Schematy oddłużania niewypłacalnych przedsiębiorców

kontrola podatkowa

Biorąc pod uwagę specyfikę postępowania upadłościowego przedsiębiorców pamiętać należy, że głównym celem tejże procedury jest maksymalne zaspokojenie wierzycieli. Niewypłacalny przedsiębiorca musi się zatem liczyć z tym, że postępowanie będzie prowadzone w taki sposób, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeżeli racjonalne względy na to pozwolą – dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane.

Powyższa zasada oznacza, że osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, a ogłaszająca upadłość, może pozostać z długami po zakończeniu postępowania upadłościowego i spieniężeniu majątku przez syndyka. Upadłość przedsiębiorcy ma bowiem charakter stricte windykacyjny, a ewentualne oddłużenie jest możliwe tylko w określonych przypadkach.

Sąd upadłościowy poddaje weryfikacji tzw. rzetelność samego dłużnika. Na tej podstawie decyduje czy zadłużony przedsiębiorca zasługuje na umorzenie występujących względem niego zobowiązań pozostałych po spieniężeniu majątku. Pamiętać należy, że o ile upadłość przedsiębiorcy może być ogłoszona wobec każdej osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, która stała się niewypłacalna, ma co najmniej dwóch wierzycieli i odpowiedni majątek, o tyle na całkowite oddłużenie zasługują Ci rzetelni.

Warianty oddłużenia niewypłacalnego przedsiębiorcy

Z uwagi na obowiązujące regulacje oddłużenie przedsiębiorcy może nastąpić w zależności od stanu faktycznego, w którym znalazł się dany podmiot, i przy wykorzystaniu jednego z trzech poniższych schematów.

Zamknięcie działalności gospodarczej i ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Wariant polegający na wyrejestrowaniu działalności gospodarczej z CEIDG i aplikowanie o ogłoszenie upadłości konsumenckiej (osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej) jest możliwy w ściśle określonych sytuacjach.

Niewypłacalny przedsiębiorca ma bowiem obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości na zasadach ogólnych w ciągu 30 dni od momentu powstania stanu niewypłacalności. Brak terminowego wniosku o upadłość firmy może skutkować oddaleniem wniosku o upadłość konsumencką, chyba że zastosowanie znajdą tzw. klauzule rozsądku, a konkretnie względy słuszności i względy humanitarne (np. dłużnik jest wiekową osobą, która nie ma szans na znalezienie jakiegokolwiek zatrudnienia i spłatę zobowiązań prywatnych oraz firmowych).

Wariant ten przebiega w następujący sposób:

  1. przedsiębiorca staje się niewypłacalny;
  2. dochodzi do wyrejestrowania działalności gospodarczej z CEIDG;
  3. były przedsiębiorca uzyskuje status konsumenta;
  4. zostaje złożony wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

Warunkiem skorzystania z takiego schematu jest jednak wystąpienie okoliczności pozwalających na powołanie się na klauzule rozsądku. W innym wypadku, sąd może zdecydować o oddaleniu wniosku. Aby dłużnik miał pewność, że schemat ten jest możliwy, zaleca się wcześniejszy kontakt z kancelarią prawną specjalizującą się w sprawach upadłościowych.

Ogłoszenie upadłości firmy

Do kryteriów decydujących o tym, czy sąd ogłosi upadłość firmy należą:

  • stan niewypłacalności – nie ma możliwości ogłoszenia upadłości wobec podmiotu mającego zdolność do regulowania zobowiązań pieniężnych;
  • posiadanie co najmniej dwóch wierzycieli – przedsiębiorca z jednym wierzycielem nie ma możliwości ogłoszenia upadłości na zasadach ogólnych;
  • majątek wystarczający na pokrycie kosztów postępowania oraz w jakimś stopniu wierzycieli.

Istotnym elementem wpływającym na to, czy sąd oddłuży byłego przedsiębiorcę po spieniężeniu jego majątku, jest terminowe złożenie wniosku (rzetelność dłużnika).

Ubóstwo masy upadłościowej przedsiębiorcy i późniejsza upadłość konsumencka

Brak majątku u przedsiębiorcy występuje stosunkowo często w kontekście niewielkich działalności gospodarczych. Oceniając majątek w kontekście ewentualnego postępowania upadłościowego należy mieć na uwadze jedynie ten, który jest wolny od zabezpieczeń (np. hipoteka, zastaw). Jak zostało wspomniane wcześniej – przedsiębiorca musi posiadać majątek wystarczający na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego i zaspokojenie w jakimś stopniu wierzycieli. Jeśli dłużnik nie posiada żadnego majątku lub jest on znikomy, to nie zwalnia go to z obowiązku zgłoszenia wniosku o upadłość w terminie 30 dni.

W powyższej sytuacji sąd z pewnością oddali wniosek z uwagi na tzw. ubóstwo masy upadłościowej. Oddalenie nie zamyka jednak drogi do uzyskania oddłużenia w ramach upadłości konsumenckiej. W kontekście konsumentów nie ma obowiązku posiadania majątku, bowiem koszty postępowania pokrywa tymczasowo Skarb Państwa.

Schemat postępowania wygląda w następujący sposób:

  1. niewypłacalny przedsiębiorca składa wniosek o upadłość w terminie;
  2. dochodzi do oddalenia wniosku z powodu niewystarczającego majątku;
  3. dłużnik dokonuje wyrejestrowania działalności gospodarczej z CEIDG;
  4. były przedsiębiorca uzyskuje status konsumenta;
  5. zostaje złożony wniosek o upadłość konsumencką.

Więcej informacji na temat upadłości konsumenckiej lub przedsiębiorców można znaleźć na stronie www.upadlosc-kancelaria.pl