Precedensowy wyrok sądu ustalający nieważność umowy kredytu zawartej przez frankowicza-przedsiębiorcę

sad okregowy w warszawie

W wyroku z dnia 19 listopada 2021 r. Sąd Okręgowy w Warszawie, Wydział XVI Gospodarczy (sygn. akt: XVI GC 1309/20) ustalił w sentencji, iż nieważna jest tzw. umowa kredytu frankowego zawarta w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Powód działający w formie spółki akcyjnej skierował pozew przeciwko Pekao Bankowi Hipotecznemu S.A. o zapłatę i ustalenie nieważności umowy kredytu denominowanego w walucie CHF, którą zawarł w ówczesnym BPH Bankiem Hipotecznym S.A. Kredyt opiewał na kilka milionów CHF i był przeznaczony bezpośrednio na prowadzenie działalności gospodarczej. Sąd ustalił w sentencji wyroku, iż nieważna jest tzw. umowa kredytu frankowego. Ponadto, Sąd zasądził dla powoda wszystkie dochodzone kwoty wynikające z bezpodstawnego wzbogacenia banku, które wpłacił kredytobiorca do banku w ramach nieważnej umowy oraz wszystkie koszty procesu.

Sąd uznał, że sprzeczne z istotą stosunków umownych są zapisy umowy kredytu, w której kredytodawca jest upoważniony do jednostronnego określenia kursu waluty, na podstawie którego kredytobiorca ma spłacać kredyt. Zamieszczenie w umowie takiej klauzuli nie może zostać uznane za działanie pozostające w granicach swobody umów z art. 353(1) k.c. Zobowiązanie kredytobiorcy dotyczące wysokości spłacanego kredytu nie może zostać określone jednostronnie przez bank.

Sąd uznał, że podmiotem słabszym wobec banku jest nawet przedsiębiorca działający w ramach spółki akcyjnej, który zaciągnął kredyt na kilka milionów CHF. Sąd wskazał, że główne postanowienia umowy muszą być doprecyzowane dla obu stron. Powyższy pogląd jest zupełnym novum w postrzeganiu przez sądy przedsiębiorców w relacjach z bankami.

Wiążącą moc ma tylko sentencja wyroku o ustalenie nieważności. Dotychczas sądy brały pod uwagę nieważność umów kredytów frankowych zawieranych przez przedsiębiorców tylko przesłankowo, tj. bez ustalenia nieważności wprost w wyroku. Było to związane z tym, iż sami frankowicze w pozwach formułowali tylko roszczenia o zapłatę lub sąd oddalił roszczenie o ustalenie nieważności z uwagi na brak interesu prawnego.

Piotr Nazaruk, radca prawny, szef Kancelarii Radców Prawnych Prof. ucz. dr Piotr Nazaruk, pełnomocnik powoda w sprawie o sygn. akt: XVI GC 1309/20.