Przywilejem każdego pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę jest prawo do urlopu wypoczynkowego. Jego wymiar zależny jest od kilku czynników, m.in. od stażu pracy. Choć obliczanie stażu pracy może wydawać się nieskomplikowanym procesem, to podczas jego wyliczania mogą pojawić się pewne wątpliwości.
Spis treści:
Od czego zależy wymiar urlopu poszczególnego pracownika?
Długość urlopu wypoczynkowego przysługującego danemu pracownikowi obliczana jest indywidualnie na podstawie przepisów Prawa Pracy i zależy m.in. od długości stażu pracy danej osoby. Punktem wyjścia przy ustalaniu wymiaru urlopu jest okres 10 lat. Osobom, których okres zatrudnienia jest krótszy niż 10 lat, przysługuje 20 dni urlopu, natomiast osobom z okresem zatrudnienia powyżej 10 lat należy się 26 dni. Liczba przysługujących pracownikowi dni urlopu może ulec zmianie na korzyść pracownika na podstawie wewnętrznych regulacji danego zakładu pracy.
Czy wymiar urlopu może zostać pomniejszony?
Wymiar urlopu wypoczynkowego może zostać proporcjonalnie obniżony w sytuacji, gdy nieobecność pracownika w czasie danego roku kalendarzowego wynosi co najmniej 1 miesiąc (liczony jako 30 dni kalendarzowych (Art. 1552)) oraz dotyczy:
- bezpłatnego urlopu,
- urlopu wychowawczego,
- tymczasowego aresztowania,
- odbywania kary pozbawienia wolności,
- nieusprawiedliwionej obecności w pracy,
- odbywania zasadniczej służby wojskowej bądź jej form zastępczych.
Szczególnym przypadkiem pomniejszenia wymiaru urlopu wypoczynkowego jest urlop wychowawczy. W tym przypadku zgodnie z przepisami z dnia 13 października 2013 roku proporcjonalne obniżenie urlopu jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy pracownik 1 stycznia danego roku pozostawał na urlopie wychowawczym, w wyniku czego nie nabył prawa do urlopu. Jeśli pracownik nabył prawo do urlopu wypoczynkowego (urlop wychowawczy przypada po 1 stycznia), a jego nieobecność związana z urlopem wychowawczym była rozpoczęta i zakończona w tym samym roku kalendarzowym, to pracodawca nie ma prawa pomniejszyć tego urlopu.
Co to jest staż pracy i co się do niego wlicza?
Staż pracy to suma okresów zatrudnienia. Ustalenie długości stażu pracy jest istotne nie tylko w przypadku ustalenia wymiaru urlopu, ale również podczas określania okresu wypowiedzenia, prawa do emerytury, odprawy, czy nagród jubileuszowych. Oprócz okresów zatrudnienia (bez względu na wymiar etatu lub tryb rozwiązania umowy) do stażu pracy zalicza się również okres służby wojskowej, okres urlopu wychowawczego. Na staż pracy wpływ ma również rodzaj ukończonej szkoły i wynosi odpowiednio:
- 3 lata w przypadku zasadniczej szkoły zawodowej,
- 4 lata w przypadku średniej szkoły ogólnokształcącej,
- 5 lat w przypadku średniej szkoły zawodowej,
- 6 lat w przypadku szkoły policealnej,
- 8 lat w przypadku szkoły wyższej.
Wymiar urlopu obliczany jest na podstawie udokumentowanych okresów. W przypadku gdy okresy nauki i pracy nakładają się, do stażu wliczany jest korzystniejszy dla pracownika wariant. Do stażu pracy nie wliczamy natomiast okresów zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz okresów prowadzenia działalności gospodarczej.
Anna Nieroda, Ekspert ds. kadr i płac w MDDP Outsourcing w Warszawie
