Prosta spółka akcyjna w polskim i francuskim systemie prawnym

Anna Stępień, aplikantka adwokacka Kancelaria WW LEGAL Wądołowski i Wspólnicy
Anna Stępień, aplikantka adwokacka Kancelaria WW LEGAL Wądołowski i Wspólnicy

Podczas obsługi spółek kapitałowych we Francji, nie sposób było nie zauważyć, że najchętniej wybieraną formą prawną przez przedsiębiorców była Prosta Spółka Akcyjna (Société par actions simplifiée, SAS).

Od 1 lipca 2021 r. Prosta Spółka Akcyjna została wprowadzona także do polskiego porządku prawnego. W dzisiejszym artykule przedstawię cechy charakterystyczne tej formy prawnej, porównując je z przepisami francuskiego Kodeksu Handlowego.

Powodem tak częstego wyboru Francuzów jest przede wszystkim duża swoboda w kształtowaniu zapisów statutu spółki, brak wymaganego minimalnego kapitału zakładowego, wkład w postaci pracy lub know-how, statut w formie pisemnej, zbycie akcji przez wypełnienie formularza Ordre de Mouvement, niskie koszty utrzymania działalności.

SAS jest więc atrakcyjną formą, zarówno dla dużych koncernów, jak i małych, w tym jednoosobowych przedsiębiorstw (Société par actions simplifiée unipersonnelle, SASU).

flaga polska flaga francja

Założenie spółki

  • zawarcie umowy spółki
  • powołanie organów spółki wymaganych przez ustawę lub umowę
  • wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie kapitału akcyjnego w kwocie minimum 1 zł
  • wniesienie całości wkładów powinno odbyć się w ciągu 3 lat od dnia wpisu spółki do rejestru
  • sporządzenie statutu
  • powołanie organów
  • wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie kapitały akcyjnego w kwocie minimum 1 euro
  • obligatoryjne wniesienie 50 % wkładów pieniężnych przed rejestracją spółki w rejestrze (Registre du Commerce et des sociétés), reszta w ciągu następnych 5 lat

Forma umowy spółki

  • Umowa spółki formy aktu notarialnego.
  • Spółka może zostać założona także przez Internet.
  • Umowa spółki w formie pisemnej.

Wkłady

  • Akcje są obejmowane w zamian za wkłady pieniężne lub niepieniężne.
  • Wkładem niepieniężnym na pokrycie akcji może być wkład mający wartość majątkową, w szczególności świadczenie pracy lub usług.
  • Wkłady powinny być wniesione do spółki w całości w ciągu trzech lat od dnia wpisu spółki do rejestru.
Wyróżniamy trzy rodzaje wkładów:

  • Wkłady pieniężne (les apports en numéraire)
  • Wkłady w naturze (les apports en nature), które dzielą się na wkłady materialne, np. komputer, samochód, oraz niematerialne, np. znaki towarowe, patenty
  • Wkłady niepieniężne (les apport en industrie), np. know-how, praca
  • Przy czym, les apports en nature wymagają oszacowania przez biegłego rewidenta.

Akcje

  • Akcje nie posiadają wartości nominalnej, nie stanowią części kapitału akcyjnego i są niepodzielne.
  • Jeżeli akcjonariusz wniesie wkład o wartości 0 zł, będzie mógł objąć taką samą liczbę akcji, jak akcjonariusz, który wniósł wkład o wartości 1 mln zł.
  • Akcjonariusze dowolnie będą mogli kształtować podział akcji oraz wkłady wnoszone na ich pokrycie.
  • Francuske przepisy nie przewidują minimalnej lub maksymalnej wartości nominalnej akcji, a akcjonariusze mają swobodę w jej ustalaniu.
  • Wartość nominalna akcji nie musi być uwzględniona w statucie.

Rynek regulowany

  • Akcje spółki nie mogą być notowane na rynku regulowanym.
  • Akcje spółki nie mogą być notowane na rynku regulowanym.

Zbycie akcji

  • Zbycie akcji powinno być dokonane w formie dokumentowej pod rygorem nieważności, czyli poprzez wiadomość e-mail lub inne środki komunikacji elektronicznej.
  • Ograniczenia w zbyciu mogą wynikać z postanowień umowy (np. zgoda zarządu, prawo pierwszeństwa).
  • W celu zbycia akcji akcjonariusze wypełniają specjalny formularz „Ordre de Mouvement”.
  • Statut natomiast może regulować sposób zbywania akcji, tj. wszelkie ograniczenia zbycia, takie jak zgoda Prezesa czy Zgromadzenia Wspólników.

Organy

  • W spółce ustanawia się Zarząd albo Radę Dyrektorów.
  • Umowa spółki może przewidywać, że oprócz ustanowienia Zarządu w spółce należy również ustanowić Radę Nadzorczą.
  • Jedynym wymaganym obligatoryjnie organem jest Prezes spółki – Le Président, który reprezentuje spółkę, zarządza nią na co dzień, podejmuje najważniejsze decyzje.

Organami fakultatywnymi są natomiast:

  • Dyrektorzy Generalni (Directeur Generaux)
  • Zarząd (Conseil d’administration)

Powyższa charakterystyka stanowi jedynie zarys nowej formy prawnej jaką jest Prosta Spółka Akcyjna.

Artykuł przygotowała Anna Stępień, aplikantka adwokacka Kancelaria WW LEGAL Wądołowski i Wspólnicy