Tarcza finansowa – problemy interpretacyjne zasad przyznawania subwencji

    pieniądze PLN

    29 kwietnia 2020 r. rozpoczął się proces przyjmowania wniosków w ramach Tarczy finansowej Polskiego Funduszu Rozwoju dla mikro, małych oraz średnich firm. Zgodnie z danymi udostępnionymi na stronie PFR do 15 maja wsparcie finansowe otrzymało 117 855 przedsiębiorstw, którym przekazano 24,8 mld złotych.

    Po ponad dwóch tygodniach od otwarcia Programu pojawiają się również pierwsze krytyczne sygnały od przedsiębiorców, którzy m. in. za pośrednictwem komunikatów giełdowych wskazują na liczne wątpliwości dotyczące interpretacji zasad przyznawania subwencji. Prowadzą one w skrajnych przypadkach do sytuacji, w której przedsiębiorca, pomimo otrzymania decyzji o pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, obawia się skorzystać z przyznanych mu środków.

    Istotne wątpliwości firm, które chcą skorzystać z Tarczy finansowej PFR, budzi kwestia statusu przedsiębiorstwa. W pierwszych materiałach publikowanych na stronie instytucji wskazywano, że przy ocenie, czy przedsiębiorstwo spełnia definicję mikro, małej lub średniej firmy, należy brać pod uwagę zatrudnienie i dane finansowe jedynie firmy planującej aplikowanie.

    Ostatecznie w dokumentach udostępnionych w systemach bankowych, za pośrednictwem, których składa się wnioski o pomoc, odwołano się do Załącznika I do Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym z zastosowaniem art. 107 i 108 Traktatu („Rozporządzenie Pomocowe”), zgodnie, z którym przy ocenie statusu należy brać pod uwagę również dane przedsiębiorstw partnerskich i powiązanych.

    Oznacza to, że firmy, które uzyskały pomoc w pierwszych dniach po otwarciu programu, bazując na danych publikowanych na stronie PFR, mogły niepoprawnie ocenić swoją kwalifikowalność do pomocy.

    Obecnie nie ma już wątpliwości, że ocena statusu MŚP powinna być dokonywana z uwzględnieniem podmiotów powiązanych kapitałowo i osobowo, natomiast analizując informacje dostępne na stronie PFR – m.in. odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania, jak również treść aktualizacji Regulaminu ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” („Regulamin”) nadal nie jest jasne, jakie dane dotyczące zatrudnienia należy uwzględnić oceniając, czy podmiot wpisuje się w definicję mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa.

    Wynika to przede wszystkim z faktu, że zarówno w obecnie obowiązującej, jak i zaktualizowanej wersji Regulaminu wskazano, że „Szczegółowe informacje dotyczące ustalenia statusu przedsiębiorstwa znajdują się w Załączniku I Rozporządzenia Pomocowego”, a jednocześnie w odpowiedziach na najczęściej zadawane pytania i definicjach zawartych w dokumentach znajdują się informacje stojące w sprzeczności z zapisami Rozporządzenia Pomocowego.

    Dotyczy to przede wszystkim uwzględnienia w ocenie statusu danych dotyczących zatrudnienia na 31 grudnia 2019 r. oraz nieuwzględniania w personelu właściciela.

    Mając na uwadze zapisy Regulaminu, zgodnie, z którym „W przypadku, gdy Beneficjent otrzymał Subwencję Finansową na podstawie nieprawdziwych oświadczeń, od których uzależnione było udzielenie Subwencji Finansowej lub wysokość Subwencji Finansowej, Beneficjent zobowiązany jest do niezwłocznego, nie później niż w terminie 14 Dni Roboczych od dnia otrzymania Subwencji Finansowej, zwrotu Subwencji Finansowej lub jej części na wyodrębniony rachunek techniczny Banku” jednoznaczne określenie obowiązujących zasad jest kluczowe dla bezpieczeństwa i pewności korzystania z pomocy.

    Należy również zwrócić uwagę na katalog oświadczeń, które składane są w ramach procesu ubiegania się o subwencję finansową. W szczególności PFR bazuje na oświadczeniu dotyczącym umocowania osoby składającej wniosek. W tym kontekście należy pamiętać, że złożenie takiego wniosku oraz w jego wyniku zawarcie umowy o subwencję, jest zaciągnięciem zobowiązania, do którego w wielu przypadkach potrzebne jest uzyskanie zgód korporacyjnych oraz pełnomocnictw. Zgodnie z Regulaminem do złożenia wniosku subwencję uprawniony jest Beneficjent lub działająca w jego imieniu osoba upoważniona na podstawie wzoru pełnomocnictwa załączonego do Regulaminu. Za złożenie fałszywych oświadczeń w związku z procesem ubiegania się o wsparcie składającemu oświadczenia grozi odpowiedzialność karna.

    Ponadto, warto pamiętać, że zaciągnięcie zobowiązania finansowego bywa ograniczone np. postanowieniami umów kredytowych, których Beneficjent jest stroną. W takich przypadkach rekomendowane jest ustalenie czy na pozyskanie subwencji finansowej z PFR nie jest potrzebna odrębna zgoda podmiotu finansującego tak, aby nie narazić się na możliwość wypowiedzenia Beneficjentowi umowy kredytu czy innego finansowania.

    Autor/Źródło: Deloitte