Nadużycia w sektorze leasingowym i faktoringowym – raport 2021

Wsparcie kontroli, ochrony antyfraudowej i właściwych decyzji w zarządzaniu płynnością finansową poprzez innowacyjne technologie

raport

Od 2018 roku na potrzeby konferencji Risk&Supervision Meeting CRIF przeprowadza badanie nadużyć w sektorze leasingowym i faktoringowym. Celem badania jest rozpoznanie wspólnych ryzyk i trendów w sferze zarządzania ryzykiem nadużyć w obydwu sektorach.

W roku 2021 w badaniu wzięło udział 19 firm ze wspomnianych branż.

Zdecydowanie największy przyrost liczby nadużyć obserwujemy w zakresie oszustw związanych z wykorzystywaniem nowych technologii. Ogólnie można te nadużycia określić mianem cyberprzestępczości. Zmusza to instytucje finansowe do ciągłego poszukiwania nowych, skuteczniejszych sposobów ograniczania ryzyka nadużyć. Zaobserwować też można coraz niższy próg wejścia w świat przestępstw finansowych. Może to być związane z niskobudżetowym wykreowaniem pozornej wiarygodności firmy w oparciu o prawdziwy adres, czy nowoczesną stronę internetową.

Wieloetapowym działaniem, które rozpoczyna wdrożenie odpowiednich procedur do sieci jest digitalizacja. Z uwagi na dynamiczny rozwój Internetu, usług internetowych czy coraz częstsze udostępnianie danych wrażliwych w urządzeniach mobilnych obok digitalizacji zawsze pojawia się cyberprzestępczość.

16 ankietowanych firm wskazuje wzrost tego rodzaju ryzyka w ostatnich trzech latach. Pandemia koronawirusa sprzyja cyberprzestępczości. Problem cyberataków będzie narastał, bo z roku na rok coraz większa część naszego życia przenosi się do sieci, a pandemia dodatkowo przyspiesza cyfrową transformację. Warto tu zwrócić uwagę, iż z danych ujętych w statystykach policji jako stwierdzone przestępstwa dotyczące cyberbezpieczeństwa wynika, że w sumie w 2020 r. było ich niemal 55 tys.- to o ponad połowę więcej niż cztery lata wcześniej.

Cyberprzestępczość jest stosunkowo nową i niezwykle szybko rozwijającą się formą przestępczości.

W związku z nieustannym rozwojem technik cyfrowych i telekomunikacyjnych, zmienia się również cyberprzestępczość, coraz bardziej obecna w naszym życiu. Pandemia Covid-19 wymusiła na nas określone zachowania. Praca zdalna z wykorzystaniem sieci i komputerów, płatności mobilne preferowane przy zakupach w sklepach, wzrost handlu prowadzonego w Internecie. Firmy wskazują na zwiększenie liczby zidentyfikowanych usiłowań fraudów.

Walka z nadużyciami w sektorze finansowym niezmiennie trwa

Co kilka miesięcy słyszymy z mediów o rozpracowaniu kolejnych zorganizowanych grup przestępczych, przestępstwach finansowych, przeniknięciu przestępczości zorganizowanej do świata finansów i gospodarki. O wielkiej aferze finansowej, ze zorganizowaną przestępczością w tle, zabójstwami i korupcją na szczytach władzy możemy przeczytać w czarnej serii Mariusza Zielke, znanego dziennikarza śledczego.

Niepokojącym jest fakt, iż 15 firm odnotowało istotne jednorazowe zdarzenie fraudu. Fałszowanie faktur i zawyżona wartość przedmiotu finansowania to tylko dwa z wielu schematów działania fraudstera.

17 podmiotów podkreśla, że największą korzyścią ze stosowania technik analitycznych w programach zapobiegania nadużyciom jest wczesne wykrywanie nadużyć.Przeszkody_faktoring_2021 przeszkody_leasingi_2021

Główne przeszkody wskazane przez ankietowane firmy wynikają z braku informacji o wszystkich nierzetelnych klientach – 17 podmiotów jako przeszkodę wskazuje brak informacji o wszystkich nierzetelnych klientach, a 15 brak współpracy międzybranżowej. Na pewno brakuje jednej branżowej lub lepiej międzybranżowej bazy danych o nadużyciach. Odpowiedzią na sygnalizowane przeszkody w przeciwdziałaniu nadużyciom, takich jak brak informacji o wszystkich nierzetelnych klientach, jest Credit Check Platforma Weryfikacji Klienta. To nowe rozwiązanie, które zintegruje dane z rynku i pozwoli skuteczniej rozpoznawać ryzyko wyłudzeń. PWK umożliwia oznaczanie statusu sprawy, poziomu jej ryzyka, umożliwia oznaczenie podejrzenia popełnienia przestępstwa i współdzielenie się tą informacją. Zwrócenie dodatkowych parametrów w PWK wzmocni proces oceny zdolności kredytowej czy też wiarygodności płatniczej podmiotów. Co ważne – współdzielenie się informacją o Klientach, szczególnie tych którzy próbowali nas oszukać może zabezpieczyć pozostałych Uczestników PWK.

18 podmiotów wskazuje, iż w celu wykrywania nadużyć w swojej firmie stosują analizę sieci powiązań oraz analizę publicznie dostępnych źródeł danych. Przykładem automatycznych procesów IT, które wspierają ochronę antyfraudową jest detekcja połączeń pomiędzy klientem, a dostawcą/kontrahentem. Nie chodzi tutaj tylko o proste połączenia. Dzięki algorytmom detektującym różne relacje na poziomie firm, działalności gospodarczych, adresów rejestrowych, aktywnych oraz nieaktywnych powiązań osób, możemy zdefiniować wielowymiarowe reguły połączeniowe. Wszystko zależy od naszej kreatywności i potrzeb. W wyniku tego CRIF pokazuje nawet odległe i nieoczywiste relacje między klientem, a dostawcą/kontrahentem. Takie bliskie lub odległe połączenia pomiędzy firmami możemy także wzbogacić o weryfikację powiązań np.  z listą nierzetelnych klientów. CRIF umożliwia rozszerzenie raportu PWK o dane, które integrują wiele źródeł co może mieć wpływ na wykrycie potencjalnych nieprawidłowości na wczesnym etapie.

Łączną wartość zablokowanych prób oszustwa szacuje się pomiędzy 1.1, a 10 mln PLN w każdej z respondowanych firm. Przywłaszczenie przedmiotu leasingu czy fałszywa faktura to najczęściej identyfikowane typy nadużyć. Popularne wśród fraudsterów jest także oszustwo przy wykorzystaniu fałszywych dokumentów lub informacji.

Pandemia niewątpliwie nie pozostała bez wpływu na działalność branży finansowej. Wzrost kosztów ryzyka operacyjnego spowodował intensyfikacje działań dotyczących procesów w obszarze walki z nadużyciami, docelowym rezultatem jest definiowanie i tworzenie nowoczesnych rozwiązań antyfraudowych. O tym wszystkim usłyszycie na konferencji Risk&Supervision Meeting 2021, która odbędzie się 9 września 2021r. w Hotelu Marriott w Warszawie.