Ekologiczny kryzys nie jest tak gwałtowny jak kryzysy finansowe, ale skutki zaniedbań mogą być dla nas w przyszłości groźne. Bez oszczędzania i mądrego gospodarowania tym co mamy, już wkrótce może zabraknąć nam zasobów naturalnych niezbędnych do rozwoju.
11-12 lipca 2011 r. odbywa się jedno z najważniejszych spotkań polskiej Prezydencji środowiskowej – Nieformalna Rada Ministrów UE ds. Środowiska. Spotkanie ministrów środowiska daje możliwość przeprowadzenia politycznej debaty w sprawach, które Prezydencja wskazuje jako najważniejsze dla europejskiej polityki ochrony środowiska. Wyniki pracy podsumowane będą w dokumencie zwanym konkluzjami prezydencji, który będzie podstawą do dalszej pracy w tych obszarach.
Głównym tematem obrad ministrów była walka z kryzysem gospodarczym w powiązaniu z ochroną środowiska. Europie zagraża ograniczona dostępność i rosnący popyt na zasoby – co może wpływać na spowolnienie rozwoju. Polskiej prezydencji zależy na wzmocnieniu polityki efektywnego wykorzystania zasobów i wypracowaniu konkretnych sposobów jej realizacji. Efektywne wykorzystanie zasobów to jedna z inicjatyw flagowych wspólnotowej strategii Europa 2020. Europa w ciągu kolejnego półrocza będzie decydować jak konkretnie wdrożyć efektywne wykorzystanie zasobów – połączyć rozwój z oszczędzaniem, środowisko i gospodarkę.
Andrzej Kraszewski, minister środowiska:
– Jako kraj sprawujący prezydencję, Polska będzie dążyć do wdrażania takich narzędzi ochrony środowiska, które eliminują zależność wzrostu gospodarczego od degradacji środowiska przyrodniczego. Oszczędne, a zarazem efektywne korzystanie z zasobów jest kluczem dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju Europy. Dla Polski oznacza to też walkę z „jednorazowością”, czyli marnotrawieniem zasobów, życiem na ekologiczny kredyt. Używaniem rzeczy raz i ich wyrzucaniem, zamiast stawianiem na jakość. Europa boleśnie doświadcza skutków takiej postawy, a środowisko w skali globalnej cierpi na tym w szczególny sposób.
Zasoby to nie tylko surowce naturalne czy kopaliny takie jak paliwa, minerały i metale, lecz również żywność, gleba, woda, powietrze, biomasa i ekosystemy. Zmiany dotyczące efektywnego wykorzystania zasobów muszą dotyczyć: zmiany postaw konsumenckich, ale też zmian w produkcji. We wrześniu spodziewana jest publikacja przez KE Mapy drogowej (Roadmap for a resource efficient Europe) mającej wyznaczyć kierunki zmian w zakresie efektywnego wykorzystania zasobów, która wskaże wskaźniki dla efektywności wykorzystania zasobów oraz możliwości monitoringu ich zużycia.
Obrady dotyczyły też wkładu do podsumowania 6. Programu Działań na rzecz Środowiska (EAP – Environmental Action Programme), strategicznego dokumentu dla polityki ochrony środowiska w Europie. Dzięki dyskusji podsumowującej działania Europy w ochronie środowiska w ciągu ostatnich 10 latministrowie mogą przygotować pracę nad najważniejszymi potrzebami działań w ochronie środowiska do 2020 r.. Wśród największych wyzwań dla europejskiej polityki ochrony środowiska ministrowie wymieniali głównie zmiany klimatu, konieczność skuteczniejszej ochrony bioróżnorodności, czyli m.in. powstrzymania wymierania gatunków, ale też oszczędność energetyczną i oszczędne korzystanie z zasobów środowiska.
W spotkaniu w Sopocie biorą udział będą ministrowie ds. środowiska państw członkowskich UE, przedstawiciele Komisji Europejskiej – Komisarz ds. Środowiska (Janez Potočnik), Komisarz ds. Klimatu (Connie Hedegaard), Parlamentu Europejskiego (Jo Leinen przewodniczący komisji Envi), ministrowie państw kandydujących do UE (Macedonii, Czarnogóry i Chorwacji) oraz państw Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu, przedstawiciele organizacji pozarządowych (EEB – European Environmental Eureau), biznesu (Business Europe), zaproszeni goście oraz eksperci krajowi.
Prace ministrów będą kontynuowane 12 lipca 2011 r. (wtorek) i będą dotyczyły strategii negocjacyjnej Unii Europejskiej przed 17. Konferencją klimatyczną ONZ w Durbanie (grudzień br.). Europa jako lider światowej polityki ochrony klimatu szuka sposobów na skuteczne zaangażowanie wszystkich największych emitentów gazów cieplarnianych w zapobieganie zmianom klimatu. Ochrona klimatu to jednak nie tylko redukcje emisji, ale również przystosowanie Unii Europejskiej do mających miejsce coraz częściej zjawisk świadczących o zmianach klimatu – powodzi, suszy, huraganów. Dyskusja będzie dotyczyła adaptacji, czyli sposobom skutecznego wdrażania krajowych strategii przystosowania się do zmian klimatu, których w najbliższych dziesięcioleciach nie uda się uniknąć. Oznacza to konkretne scenariusze na wypadek powtarzających się powodzi, susz, zabójczych upałów czy huraganów, których częstotliwość rośnie.
Programowi obrad politycznych towarzyszy także program nieformalny. – Wcześniej opracowaliśmy ambitny program rady, teraz pracujemy nad jak najlepszą atmosferą spotkania, która wpłynie na skuteczność pracy Polski w trakcie naszej prezydencji – dzięki dobrej organizacji, wyjątkowemu miejscu, które jest przykładem piękna polskiego wybrzeża, zwiedzaniu rezerwatu – Kępy Redłowskiej i kolacji w Stoczni Gdańskiej, miejscu wyjątkowym dla historii polskiej solidarności, której wymaga także europejska i globalna ochrona środowiska. Chcemy pokazać tradycyjną polską gościnność, a zarazem profesjonalizm – podkreśla Joanna Maćkowiak – Pandera, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska odpowiedzialna za prezydencję.
Ministerstwo Środowiska dba też o zielony standard organizacji spotkania. – Zależało nam na wdrożeniu przyjaznych dla środowiska zasad organizacji spotkania. My politycy powinniśmy nie tylko kreować regulacje prawne, ale sami świecić dobrym przykładem. To właśnie w takich drobnych krokach i codziennych wyborach, możemy chronić środowisko. Wszędzie tam gdzie to możliwe, staramy się wybierać rozwiązania bardziej przyjazne środowisku, takie jak segregacja odpadów w centrum konferencyjnym, oszczędne użycie papieru (poprzez wymianę dokumentów na elektronicznych nośnikach) – zaznacza minister Pandera.
