Jak wynika z corocznego raportu ABSL „Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2023”, 40 proc. firm z tego sektora postrzega dostępność talentów w Polsce jako podstawową barierę rozwoju oraz napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Ponad 50 proc. uważa, że w ciągu najbliższych 5 lat niedobór talentów będzie znaczący, co spowoduje konieczność dostosowania strategii pozyskiwania pracowników. ABSL opublikował raport „ABSL Talent Strategic Foresight Report 2023”, którego celem jest przygotowanie organizacji do proaktywnego kształtowania przyszłości sektora zatrudniającego obecnie 435 300 osób z czego 364 000 osób pracuje w centrach należących do inwestorów zagranicznych.
Związek Liderów Usług Biznesowych (ABSL) zrzeszający ponad 250 największych na świecie firm z tego sektora, jest jednym z największych pracodawców w Polsce. Dostęp do pracowników w sektorze o strategicznym znaczeniu, będzie miał istotny wpływ na rozwój gospodarczy w ciągu najbliższych pięciu lat. W tym okresie rynek pracy ulegnie przeobrażeniom w sferze politycznej, a co za tym idzie prawnej i gospodarczej. Do utrzymania konkurencyjności sektora na globalnym rynku potrzebne są systemowe rozwiązania, które wymagają współpracy między firmami, rządami, organizacjami pozarządowymi i instytucjami edukacyjnymi.
Spis treści:
Kompetencje przyciągają zagraniczne inwestycje
Analizy Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD) oraz Światowego Forum Ekonomicznego (WEF), wyraźnie pokazują, że kraje o wyższym poziomie wykształcenia i bardziej wykwalifikowanej puli talentów mają tendencję do przyciągania większej liczby projektów bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Wraz z transformacją sektora usług biznesowych w kierunku ról opartych na wiedzy, kluczowym czynnikiem wzrostu jest dostępność pracowników z zaawansowanymi umiejętnościami. Jak wskazano w raporcie ABSL, biorąc pod uwagę zmianę jakościową w zakresie oferowanych usług i stopień ich umiędzynarodowienia, oprócz umiejętności językowych czy znajomości technologii, również kompetencje miękkie, zarządcze oraz zdolność do pracy w różnorodnym środowisku stają się niezwykle ważne.
To, co mogłoby pomóc Polsce w organicznym rozwoju obecnego portfolio usług i przyciąganiu nowych inwestorów, to inwestycje w rozwój kompetencji przedsiębiorczości i umiejętności cyfrowych niezbędnych w dobie przyspieszonej cyfryzacji i rozwoju sztucznej inteligencji. To jest nasze wspólne wyzwanie: zapewnić pracowników posiadających kompetencje przyszłości i przekonać inwestorów, że oferujemy doskonałe zaplecze kadrowe, pomimo niekorzystnych uwarunkowań demograficznych. – podkreśla Anna Berczyńska, wiceprezeska ds. talentów w ABSL.
Jedną ze strategii umożliwiających wypełnienie luki w umiejętnościach, wskazanych w raporcie, są wewnętrzne szkolenia dla obecnych pracowników mające na celu podniesienie lub zmianę kwalifikacji. W nadchodzących latach mobilność wewnętrzna będzie zyskiwać na znaczeniu, pomagając obecnym talentom w przystosowaniu się do nowych ról, zapewniając im umiejętności i szkolenia potrzebne do rozwoju.
Praca zdalna jedną z głównych wartości pracowniczych w sektorze
Pozyskiwanie talentów i zarządzanie nimi jest jednym z najbardziej złożonych i wielowymiarowych aspektów sektora usług biznesowych. Trafne dopasowywanie propozycji wartości pracowniczych (Employee Value Proposition) oraz wsłuchanie się w potrzeby i oczekiwania różnych grup funkcyjnych, pokoleniowych i społecznych jest kluczowym wyznacznikiem tego, jak skutecznie firmy przyciągają talenty – informuje Daniel Wocial, współautor raportu talentowego, dyrektor zarządzający iSourceTec.
Obok wynagrodzenia i świadczeń, raport ABSL jako główne wartości poszukiwane przez pracowników wymienia elastyczność pracy w dowolnym miejscu i czasie, w tym pracę zdalną, wykonywanie pracy o dużym znaczeniu, wewnętrzne możliwości rozwoju, zdobywanie nowych umiejętności, a także wrażliwość organizacji i aspekty zrównoważonego rozwoju, w tym ESG.
Praca zdalna nadal jest atrakcyjną propozycją, szczególnie dla wysoko wykwalifikowanych pracowników. Według raportu ABSL praca hybrydowa (57,2 proc.) była dominującą formą pracy w firmach świadczących usługi biznesowe w 2023 roku. Ponad 45 proc. firm rekrutowało pracowników z dowolnego miejsca w Polsce a kolejne 13 proc. z dowolnego miejsca na świecie.
Grupy mniej aktywne zawodowo szansą dla sektora
W raporcie ABSL wskazano, że jedną ze strategii pozyskiwania talentów jest aktywizacja nowych grup pracowników, które wcześniej były niedostatecznie reprezentowane w sektorze usług biznesowych.
Elastyczność pracy zdalnej otwiera dostęp do pracowników, którzy wcześniej byli poza zasięgiem. Dotyczy to osób z mniejszych miejscowości w Polsce oraz z zagranicy z państw członkowskich Unii Europejskiej, oraz z krajów partnerskich w Azji i Afryce. Aby lepiej wykorzystać potencjał kompetencyjny z zagranicy, ważnym jest wzmocnienie wspólnych działań sektora z uczelniami w Polsce, stworzenie połączonej oferty studiów i pracy oraz wspólne tworzenie programów edukacyjnych dla absolwentów do pełnienia różnych funkcji w firmach z sektora.
Kolejną szansą na rozwój sektora jest aktywizacja mniej aktywnych zawodowo grup na polskim ryku (osoby młode, osoby bez doświadczenia zawodowego oraz seniorzy). Obecnie w sektorze usług biznesowych zatrudnienie osób w wieku do 26 lat stanowi 18 proc., podczas gdy odsetek osób powyżej 55 roku życia wynosi 7,6 proc.
Badania pokazują, że na całym świecie do końca 2030 roku będzie brakować ok 85 milionów pracowników, a co szósta osoba będzie w wieku co najmniej 65 lat. Obecna sytuacja gospodarcza, wysoki wskaźnik inflacji sprawiają, że starsi pracownicy opóźniają przejście na emeryturę. Wielu z nich deklaruje, że praca jest im w życiu bardzo potrzebna i jest dla nich czymś znacznie więcej niż tylko źródłem dodatkowych dochodów. Chodzi o poczucie sensu, kontakty towarzyskie czy poczucie przynależności. Grupa 55+ to ogromny potencjał na rynku pracy. – tłumaczy Edyta Janas, Dyrektor ds Sprzedaży, Randstad Sourceright, EMEA.