Firmy coraz chętniej korzystają z możliwości przystępowania do porozumień z marszałkami województw w sprawie zbierania i recyklingu odpadów opakowaniowych. Od 1 stycznia, zgodnie z ustawą opakowaniową, obowiązek ten może być przez przedsiębiorcę realizowany samodzielnie lub przez przystąpienie do porozumienia w ramach organizacji samorządu gospodarczego, które reprezentują te firmy. Eksperci podkreślają, że ta druga możliwość jest nie tylko bardziej skuteczna, lecz także korzystniejsza dla przedsiębiorców.
– Zgodnie z nowymi regulacjami każdy przedsiębiorca ma obowiązek ponosić koszty zbierania, odzysku i recyklingu tych odpadów opakowaniowych, które powstały po opakowaniach, w których wprowadził swoje produkty do obrotu. Czyli mówiąc wprost: każdy musi sprzątać po sobie – tłumaczy w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Tadeusz Pokrywka, prezes Krajowej Izby Gospodarczej Przemysłu Spożywczego i Opakowań (KIG PSiO).
Wyjaśnia, że dotychczasowe regulacje nie zobowiązywały przedsiębiorców do finansowania odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych powstałych po ich produktach. Producent wprowadzający do obrotu produkty w opakowaniach złożonych z różnych tworzyw (jak np. karton do napojów) do końca ubiegłego roku dofinansowywał zbieranie i recykling odpadów opakowaniowych w tak zwanym materiale dominującym, czyli tak naprawdę finansował zbieranie plastiku lub zbieranie papieru i tektury. Zmieniły to nowe przepisy, czyli ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, która weszła w życie 1 stycznia br.
Nowa ustawa umożliwiła organizacjom samorządu gospodarczego, reprezentującym grupę przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach wielomateriałowych, zawieranie porozumienia z marszałkiem województwa o utworzeniu i utrzymaniu systemu zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych.
Tadeusz Pokrywka podkreśla, że podobnie jak w monomateriałach realizowanych przez organizację odzysku, przedsiębiorca może zorganizować zagospodarowanie odpadów samodzielnie lub w drodze porozumienia z organizacją samorządu gospodarczego. Jeśli będzie działać na własną rękę, musi zagospodarować 100 proc. odpadów, które powstały z opakowań, które wprowadził do obrotu. W przypadku realizacji obowiązków w drodze porozumienia obowiązują go poziomy określone przez resort środowiska w odpowiednim rozporządzeniu.
– Przedsiębiorcy bardziej opłaca się realizować obowiązki w drodze porozumienia niż samemu. Firmy powinny zajmować się działalnością podstawową, czyli produkcją i wprowadzaniem produktów do obrotu, a odpady pozostawić wyspecjalizowanym spółkom – uważa Tadeusz Pokrywka.
Szef Izby wskazuje, że przez lata nikt nie zajmował się wielomateriałowymi odpadami opakowaniowymi oraz odpadami opakowaniowymi po środkach niebezpiecznych. Praktycznie większość tych odpadów lądowała na składowiskach. Krajowa Izba Gospodarcza Przemysłu Spożywczego i Opakowań od 2007 roku prowadzi program Rekarton, dzięki któremu zdołała zbudować dobrowolny system zbierania i recyklingu opakowań kartonowych po żywności płynnej.
– Przedsiębiorca, który do końca ubiegłego roku płacił za DPR-y [dokumenty potwierdzające recykling – red.] na papier i tekturę, oraz dodatkowo wspierał program Rekarton, od pierwszego stycznia tego roku wspiera wyłącznie Dobrowolne Porozumienie Rekarton, czyli realnie odeszło mu finansowanie zbierania makulatury – przekonuje prezes.
W lutym Izba zawarła z marszałkiem województwa mazowieckiego porozumienie, do którego mogą przystępować przedsiębiorcy, którzy wprowadzają do obrotu produkty w opakowaniach wielomateriałowych oraz środki niebezpieczne w opakowaniach.
– W ich imieniu organizujemy system zbierania, recyklingu i odzysku tego typu odpadów – informuje szef KIG PSiO.
Izba podpisała już blisko sto umów z przedsiębiorcami, głównie z regionalnymi instalacjami przetwarzania odpadów komunalnych oraz firmami gminnymi, na zbieranie tego typu odpadów opakowaniowych, a także współpracuje z osobami zajmującymi się recyklingiem tego typu odpadów opakowaniowych.
Jak podkreśla Ministerstwo Środowiska, dzięki nowym przepisom z ustawy opakowaniowej, więcej opakowań będzie powtórnie przetwarzanych. Zwiększy się również przejrzystość rynku i ograniczy funkcjonowanie w szarej strefie organizacji odzysku (marszałkowie województw mają obowiązek prowadzenia rejestru przedsiębiorców, wprowadzających produkty w opakowaniach, zajmujących się obrotem odpadami opakowaniowymi, prowadzący ich odzysk lub recykling).
