Branża zakładów bukmacherskich wciąż prężnie się rozwija i przynosi corocznie wielomiliardowe przychody. Po nowelizacji ustawy hazardowej, której nowe przepisy weszły w życie 1 kwietnia 2017 roku, przybywa zarówno legalnych bukmacherów, jak i użytkowników aktywnie korzystających z ich usług. Sukcesywnie maleje przy tym szara strefa, która jednak nadal jest problemem i jej udział w rynku jest ciągle znaczny. Jak można ją zminimalizować?
Spis treści:
Dlaczego Polacy nadal grają nielegalnie?
Co czwarty dorosły Polak przed 60tym rokiem życia gra w zakłady bukmacherskie. Ponad połowa robi to nielegalnie, głównie przez chęć uniknięcia podatku od gier hazardowych w Polsce, który wynosi 12% i jest stosunkowo wysoki na tle innych krajów. Wartość obrotów w szarej strefie wyniosła w 2020 roku 12,6 mld zł, z kolei 14,4 mld zł wygenerowali legalni operatorzy. Stacjonarni bukmacherzy osiągnęły obrót w wysokości 11,7 mld zł, zatem cały rynek hazardowy w Polsce osiągnął wartość około 40 miliardów złotych.
Sposoby walki z szarą strefą w Polsce
Dzięki nowelizacji ustawy o grach hazardowych z 1 kwietnia 2017 roku, jasno i precyzyjnie określono przepisy prawne dotyczące legalnego hazardu w Polsce. W przypadku zakładów bukmacherskich wymagana jest licencja Ministra Finansów, dzięki której można legalnie prowadzić tego typu działalność. Był to pierwszy krok do walki z szarą strefą. Funkcjonowanie bez zezwolenia wiąże się z wysokimi karami i surowymi konsekwencjami, także dla graczy. Odstraszyło to sporą część zagranicznych bukmacherów, działających niezgodnie z literą polskiego prawa i szara strefa zmalała z 90% w 2017 r. do 50% obecnie. Bardzo ważnym narzędziem walki z szarą strefą gier hazardowych w Polsce jest tak zwany Rejestr Domen Zakazanych, czyli regularnie aktualizowana lista stron nielegalnych bukmacherów internetowych, dostępny na stronach www ministerstwa. Dostarczyciele Internetu mają obowiązek blokowania takich stron w ciągu 48h od ich pojawienia się w rejestrze, natomiast operatorzy bezpiecznych płatności online mają na to 30 dni. W sieci dostępny jest także przegląd stron bukmacherskich działających w Polsce legalnie, na podstawie zezwolenia przyznanego przez Ministerstwo Finansów. Warto grać legalnie.
Jak kształtowała się szara strefa w Polsce?
Szara strefa zakładów bukmacherskich i kasyn online to w Polsce nadal ponad 50% rynku, co jest wynikiem poniżej średniej w Unii Europejskiej, ale nadal sporym problemem. Przychody branży hazardowej rosną od 2021 roku o około 50% rocznie, osiągając kwoty kilkunastu miliardów złotych. A tak wyglądał udział szarej strefy w latach 2016-2021:
| Rynek Hazardu Internetowego w Polsce | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Cała szara strefa gier hazardowych | 79,7% | 44,4% | 34,7% | 25,4% | 22,8% | 17,9% |
| Średnia całej szarej strefy w UE | 44,0% | 38,8% | 35,3% | 30,0% | 27,4% | 25,2% |
| Szara strefa zakładów bukmacherskich | 64,3% | 20,3% | 13,5% | 10,3% | 9,4% | 8,2% |
| Średnia szarej strefy zakładów w UE | 41,2% | 36,0% | 33,2% | 29,6% | 27,9% | 27,9% |
| Szara strefa kasyn online | 100,0% | 100,0% | 98,8% | 68,9% | 54,0% | 37,7% |
| Średnia szarej strefy kasyn online w UE | 69,9% | 61,1% | 58,2% | 48,7% | 44,6% | 40,0% |
Szara strefa ma w Polsce ponad 50% udział w rynku zakładów bukmacherskich i kasyn. Jak wyglądały przychody w branży hazardowej w latach 2020-2021 z podziałem na sektory?
W przypadku gier liczbowych przychód w 2020 roku wyniósł 3,83 mld zł, natomiast w 2021 4,11 mld, co daje 7,4% wzrost. Loterie pieniężne zarobiły 1,46 mld w 2020 roku i 1,88 mld w 2021, czyli o 28,8% więcej. Automaty do gier przyniosły w 2020 roku przychód w wysokości 1,31 mld zł, z kolei rok później 1,91 mld – o 45,8% więcej. Gry kasynowe wygenerowały w 2020 roku 8,76 mld zł, a w 2021 aż 18,34 mld, co jest wzrostem o 108,9%. Przychód z zakładów wzajemnych wyniósł w 2020 roku 7,26 mld zł, a 2021 – 10,60 mld, więcej o 46%. Zatem łączny przychód z gier hazardowych online w 2020 wyniósł 27,03 mld zł, natomiast rok później o 52,5% więcej, czyli 41,21 mld zł. Kanał online ma ponad 80% udział w rynku.
Straty budżetu państwa przez szarą strefę
Według obliczeń ekspertów, szara strefa gier hazardowych online, w samym tylko 2020 roku wyniosła 12,6 miliardów złotych, co stanowiło 46,7% udziału całego rynku. W Polsce z oferty nielegalnych bukmacherów korzysta ponad milion aktywnych użytkowników. Powodem mogą być zbyt wysokie podatki w legalnym sektorze hazardowym w Polsce, zarówno te nałożone na operatorów, jak i na użytkowników. Przedstawiciele branży apelują do organów państwowych o opracowanie nowych, korzystniejszych dla wszystkich rozwiązań, które jednocześnie pomogłyby skuteczniej zniwelować udział szarej strefy w rynku. Według szacunków, Skarb Państwa w 2021 roku stracił aż 782 miliony złotych z tytułu nieodprowadzonego podatku od gier hazardowych działających w szarej strefie.
Kto częściej gra nielegalnie – kobiety czy mężczyźni?
Według wyników badań, przeprowadzonych przez Stowarzyszenie Na Rzecz Likwidacji Szarej Strefy Zakładów Wzajemnych w Polsce – „Graj Legalnie”, 61% kobiet uprawiających hazard online przyznało, że gra albo wyłącznie u nielegalnych operatorów, albo jednocześnie u legalnych i nielegalnych. W przypadku mężczyzn było to 55%. Ogólnie z gier hazardowych korzysta 18% kobiet – 14% z zakładów bukmacherskich, 11% z kasyn online. Z oferty nielegalnych bukmacherów korzysta ponad 15% dorosłych internautów, czyli ponad 3 miliony graczy, z czego 2/3 korzysta z kasyn online, a 1/3 z zakładów wzajemnych. 85% dorosłych Polaków korzystających z kasyn online wybiera te nielegalne w Polsce.
Nowe możliwe sposoby ograniczenia szarej strefy
Branża legalnych zakładów bukmacherskich i gier hazardowych w Polsce regularnie postuluje o skuteczniejsze zwalczanie szarej strefy. Mogłyby w tym pomóc takie działania:
- Zmiana formy i wysokości opodatkowania gier hazardowych
- Zwiększenie nadzoru państwowego nad przestrzeganiem przepisów ustawy o grach hazardowych i rejestru domen zakazanych
- Edukowanie graczy o niebezpieczeństwie nielegalnych stron
- Zwiększenie wiedzy, świadomości i odpowiedzialności graczy
- Wzmocnienie kontroli narzędzi płatności online, jak e-portfele
Artykuł utworzony przez Dawida Żurawskiego, redaktora Probukmacher.pl, który ma ponad 6 lat doświadczenia w branży.
