Najwięcej nowej przestrzeni biurowej oddanej w 2019 r. będzie w Bukareszcie – 336 tys. mkw. oraz Warszawie – 230 tys. mkw. Łącznie dostępność takich powierzchni w stolicach Europy Środkowej urośnie o 995 tys. mkw. – wynika z raportu CBRE „CEE Office Market 2019”. To niewielki spadek w porównaniu z 2018 r., ale wynik cały czas przekracza 5-letnią średnią. Boom budowlany wciąż ledwo nadąża za potrzebami rynków w tej części Europy – poziom niewynajętych biur wynosi średnio 7,3% i obejmuje przede wszystkim obrzeża miast. Wartość transakcji na rynku biurowym w regionie CE tylko w pierwszej połowie br. wyniosła 3,66 mld euro.
– Biura utrzymują pozycję lidera rozwoju wśród obszarów nieruchomości komercyjnych. Składa się na to kilka czynników. Biurowce rosną na potęgę, inwestorzy lokują w nie kapitał, a najemcy zainteresowani podnoszeniem standardu swoich biur wynajmują najlepsze z nich. Kraje się bogacą, jakość życia rośnie, a dobre biuro w wygodnej lokalizacji to dziś warunek, by przyciągać najlepszych pracowników. Kolejnym elementem tej układanki jest widoczny w krajach Europy Środkowej trend poszukiwania nowych lokalizacji wśród firm, które często od kilkunastu, czy nawet kilkudziesięciu lat zajmowały tę samą siedzibę. Nowe biuro jest dla nich jednym z najważniejszych etapów odświeżania swojego wizerunku – mówi Mikołaj Sznajder, Dyrektor Działu Powierzchni Biurowych CBRE.
Spis treści:
Biura na rynku… pracy
Obecna sytuacja na rynku pracy w państwach liderów rankingu – w Polsce i Rumunii wciąż jest bardzo dobra dla pracowników. Według najnowszych danych Eurostatu z sierpnia 2019 r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 3,3 proc, a w Rumunii – 3,8[1]. To jedne z najniższych współczynników w Europie, co może tłumaczyć najwyższe pozycje w zestawieniu oddanych powierzchni biurowych, na których znalazły się miasta stołeczne obu państw. Silny rynek pracy stanowi solidną podstawę dla rynku inwestycyjnego. Poprawa koniunktury gospodarczej w całej Europie przekłada się na wzrost popytu na nową powierzchnię biurową oraz zwiększenie zatrudnienia.
Bukareszt buduje ponad normę
W porównaniu z ubiegłym rokiem roczny poziom oddanej powierzchni znacząco wzrósł w Bukareszcie (o 130%) i Pradze (o 50%). Bez zmian utrzymuje się w Bratysławie i Warszawie, a spadki widać w Budapeszcie (o -50%) i Wiedniu (o -80%). Jednak jak wskazują analizy CBRE, w skali Europy Środkowej w kolejnych latach widać wyraźną krzywą wznoszącą. Według prognoz, w 2020 r. przybędzie 1,2 mln mkw. przestrzeni biurowej, a w 2021 r. aż 1,5 mln mkw. Ilość dostępnej wolnej powierzchni w stolicach Europy Środkowej to średnio 7,3%. Najtrudniej o nowe biuro jest w Pradze, gdzie poziom pustostanów wynosi 4,5%, a najmniej problemów mają mieszkańcy Bukaresztu, w którym pustostany to 8,8% rynku.
Czesi i Polacy polubili biura w regionach
Jak wskazują eksperci CBRE, w Czechach i w Polsce coraz bardziej dojrzały staje się regionalny rynek biurowy. W obu krajach widać coraz większe zainteresowanie zarówno budową biur w miastach w regionach, jak i ich wynajmem. W Polsce w I półroczu 2019 r. najwięcej metrów kwadratowych przybyło w Krakowie i Poznaniu – w każdym z nich po ponad 46 tys. mkw. Swoje silne pozycje utrzymują także Wrocław, Trójmiasto oraz Metropolia Górnośląsko-Zagłębiowska (GMZ). Natomiast w Czechach prym wiodą Brno i Ostrava.
[1] https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Unemployment_statistics#Recent_developments
