OCERT – standaryzacja szkoleń w zakresie robotyki chirurgicznej w Europie z udziałem polskiego przedstawiciela Centrum Chirurgii Robotycznej, dr. Pawła Wisza

dr Paweł Wisz ekspert chirurgii robotycznej, Członek zarządu w Europejskim Robotycznym Towarzystwie Urologicznym (ERUS)
dr Paweł Wisz ekspert chirurgii robotycznej, Członek zarządu w Europejskim Robotycznym Towarzystwie Urologicznym (ERUS)

Właśnie zakończyło się czwarte spotkanie ds. standaryzacji szkoleń w zakresie chirurgii robotycznej w Europie – OCERT IV. OCERT to cykl międzynarodowych spotkań eksperckich zainicjowanych przez centrum szkoleniowe ORSI Academy w Belgii. Celem OCERT IV, podobnie jak poprzednich trzech edycji, jest ustalenie w gronie specjalistów w zakresie robotyki chirurgicznej z całego świata ogólnych zasad standaryzacji, walidacji i certyfikacji szkoleń. Po stronie ekspertów w czwartym spotkaniu cyklu OCERT kolejny raz wziął udział dr Paweł Wisz, specjalista z zakresu urologii robotycznej z Centrum Chirurgii Robotycznej krakowskiego Szpitala na Klinach i międzynarodowy trener w ORSI Academy.

Robotyka chirurgiczna to obecnie jedna z najszybciej rozwijających się nowoczesnych gałęzi medycyny. W związku z rosnącym wśród pacjentów zapotrzebowaniem na precyzyjne i małoinwazyjne operacje przeprowadzane z wykorzystaniem robotów chirurgicznych takich, jak robot da Vinci, rośnie też rola centrów szkoleniowych, w których adepci chirurgii robotycznej mogą zdobywać i podnosić swoje kwalifikacje. Kolejną kwestią jest rosnąca konkurencja na rynku robotyki chirurgicznej. Na horyzoncie widać już 5 potencjalnych konkurentów dla najpowszechniejszego systemu da Vinci. Są to systemy Cambrige, system Medtronic, konsorcjum Google oraz J&J oraz  Avatera. Dużą niespodziankę sprawił światu projekt Medicaroid – „hinotoriTM Surgical Robot System”, który w sierpniu 2020 r. otrzymał zatwierdzenie do użytkowania japońskiego regulatora. Jest to pierwszy wyprodukowany w Japonii zrobotyzowany system chirurgiczny.

Dlatego, by zapewnić jak najwyższe standardy bezpieczeństwa zabiegów, wiodący na świecie Instytut Chirurgii Robotycznej przy belgijskim Szpitalu OLV (ORSI) zainicjował cykl spotkań międzynarodowych ekspertów pod nazwą OCERT (ang. OLV Robotic Surgery Institute (ORSI) Consensus Meeting on European Robotic Training). Ich celem jest ustalenie ogólnych wytycznych dla metodologii szkoleń w zakresie chirurgii robotycznej.

W szczególności dostrzeżono konieczność odejścia od tradycyjnego szkolenia przez obserwację i doświadczenie (zgodnie z regułą zaproponowaną przez słynnego amerykańskiego chirurga przełomu XIX i XX w. Williama Stewarta Halsteda, uznawanego za ojca nowoczesnej chirurgii – „See one, do one, teach one” czyli „Zobacz procedurę, wykonaj ją, ucz jej innych”) na rzecz wyznaczenia standaryzowanych, międzynarodowych ścieżek szkoleń, które będą gwarancją najwyższego poziomu usług przez proces ich walidacji i certyfikacji.

W tym celu eksperci zarekomendowali m.in. wdrożenie tzw. metodologii PBP (proficiency-based progression), czyli systemu systematycznego pomiaru efektywności danego operatora w odniesieniu do wyników najbardziej doświadczonych i najwyżej wykwalifikowanych chirurgów na etapie szkolenia z użyciem symulatorów.

Pozwoli to na zdobycie przez uczestnika szkolenia wymiernego doświadczenia, potwierdzonego odpowiednim certyfikatem, zanim przystąpi on do pracy z pacjentami, zapewniając najwyższe bezpieczeństwo prowadzonych w przyszłości zabiegówmówi dr Paweł Wisz ekspert chirurgii robotycznej, Członek zarządu w Europejskim Robotycznym Towarzystwie Urologicznym (ERUS), odpowiedzialny za kwestie szkoleń.

Wprowadzono m.in. rozróżnienie pomiędzy tzw. podstawowym szkoleniem dotyczącym urządzenia (ang. basic device training, czyli BDT), które pozwala na poznanie sposobu jego obsługi, a podstawowym szkoleniem umiejętności posługiwania się urządzeniem (ang. basic skills training, czyli BST). Ten pierwszy rodzaj szkolenia, zapewniany przez jego producenta, jest obowiązkowy dla wszystkich osób uczestniczących w operacji ma za zadanie nabyć umiejętności posługiwania się danym urządzeniem.

Ustalono również, że szkolenia robotyczne powinny spełniać tzw. regułę czterech A: Awareness, czyli świadomość tego, jak ważne jest zapewnienie najwyższej jakości szkoleń; Agreement – zgoda na to, że szkolenia powinny być prowadzone przez stowarzyszenia naukowe; Accessibility – dostępność szkoleń dla wszystkich adeptów i praktyków chirurgii robotycznej w celu podniesienia jakości zabiegów; oraz Affordability, czyli system wspólnego finansowania szkoleń przez narodowe systemy ochrony zdrowia, stowarzyszenia oraz sektor medyczny.

 – Celem ostatniego spotkania było m.in. omówienie skuteczności i celowości stosowania PBP (proficiency-based progression). W tym celu stworzona została metodologia do poszczególnych etapów operacji a następnie na 2 grupach naukowo udowodniono zdecydowanie większą skuteczność, a co za tym idzie, większe bezpieczeństwo dla pacjentów wśród operatorów szkolonych według PBP vs zwykłe szkolenie dodaje dr Paweł Wisz.

W spotkaniach organizowanych pod egidą ORSI uczestniczą przedstawiciele międzynarodowych stowarzyszeń naukowych, akademii medycznych, sektora medycznego, instytucji rządowych oraz ubezpieczycieli. W gronie ekspertów w spotkaniu uczestniczył  dr Paweł Wisz, pracujący na co dzień w Centrum Chirurgii Robotycznej w krakowskim Szpitalu na Klinach, międzynarodowy trener z akredytacją Akademii ORSI w gronie ekspertów reprezentował praktyków.