Transformacja cyfrowa w branży usług finansowych wymaga elastycznego podejścia regulacyjnego

prawo

Gwałtowny rozwój innowacyjnych technologii oraz zmieniające się potrzeby konsumentów powodują, że branża finansowa adekwatnie modyfikuje swój sposób i zakres działania. W publikacji Realizing the digital promise. Call to action eksperci firmy doradczej Deloitte przedstawiają zalecenia dla interesariuszy ekosystemu finansowego, czyli decydentów, organów regulacyjnych, instytucji finansowych i firm technologicznych, dotyczące tego, w jaki sposób mogą przyczynić się do osiągnięcia pełnego potencjału drzemiącego w gospodarce cyfrowej.

Firma doradcza Deloitte oraz Institute of International Finance (IIF) przygotowały wspólnie zbiór artykułów pt. Realizing the Digital Promise, poświęcony kluczowym wyzwaniom związanym z transformacją cyfrową w branży usług finansowych. Opracowania prezentują kluczowe wewnętrzne czynniki prowadzące do osiągnięcia na tym polu sukcesu i omawiają wpływ pandemii COVID-19 jako katalizatora wielu zmian, a także rozważają potencjalne partnerstwa, pola współpracy i aspekt regulacyjny.

Na przyszłość branży usług finansowych wpływ ma pojawianie się, ewolucja i konwergencja wielu przełomowych rozwiązań technologicznych. Dynamika zmian w środowisku biznesowym, napędzana przez koronakryzys, przyspiesza inwestycje w nowe technologie. Transformacja cyfrowa nie polega już jednak tylko na podnoszeniu wydajności, ale gruntownie przekształca cały model biznesowy, ponieważ oczekiwania konsumentów nigdy nie wrócą do charakterystyki sprzed pandemii – mówi Przemysław Szczygielski, partner, lider sektora finansowego i zarządzania ryzykiem oraz doradztwa regulacyjnego dla sektora finansowego, Deloitte w Polsce.

Ocena cyfrowych możliwości

Cyfrowa transformacja oznacza najczęściej samotne starania poszczególnych podmiotów rynku finansowego o uzyskanie zgody na wdrożenie innowacyjnego rozwiązania, wcześniej nieznanego organom regulacyjnym czy nadzorczym. Dopiero gdy to się uda, tak przetartym szlakiem podążają inni gracze. W efekcie proces implementacji wielu nowych narzędzi czy usług jest skomplikowany, długotrwały i nierzadko kończy się fiaskiem, bowiem nie wszyscy są w stanie efektywnie ocenić i kontrolować ryzyko nieodłącznie związane z niektórymi nowymi technologiami. Organy regulacyjne, decydenci, instytucje finansowe i inni uczestnicy ekosystemu muszą więc współpracować, aby opracować zintegrowane podejście, które nie tylko unowocześni politykę regulacyjną, ale także zajmie się bezpieczeństwem procesów modernizacyjnych.

Biorąc pod uwagę zawrotne tempo postępu cyfrowego na rynku, złożoność pojawiających się technologii oraz wzajemne powiązania podmiotów cyfrowej gospodarki, przyjęta przez wszystkie zainteresowane strony szczegółowa mapa drogowa transformacji powinna nie tylko wskazywać cel, ale proponować konkretną drogę dotarcia do niego. Osiągnięcie tych założeń niemożliwe jest bez odpowiednio wykwalifikowanych, interdyscyplinarnych specjalistów, rozumiejących przenikanie się sfery finansowej i technologicznej – mówi Anna Wiącek-Kocot, partnerka w Zespole Strategii i Transformacji IT, Deloitte

Instytucje finansowe powinny także zrównoważyć obecne podejście do kwestii ryzyk finansowych bardziej elastycznym nastawieniem, zachęcającym do rozważnego traktowania tych zagadnień i prowadzenia procesów innowacyjnych z myślą o długoterminowym wzroście.

Dialog, lepsza koordynacja i współpraca

Szybki rozwój usług finansowych, zwłaszcza w związku z wejściem na rynek podmiotów z kategorii FinTech i BigTech zmienił charakter branży – wzajemne powiązania tego ekosystemu przestają mieć charakterystykę linearną na rzecz rozproszonej sieci relacji. Interesariusze z sektora publicznego i prywatnego muszą więc aktywnie współpracować w tym środowisku, aby zapewnić spójną i zrównoważoną ewolucję całego systemu.

Dziś dochodzi do sytuacji, w których instytucje finansowe czy firmy technologiczne otrzymują od prawodawców lub regulatorów sprzeczne informacje dotyczące wymaganego sposobu funkcjonowania – np. w obszarze istotnych zasad swobodnej konkurencji często stojących w sprzeczności z obowiązującym prawem do zachowania prywatności. Uczestnicy ekosystemu muszą zmierzyć się ze złożonym labiryntem wytycznych, które obejmują różne obszary i często się wzajemnie wykluczają. Poruszanie się po lokalnych, krajowych, a czasem regionalnych przepisach zwiększa koszty i spowalnia innowacje.

Modernizacja i ujednolicenie regulacji

Zdaniem ekspertów Deloitte istnieje coraz większy konsensus, że obecnym ramom regulacyjnym często brakuje elastyczności, która jest potrzebna do stworzenia środowiska pobudzającego innowacje. Wczesna identyfikacja wyzwań w tym obszarze pozwala unikać ryzyka wynikającego z ponoszenia kosztów na budowę rozwiązań zgodnych z obowiązującymi przepisami, które jednak ostatecznie mogą zostać uznane za biznesowo nieopłacalne.

Organy regulacyjne powinny współpracować ze swoimi międzynarodowymi odpowiednikami, aby koordynować polityczne perspektywy i dzielić się z nimi swoimi najlepszymi praktykami. Mają wspierać interesariuszy w tworzeniu ram i środowiska, które odzwierciedlają realia gospodarki cyfrowej i uwzględniają rozbieżne trendy regulacyjne. Muszą też brać pod uwagę, że nadmierne ograniczenie dostępu do danych uniemożliwia pełne wykorzystanie potencjału ekosystemów cyfrowych i powstających technologii.

Powszechne wykorzystanie kluczowych innowacji

Uczestnicy ekosystemu muszą współpracować, aby promować bezpieczne, odpowiedzialne i pomyślne przyjęcie kluczowych nowych technologii – w tym rozwiązań chmurowych, sztucznej inteligencji czy cyfrowej tożsamości. Są to narzędzia niezbędne do wspierania następnej wersji modeli biznesowych i odblokowania pełnego potencjału cyfrowej gospodarki.

Sztuczna inteligencja odgrywa integralną rolę w gospodarce cyfrowej, a jej znaczenie będzie rosło w wielu obszarach, takich jak analityka kredytowa, pozyskiwanie klientów, projektowanie produktów czy zapobieganie oszustwom. Jej upowszechnienie wspiera też rozszerzenie oferty usług na tradycyjnie wykluczone lub słabo obsługiwane segmenty rynku.

Rozwiązania chmurowe pomagają poprawić wydajność, skalowalność, elastyczność i odporność, a także przyczyniają się do łagodzenie ryzyka i zwiększania zakresu bezpieczeństwa cybernetycznego. Przede wszystkim, pozwalają instytucjom finansowym oferować klientom bardziej spersonalizowane i mobilne usługi. Chmura przyczynia się również do osiągnięcia pełnego potencjału przez inne nowopowstające technologie.

Tożsamość cyfrowa jest kluczowym czynnikiem umożliwiającym integrację z gospodarką cyfrową i aktywnością konsumentów w obszarach, gdzie z usług bankowych chcieliby korzystać. Technologia ta jest bardzo obiecująca, jeśli chodzi o finansową inkluzję, zapobieganie przestępstwom finansowym czy poprawę obsługi nowych klientów.

Ekosystem usług finansowych wciąż ewoluuje, granice branżowe i regulacyjne wciąż się zacierają, a wiele systemów nadal musi mierzyć się z kłopotami wynikającymi z ograniczonej interoperacyjności i dostępności. Bez solidnych i skoordynowanych działań jego uczestnicy będą coraz powszechniej ponosić przykre konsekwencje, uniemożliwiające zniesienie barier cyfrowej transformacji i uwolnienie prawdziwej wartości wynikającej z digitalizacji usług finansowych – mówi Przemysław Szczygielski

Zalecenia sugerowane przez ekspertów Deloitte mają wspierać transformację cyfrową, sprzyjając porozumieniu między podmiotami, pogłębiając współpracę między sektorami i jurysdykcjami, ograniczając arbitraż regulacyjny i jego rozdrobnienie oraz umożliwiając firmom łatwiejsze działanie ponad granicami, wykorzystanie baz danych i jej analityki oraz efektu skali, a wszystko przy jednoczesnym ograniczeniu i łagodzeniu potencjalnych ryzyk.