W Polsce mieszka ponad 4,5 mln osób niepełnosprawnych. Większość z nich regularnie odwiedza centra handlowe. Tylko 9 proc. osób z niepełnosprawnością i 6 proc. osób z czasową niepełnosprawnością nie korzysta z oferty obiektów handlowych. Galerie są także chętnie odwiedzane przez osoby starsze i kobiety w ciąży – te grupy również wymagają specjalnych udogodnień. Z tego powodu zarządcy i właściciele galerii handlowych konsekwentnie wprowadzają zmiany, których celem jest poprawienie dostępności ich obiektów dla szerokiego grona odbiorców. By polskie centra handlowe były jeszcze bardziej przyjazne, dostępne i bezpieczne dla wszystkich bez wyjątku, Ministerstwo Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w ramach rządowego Programu Dostępność Plus 2018-2025 wydało specjalny podręcznik dla galerii, przygotowany we współpracy z Polską Radą Centrów Handlowych (PRCH) oraz Fundacją Integracja.
W Polsce funkcjonuje prawie 550 obiektów handlowych. Są one nieodłącznym elementem przestrzeni miejskich i ważnymi ośrodkami życia społecznego. Galerie pełnią nie tylko funkcje handlowe, ale też kulturalne i integracyjne. Podręcznik „Dostępność w polskich centrach handlowych” zawiera zestaw rekomendacji i rozwiązań dla projektantów i osób zarządzających, których celem jest zwiększenie dostępności obiektów handlowych.
– Centra handlowe przyciągają coraz więcej klientów. Dużą grupę stanowią osoby, które mają specjalne potrzeby, najczęściej związane z ograniczeniami ruchu. Szacujemy, że co czwarty odwiedzający nasze obiekty, wymaga udogodnień, które pozwolą mu komfortowo i bez ograniczeń realizować różne potrzeby, od zakupów po korzystanie z usług, czy gastronomii. Widzimy to i zmieniamy nasze otoczenie, by zadbać także o tych klientów, którzy wymagają większej troski. Szacunek wobec potrzeb klientów może przejawiać się także w rozwiązaniach organizacyjnych i architektonicznych – mówi Jan Dębski, Prezes Zarządu PRCH. – Usprawnienia, które są wprowadzane do obiektów dotyczą takich grup jak: seniorzy, osoby z niepełnosprawnością ruchu, rodziny z małymi dziećmi, kobiety w ciąży. Chcemy, aby nasi klienci czuli się w naszych obiektach komfortowo i chętnie do nas wracali – dodaje Jan Dębski.
Według badań, zaprezentowanych w najnowszym podręczniku „Dostępność w polskich centrach handlowych”, o wyborze centrum handlowego przez osoby z niepełnosprawnością decydują przede wszystkim: lokalizacja (51 proc.), oferta sklepów (45 proc.) oraz łatwość poruszania się po obiekcie (42 proc.). Osoby ze specjalnymi potrzebami najczęściej wybierają się na zakupy do galerii po odzież i artykuły spożywcze.
Zarządcy i właściciele centrów handlowych dokładają wielu starań, aby pobyt w obiektach handlowych był komfortowy i pozbawiony barier – 76 proc. z nich deklaruje, że wprowadziło wiele rozwiązań dla osób z ograniczoną mobilnością, 78 proc. twierdzi, że zastosowało wiele udogodnień dla rodzin z dziećmi, a nieco ponad połowa badanych – 52 proc. wskazało na wprowadzenie znacznych ułatwień dla powiększającej się z roku na rok grupy seniorów.
W jaki sposób nieruchomości handlowe dostosowywane są do osób o szczególnych potrzebach?
Specjalnie przystosowane windy, szerokie korytarze, ruchome schody, dostosowane toalety, wyznaczone miejsca parkingowe, punkty informacyjne, godziny ciszy, pokoje rodzica z dzieckiem, antypoślizgowe podłogi oraz miejsca, w których można odpocząć, takie jak ławki czy fotele – to tylko wybrane rozwiązania stosowane w galeriach.
W poradniku „Dostępność w polskich centrach handlowych” można znaleźć więcej praktycznych rozwiązań poprawiających dostępność obiektów dla niepełnosprawnych, starszych oraz opiekunów z dziećmi. Publikacja powstała w ramach rządowego Programu Dostępność Plus 2018-2025. W tworzenie podręcznika oprócz Ministerstwa Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zaangażowali się PRCH, Fundacja Integracja oraz sami zarządcy i właściciele centrów handlowych. Publikacja zawiera badania na temat oczekiwań i odczuć osób ze specjalnymi potrzebami oraz faktycznego stanu przygotowania polskich obiektów do odwiedzin niepełnosprawnych, starszych i rodzin z dziećmi. Czytelnicy podręcznika znajdą w nim również przykłady dobrych, branżowych praktyk wdrożonych w poszczególnych obiektach handlowych.
– Nam wszystkim – klientom, użytkownikom, właścicielom, zarządcom centrów handlowych i ich projektantom zależy na tym, by podczas planowania, budowy, rewitalizacji czy rozbudowy obiektów handlowych uwzględniać możliwie wiele postulatów projektowania uniwersalnego. Rządowy program Dostępność Plus jest dla całej branży istotnym punktem odniesienia w działaniach na rzecz usprawnienia i wdrażania rozwiązań promujących wzajemny szacunek i savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnością – mówi Aleksandra Zentile-Miller, Członkini Zarządu PRCH, Dyrektor Chapman Taylor International Services i architektka.