Wysokie ceny stanowią najczęstszy powód do zmartwień dzisiejszych dwudziesto- i trzydziestolatków, wynika z raportu Global 2023 Gen Z & Millenial Survey przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte. Młodym ludziom coraz trudniej też znaleźć motywację do pracy. Połowa osób urodzonych po 1983 r. deklaruje, że odczuwa skutki wypalenia zawodowego. Niespełna czterech na dziesięciu polskich respondentów przyznaje, że nie czułaby się komfortowo, rozmawiając z pracodawcą na temat swojego zdrowia psychicznego. Globalnie jest to jedna trzecia ankietowanych.
Wyniki tegorocznej edycji raportu Deloitte świadczą o tym, że poziom stresu i niepokoju, który odczuwają młodzi ludzie od czasów pandemii utrzymuje się na podobnym poziomie. Ankiety przeprowadzono w 44 krajach na całym świecie, w tym także w Polsce. Globalnie brało w nich udział 22 856 osób, z czego nieco ponad 60 proc. reprezentowało generację Z (urodzeni w latach 1995 – 2004), a pozostałe niemal 40 proc. pokolenie Y (urodzeni w latach 1983 – 1994).
Podobnie jak w poprzedniej edycji badania, największym zmartwieniem młodych generacji okazała się kwestia rosnących kosztów życia. Ten problem wskazało 48 proc. polskich ankietowanych z pokolenia Z oraz 53 proc. millenialsów. Na całym świecie wynik był niższy o odpowiednio 12 i 11 punktów procentowych. Duży niepokój u wszystkich respondentów wywołała także kwestia postępującego bezrobocia oraz zmian klimatu.
Przedstawiciele najmłodszych generacji coraz dotkliwiej odczuwają podwyżki cen. W 2021 r. obawę przed rosnącymi kosztami życia deklarowało 29 proc. badanych z pokolenia Z oraz 36 proc. z generacji Y z całego świata. To o 6 punktów procentowych mniej dla każdej z grup niż obecnie.
– Brak poczucia bezpieczeństwa finansowego może mieć bezpośredni wpływ na zdrowie psychiczne, które jest bardzo istotnym tematem dla młodych ludzi. Duży stres oraz odczuwany niepokój negatywnie oddziałują na ich motywację do pracy i mogą prowadzić do wypalenia zawodowego. Ten problem coraz częściej dotyka ankietowanych. Wprowadzanie elastycznych rozwiązań i nowoczesnego modelu zarządzania może się więc okazać istotne dla zatrzymania wykwalifikowanych pracowników oraz przyciągnięcia nowych talentów – mówi John Guziak, partner, lider zespołu Human Capital Deloitte.
Zdrowie psychiczne tematem tabu
Odsetek przedstawicieli generacji Z oraz Y odczuwających wypalenie zawodowe wzrósł o odpowiednio 6 i 4 punkty procentowe w porównaniu z rokiem poprzednim. Dodatkowo 46 proc. „zetek” i 39 proc. millenialsów deklaruje, że przez większość czasu spędzonego w pracy zmaga się ze stresem lub niepokojem. Jednocześnie w tegorocznej edycji raportu widać, że wśród przedstawicieli kadry zarządzającej rośnie świadomość znaczenia tych kwestii dla młodych ludzi. Ponad połowa ankietowanych przyznaje bowiem, że ich przełożeni poważnie podchodzą do tematów zdrowia psychicznego. Mimo zmian w podejściu przełożonych, wielu respondentów traktuje zdrowie mentalne jako temat tabu w miejscu pracy. 38 proc. „zetek” i 39 proc. przedstawicieli pokolenia Y w Polsce przyznaje, że nie czułoby się komfortowo rozmawiając z pracodawcą o swoim zdrowiu psychicznym. Na świecie ten odsetek jest niższy o odpowiednio 6 i 7 punktów procentowych.
– Jako pracodawcy musimy pamiętać o tym, że każdą firmę tworzą ludzie, a dobry pracownik stanowi obecnie największą wartość z punktu widzenia przedsiębiorstwa. Dlatego troska o dobrostan zatrudnionych jest tak istotna. Jako pracodawcy powinniśmy wykazywać się empatią i otwartością na potrzeby młodych ludzi. Nie obawiajmy się rozmawiać na takie tematy jak zdrowie psychiczne czy dyskryminacja w miejscu pracy. Stawiając na przyjazną kulturę organizacyjną inwestujmy w ludzi, którzy dzięki temu chcą pozostać w organizacji na dłużej – mówi Joanna Świerzyńska, liderka zespołu ds. rozwiązań dla pracodawców, Talent Partnerka, Deloitte.
Chociaż problemy psychiczne spowodowane nadmiarem obowiązków zawodowych stają się coraz bardziej powszechne, młodzi ludzie częściej poszukują dodatkowego zajęcia. W Polsce do swojej podstawowej pensji dorabia 30 proc. osób z generacji Z i 29 proc. z generacji Y. Rok wcześniej wyniki kształtowały się bardzo podobnie – odpowiednio 27 i 29 proc. Dla porównania, na całym świecie w ubiegłym roku 46 proc. „zetek” i 37 proc. millenialsów podjęło drugą pracę zarobkową (to wzrost o 3 i 4 punkty procentowe w porównaniu z 2021 r.). Warto zaznaczyć, że to właśnie chęć zdobycia kolejnego źródła dochodów stanowi największą motywację dla pracowników z Polski i innych krajów do podejmowania dodatkowego zajęcia. Ponad połowa ankietowanych przyznaje, że żyje bardzo skromnie (o 5 punktów procentowych więcej niż w roku poprzednim).
Work-life balance to podstawa
Raport Deloitte potwierdza powszechną opinię mówiącą o tym, że work-life balance ma szczególne znaczenie dla młodszych generacji. 26 proc. „zetek” i co trzeci millenials uznał umiejętność równoważenia priorytetów zawodowych i życiowych za cechę, którą najbardziej podziwia u rówieśników. Z tego powodu 77 proc. reprezentantów pokolenia Z i 75 proc. przedstawicieli generacji Y, którzy pracują w domu zadeklarowało, że rozważyłoby poszukiwanie nowego zatrudnienia, gdyby pracodawca poprosił ich
o powrót do biura w pełnym wymiarze godzin. Co więcej, jedna trzecia respondentów uważa 4-dniowy tydzień pracy za pierwszy krok w kierunku osiągnięcia równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym. Zdaniem ekspertów Deloitte firmy aspirujące do miana atrakcyjnych miejsc pracy powinny dostosować się do oczekiwań młodszych pokoleń.
– Dla przedstawicieli obydwu generacji wysokie wynagrodzenie przestało być najistotniejszym czynnikiem przy wyborze pracodawcy. Zarówno „zetki”, jak i millenialsi bardzo cenią u przełożonych elastyczne podejście do organizacji pracy. Właśnie dlatego firmy stawiające na dynamiczny rozwój kierują się wartościami dobrze przyjmowanymi przez młode osoby. Jako liderzy powinniśmy umożliwić im rozwój zawodowy, jednocześnie pozwalając na zachowanie równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym. Wdrożenie możliwości wykonywania obowiązków w różnych trybach oraz w niepełnym wymiarze godzin może okazać się interesującą propozycją dla wielu młodych talentów. Takie benefity wykazują korzystny wpływ na zdrowie psychiczne przedstawicieli młodszych pokoleń – mówi John Guziak.
O badaniu
Badanie „Deloitte 2023 Gen Z & Millennial Survey” zawiera odpowiedzi 14 483 przedstawicieli pokolenia Z i 8373 millenialsów (łącznie 22 856 respondentów). W tej edycji udział wzięli obywatele 44 krajów Ameryki Północnej, Ameryki Łacińskiej, Europy Zachodniej, Europy Wschodniej, Bliskiego Wschodu, Afryki, Azji i regionu Pacyfiku. Ankieta została przeprowadzona za pomocą wywiadu internetowego. Prace nad badaniem trwały od 29 listopada 2022 r. do 25 grudnia 25 grudnia 2022 r.
Grupa zdefiniowana w badaniu jako „pokolenie Z” urodziła się pomiędzy się styczniem 1995 a grudniem 2004. Respondenci opisani jako „millenialsi” przyszli na świat pomiędzy styczniem 1983 a grudniem 1994.
