Uwagi Rzecznika MŚP do projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców
Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców przedstawia uwagi do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i postuluje o jego dostosowanie do fundamentalnej zasady wolności działalności gospodarczej oraz innych zasad wynikających z Konstytucji Biznesu. Rzecznik MŚP wnosi m.in. o to, by blokowanie i wyłączanie stron internetowych przedsiębiorców mogło odbywać się wyłącznie za uprzednią zgodą sądu.

W dniu 29 września 2020 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji zamieszczony został projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UC15; dalej: „Projekt”). Projekt zakłada uzupełnienie kompetencji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: „Prezes UOKiK”) o kompetencje przewidziane rozporządzeniem nr 2017/2394 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów i uchylające rozporządzenie nr 2006/2004/WE (tzw. rozporządzenie CPC). Ponadto, jak wskazano w uzasadnieniu do Projektu: każda z ww. kompetencji zostanie wdrożona w taki sposób, by zapewnić respektowanie zasad sprawiedliwości proceduralnej w relacjach z przedsiębiorcami. Ingerencja w sferę działania przedsiębiorców musi zapewniać możliwość weryfikacji jej zasadności i być jak najmniej uciążliwa dla prowadzenia przez nich działalności.

Tym niemniej, analiza niektórych postanowień Projektu nasunęła wątpliwości odnośnie ich zgodności z podstawowymi zasadami związanymi z wolnością działalności gospodarczej. Również dwie organizacje przedsiębiorców skierowały do Rzecznika MŚP swoje krytyczne uwagi do Projektu. Dlatego pismem z dnia 8 października 2020 r. Rzecznik MŚP zgłosił Prezesowi UOKiK swoje uwagi i zastrzeżenia do Projektu.

W szczególności Rzecznik MŚP zwrócił uwagę, że Projekt powinien przewidywać konieczność uzyskania uprzedniej zgody sądu na wydanie przez Prezesa UOKiK decyzji o nakazaniu przedsiębiorcy usunięcia nieprawidłowych treści ze strony, zamieszczenia na stronie ostrzeżenia lub w ostateczności usunięcia nazwy domenowej. Wprowadzenie bowiem tak szerokich uprawnień może doprowadzić do naruszenia fundamentalnej i konstytucyjnej zasady wolności działalności gospodarczej. Ponadto, Rzecznik MŚP zwrócił uwagę, że Projekt wymaga dostosowania jego rozwiązań do zasad Konstytucji Biznesu, w szczególności zasady proporcjonalności i adekwatności. Powyższe odnosi się m.in. do projektowanego wyłączenia czynności kontrolnych na gruncie tej regulacji spod Rozdziału 5 ustawy – Prawo przedsiębiorców dot. ograniczenia kontroli działalności gospodarczej, który ma dla przedsiębiorców charakter gwarancyjny. Rzecznik MŚP wskazał również, że projektowane regulacje powinny gwarantować, że zastosowanie się przez firmy hostingowe do wystąpienia Prezesa UOKiK wyłącza ich odpowiedzialność względem usługobiorców za ewentualne szkody związane z zastosowaniem się do niego, co wydaje się logiczną realizacją zasady zaufania do władzy publicznej.