli o 3,3 proc. więcej niż rok temu. W Polsce przede wszystkim wzrosną wydatki na artykuły spożywcze. Nasi badani oceniają, że na jedzenie wydadzą więcej o 7,8 proc. w stosunku do zeszłego roku. Z kolei wydatki na prezenty wzrosną o 6,5 proc. – mówi Michał Pieprzny, partner, lider zespołu ds. sektora dóbr konsumenckich, Deloitte.
Kolejny rok z rzędu Polacy deklarują, że na prezenty przeznaczą nieco więcej niż na żywność. Pierwsza kategoria pochłonie 36 proc. (547 zł) bożonarodzeniowego budżetu, podczas gdy jedzenie 524 zł (34 proc.). Na podróże i spotkania towarzyskie planują wydać odpowiednio 324 i 126 zł. Polaków do wydawania więcej skłaniają przede wszystkim akcje promocyjne (44 proc.) i fakt, że dysponują większymi środkami niż rok wcześniej (28 proc.).
Spis treści:
Coraz grubszy świąteczny portfel
Polacy kolejny rok z rzędu pozytywnie oceniają sytuację gospodarczą. Aż 69 proc. z nich uważa obecny stan gospodarki za zadowalający lub neutralny. Oprócz Polski powyżej europejskiej średniej optymizmu, która wynosi 64 proc., są jeszcze Holendrzy, Niemcy i Portugalczycy. Naszym zdaniem zauważalny optymizm wynika przede wszystkim z tego, że Polacy coraz lepiej oceniają swoje możliwości finansowe. Aż 73 proc. badanych deklaruje, że ich sytuacja finansowa poprawiła się lub jest na tym samym poziomie, co w ubiegłym roku – mówi Jan Kisielewski, dyrektor w dziale strategii marki Deloitte.
Patrząc w przyszłość widzimy jednak wyraźnie, że odsetek osób myślących optymistycznie o polskiej gospodarce spada o 16 punktów procentowych – dodaje.
Prezenty już nie last minute
Jaki prezent spodziewamy się znaleźć pod choinką? W tym roku, podobnie jak w poprzednich latach, są to przede wszystkim kosmetyki i perfumy. Na podium znalazły się również książki i czekoladki. Rok wcześniej kolejność pomiędzy tymi dwiema kategoriami była odwrotna.
A jakimi prezentami my zamierzamy obdarować najbliższych? Przede wszystkim będą to kosmetyki i perfumy, a także książki. Tuż za nimi znalazły się słodycze. Wśród upominków kupowanych nastolatkom dominują książki, czekoladki i gry komputerowe. Do prezentów najchętniej kupowanych dzieciom należą zabawki konstrukcyjne, zabawki kreatywne i artystyczne oraz lalki i zabawki pluszowe.
Największa grupa, bo 38 proc. respondentów wybierze się po prezenty między 1 a 15 grudnia. Jedna piąta z zakupami wstrzyma się niemal do ostatnich dni przed Wigilią. Z kolei jedna czwarta prezenty kupi lub kupiła już w listopadzie.
Pomimo, że grudzień nadal jest ulubionym miesiącem na świąteczne zakupy, duża część Polaków planuje zrobić zakupy wcześniej. Wydaje się to logicznie powiązane z faktem, że rośnie pula zakupów świątecznych online, które po zakupie muszą dotrzeć do kupujących kurierem – mówi Agnieszka Szapiel, menedżer w dziale konsultingu Deloitte.
Black Friday, nowe wydarzenie w zakupowym kalendarzu Polaków, z roku na rok zyskuje na popularności. Jednak nie jest to główna okazja do zakupów świątecznych, co może wynikać z faktu, że kluczowym kryterium wyboru prezentu nie jest promocyjna cena – dodaje.
Świąteczna atmosfera w sklepach stacjonarnych
Wydatki w kanale offline stanowią większość świątecznego budżetu Polaków (68 proc.), przy czym wzrosły one o 6,1 proc. w porównaniu do zeszłego roku. Dla porównania średnia dla wszystkich badanych krajów wynosi 2,6 proc. Z kolei e-commerce rośnie w Polsce wolniej niż w reszcie badanych krajów (2,7 proc. vs 4,8 proc.). Stanowi on już 32 proc. wszystkich świątecznych wydatków w Europie, zwiększając się o około 5 proc. w porównaniu do ubiegłego roku.
Inspiracji prezentowych szukamy przede wszystkim w Internecie (49 proc.). 40 proc. z nas korzysta z tak zwanego marketingu szeptanego, którego źródłem jest rodzina, przyjaciele i sąsiedzi, a 38 proc. pomysłów szuka również w sklepach tradycyjnych. Aż 36 proc. badanych wprost pyta najbliższych, co chcieliby otrzymać.
Ci, dla których Internet jest głównym źródłem pomysłów na prezenty, korzystają przede wszystkim z wyszukiwarek i porównywarek (48 proc.), sklepów internetowych (46 proc.) oraz stron konkretnych marek (44 proc.).
Internet odgrywa coraz większą rolę w kreowaniu naszych pomysłów na zakupy i przygotowania bożonarodzeniowe. W tym roku co prawda połowa badanych uda się po prezenty do sklepów stacjonarnych, jednak to o 8 punktów proc. mniej niż rok temu. – mówi Jan Kisielewski.
Jedna trzecia Polaków zdecyduje się na zakup prezentów w sklepach internetowych, ale takich które mają również oddziały stacjonarne, a 28 proc. w platformach e-commerce. Rośnie rola kanałów mobilnych. Aż 37 proc. respondentów do zakupu upominków użyje smartfonu lub tabletu, to o 10 proc. więcej niż rok temu.
Do zakupów online najbardziej przekonuje nas dostawa do domu (62 proc.), szeroki asortyment (58 proc.) oraz to, że nie mamy poczucia straty czasu (58 proc.). Ważna jest także możliwość łatwego porównania ceny (57 proc.). Z kolei za największą zaletę zakupów tradycyjnych uważamy możliwość natychmiastowego odebrania kupionego produktu (77 proc.), politykę wymiany i zwrotów (76 proc.), ochronę danych osobowych (75 proc.) oraz możliwość uzyskania fachowej porady od sprzedawcy (74 proc.).
W sklepach stacjonarnych za zakupy bożonarodzeniowe zamierzamy płacić kartą płatniczą (66 proc.) oraz gotówką (53 proc.). Z kolei w sklepach internetowych najczęściej wybierzemy kartę oraz cyfrowe portfele (po 40 proc.).