Budowanie rozsądnej i przemyślanej polityki podatkowej w firmie wymaga stosowania odpowiednich narzędzi prawnych. Jedną z instytucji minimalizujących ryzyko podatkowe w przedsiębiorstwie jest interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego. Choć w ostatnich latach liczba wydawanych interpretacji maleje, to w kluczowych kwestiach – zwłaszcza tam, gdzie przepisy są niejednoznaczne – wciąż cieszą się one dużym zainteresowaniem wśród podatników. Sprzyja temu nie tylko symboliczna opłata za wydanie interpretacji, ale przede wszystkim ochrona prawna, która wiąże organ odnośnie do zastosowanej wykładni konkretnych przepisów podatkowych.
Spis treści:
Fiskus wyjaśnia
Od 2017 r. w strukturach administracji skarbowej funkcjonuje Krajowa Informacja Skarbowa, która zgodnie z ustawą o KAS odpowiada m.in. za zapewnienie jednolitej i powszechnie dostępnej informacji podatkowej oraz prowadzenie spraw dotyczących interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego. Bez względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę składającego wniosek o wydanie interpretacji należy kierować do centrali KIS w Bielsku-Białej. Z kolei rozpatrywanie spraw z zakresu podatków lokalnych (np. podatek od nieruchomości) pozostaje w wyłącznej kompetencji właściwego wójta (burmistrza lub prezydenta miasta).
Z wnioskiem o wydanie interpretacji może się zwrócić każdy podmiot stosunków prawnych, w szczególności przedsiębiorca, który zażąda urzędowej interpretacji przepisów podatkowych. Złożony wniosek podlega opłacie 40 zł od każdego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przepisy nie przewidują natomiast ograniczeń odnośnie do ilości stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych będących przedmiotem wniosku. Istotne jest jednak, aby wpłacona kwota odpowiadała iloczynowi kwoty 40 zł oraz wszystkich przedstawionych we wniosku stanów faktycznych bądź zdarzeń przyszłych.
Jak przygotować wniosek?
Stosowny wniosek (na ustalonym formularzu ORD-IN) oprócz danych identyfikacyjnych składa się z trzech części, których wypełnienie jest obowiązkowe. Po pierwsze wnioskodawca powinien szczegółowo przedstawić zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe, które będą interpretowane przez fiskusa. Kolejną kwestią jest odpowiednie sformułowanie pytania do fiskusa, w taki sposób, aby organ interpretacyjny udzielił możliwie precyzyjnej i szczegółowej odpowiedzi. To bowiem w interesie wnioskodawcy jest otrzymanie interpretacji, która będzie uwzględniała właściwe sposoby opodatkowania wynikające z dokonanych lub planowanych decyzji biznesowych. Trzecim etapem wypełnienia wniosku jest przygotowanie własnego stanowiska obejmującego ocenę prawną interpretowanych przepisów. W tym miejscu składający wniosek może także powoływać się na własne argumenty prawne, na linię orzeczniczą organów podatkowych lub sądownictwa, aby lepiej uzasadnić swoje stanowisko w sprawie.
Co orzeknie organ?
Co do zasady interpretacja powinna zostać wydana niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Do powyższego terminu nie wlicza się jednak terminów do dokonania określonych czynności, które powodują zawieszenie biegu 3-miesięcznego terminu. W postępowaniu interpretacyjnym najczęstszym powodem wydłużenia ustawowego terminu jest wezwanie wnioskodawcy do uzupełnienia wniosku (np. opisu stanu faktycznego, przeformułowania pytania czy dokonania opłaty). Jeżeli organ nie wyda interpretacji we wskazanym powyżej terminie, wówczas wnioskodawca może powoływać się na tzw. milczącą interpretację organu. W takim przypadku w następnym dniu po upływie terminu na jej wydanie uznaje się, że została wydana interpretacja uwzględniająca słuszność stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie. W większości przypadków organ rozstrzyga poprzez wydanie interpretacji, w której stwierdza, czy przedstawione przez wnioskodawcę stanowisko jest prawidłowe, prawidłowe w części lub w całości nieprawidłowe. Wydana interpretacja powinna zawierać uzasadnienie prawne rozstrzygnięcia, wiążąc przedstawiony stan faktyczny z obowiązującymi w dniu wydania interpretacji przepisami prawa. Organ może odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.
Dyrektor KIS może również w drodze postanowienia odmówić wydania interpretacji, jeżeli zaistnieją przesłanki wymienione w art. 14b Ordynacji podatkowej (dot. m.in. unikania opodatkowania). Jednocześnie organ może stwierdzić bezprzedmiotowość wniosku, jeżeli przedstawiony stan faktyczny odpowiada zagadnieniu będącemu przedmiotem interpretacji ogólnej wydanej w takim samym stanie prawnym.
Sądowa kontrola interpretacji
Od rozstrzygnięcia organu podatnikowi przysługuje skarga do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia interpretacji podatnikowi. Jednocześnie od wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego, przy czym w przypadku skargi kasacyjnej obowiązuje tzw. przymus radcowsko-adwokacki, co oznacza, że skargę może sporządzić wyłącznie pełnomocnik profesjonalny (również doradca podatkowy).
W interesie przedsiębiorcy jest jednak aby już sam wniosek o wydanie interpretacji został przygotowany w sposób fachowy, a wydana interpretacja kompleksowo zabezpieczała ryzyko podatkowe w danym obszarze. Każde odstępstwo od stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku stwierdzone w toku kontroli czy postępowania grozi utratą waloru ochronnego interpretacji, a to dla przedsiębiorcy może oznaczać spore problemy.
Autor: radca prawny Robert Nogacki, Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.
