Przyszłość medycyny i farmacji należeć będzie do nanotechnologii – twierdzą przedstawiciele branży. Dzięki inteligentnym lekom dużo skuteczniejsza może być np. terapia cukrzycy, a nanoroboty umożliwiają podawanie leków bezpośrednio do tkanki oka. Badania nad wdrożeniami nanotechnologii w medycynie będą prowadzone również w Polsce, w powstającym właśnie centrum badawczo-rozwojowym.
– Nanotechnologia może mieć rewolucyjny wpływ na rozwój medycyny. Inteligentne leki, bardziej bezpieczne i skuteczne terapie, jak również wczesna diagnostyka, to z całą pewnością kierunki, w których medycyna przyszłości powinna zmierzać, wpływając na bezpieczeństwo wszystkich pacjentów – przekonuje w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Innowacje Renata Pawlak-Morka, dyrektor rozwoju produktów w Gedeon Richter Polska.
Nanotechnologia w medycynie to nie tylko możliwość wdrożenia nowoczesnych technik produkcji leków, lecz także możliwość poprawy schematu podawania substancji leczniczej do chorego narządu, a także umożliwienie diagnostyki obrazowej niedostępnych tradycyjnymi metodami narządów. Naukowcy z niemieckiego Instytutu Inteligentnych Systemów im. Maxa Plancka w kooperacji z badaczami z Danii i Chin opracowali nanorobota mogącego poruszać się w gęstej tkance oka. Dzięki niemu możliwe staje się podawanie leków miejscowo, nie uszkadzając przy tym struktury narządu.
Z kolei zespół badawczy z Uniwersytetu Buffalo pracuje nad techniką obrazowania jelita cienkiego z wykorzystaniem nano-soku zawierającego cząsteczki barwników ftalocyjaninowych. Obrazowanie wykonuje się nieinwazyjnie, z pomocą światła lasera. Dotychczas dostępne metody badania tego narządu, takie jak enterografia czy USG, nie zapewniały odpowiedniej jakości wyniku.
Rozwojem nanotechnologii zajmą się również Polacy.
– W Polsce obecnie powstaje pierwsza jednostka specjalizująca się w nanonizacji substancji czynnych. Planujemy zaimplementować jedną z czterech technik nanonizacji, która będzie mogła być wykorzystywana w skali przemysłowej i będzie spełniała wszystkie standardy wymagane w branży farmaceutycznej – przekonuje Renata Pawlak-Morka.
Leki, w których ma być wykorzystywana nanotechnologia, cechować się będą przede wszystkim mniejszą liczbą działań niepożądanych i większą dostępnością biologiczną, niż ma to miejsce w przypadku leków otrzymywanych w oparciu o dostępne dotychczas technologie. Dopuszczone do użycia są już leki inteligentne stosowane w leczeniu cukrzycy. To leki inkretynowe w postaci gliptyn lub antagonistów receptora GLP-1, które działają wyłącznie wówczas, gdy u pacjenta występuje podwyższone stężenie glukozy. W Polsce wciąż nie są one refundowane.
Z punktu widzenia pacjenta główną korzyścią wynikającą z wdrożenia nanocząsteczek w opracowywaniu preparatów leczniczych będzie poprawa bezpieczeństwa leków. Nad takimi rozwiązaniami będą pracować polscy naukowcy w nowym laboratorium Gedeon Richter.
– Leki będą skuteczniejsze i bezpieczniejsze z uwagi na fakt, że możemy stosować niższe dawki substancji czynnych, zachowując tą samą skuteczność terapeutyczną leku. W związku z tym obniżymy liczbę działań niepożądanych przy tym samym efekcie terapeutycznym leku – zapewnia dyrektor rozwoju produktów w Gedeon Richter Polska.
Jak dodaje, rozwój tego typu technologii wymaga 4–5 lat pracy. Pierwsze wyniki prac laboratoryjnych mają jednak być znane już w przyszłym roku.
Według analityków z MarketsandMarkets światowy rynek nanotechnologii medycznej ma w przyszłym roku osiągnąć wartość 8,5 mld dol. Z kolei według PR Newswire do 2024 roku rynek nanotechnologii ogółem sięgnie wartości 125 mld dol.
