Sygnalista w firmie – kim jest, jaką pełni rolę i w jaki sposób chroni go prawo?

sygnalista

Firmy i organizacje to podmioty realizujące określone zadania, obowiązki i pracujące według ścisłe ustalonych zasad. Niekiedy dochodzi w nich niestety także do zaniedbań i nadużyć mogących narazić pracowników i inne podmioty na straty. Zgłaszanie tego typu okoliczności jest domeną sygnalistów, czyli osób informujących opinię publiczną, pracodawcę lub zewnętrzne instytucje o zauważonych przez siebie problemach w funkcjonowaniu firmy. Z uwagi na swoją dość kontrowersyjną działalność, sygnaliści są szczególnie narażeni na mobbing i różnego rodzaju działania odwetowe. Ich sytuację zmienia dyrektywa UE, która obowiązuje wszystkie kraje wspólnoty.

Kim jest sygnalista i co jest jego celem?

Sygnalista (ang. whistleblower) to osoba nagłaśniająca działalność, która w jej mniemaniu i ocenie jest nielegalna lub nieuczciwa. Jego zadaniem jest informowanie opinii publicznej lub konkretnych instytucji o różnego rodzaju malwersacjach, nadużyciach, problemach oraz łamaniu przepisów mających miejsce w organizacji, w której pełni on obowiązki zawodowe. Sygnaliści dzielą się na wewnętrznych i zewnętrznych. Ci pierwsi są zatrudniani przez daną firmę, natomiast zewnętrzni nie pracują w niej lub należą do jej byłych pracowników. Z uwagi na swoją działalność i informowanie osób z zewnątrz organizacji o różnego rodzaju problemach związanych z jej funkcjonowaniem, sygnaliści są narażeni na działania odwetowe ze strony pracodawcy lub innych pracowników.

Główną motywacją skłaniającą pracowników do wcielenia się w rolę sygnalistów jest ich troska o interes innych pracowników oraz całej organizacji. Ich działalność jest jednak przydatna tylko w sytuacji, kiedy dostarczane przez sygnalistów informacje są traktowane poważnie, a kadra kierownicza podejmuje właściwe działania mające na celu wyeliminowanie zgłoszonych nadużyć. Częstym problemem, z jakim spotykają się sygnaliści jest mobbing. Nie każdemu podoba się ich działalność oraz walka o ochronę prawa i interesów innych pracowników. Do innych problemów należą m. in. szykany w miejscu pracy, prześladowania i poniżenia oraz nierówne traktowanie w obszarze finansowym.

Unijna dyrektywa gwarantująca sygnalistom ochronę

Działania prowadzone przez sygnalistów są dość kontrowersyjne, jednak mogą przynieść wiele dobrego zarówno firmie, jak i jej pracownikom. Nic więc dziwnego, że Parlament Europejski i Rada UE w trosce o ich dobro zdecydowały się na wydanie dyrektywy dotyczącej ochrony osób zgłaszających naruszenie praw UE. Została ona ostatecznie przyjęta w październiku 2019 r., a wszystkie kraje członkowskie zostały zobowiązane do wprowadzenia na swoim terenie regulacji gwarantujących sygnalistom możliwość bezpiecznego realizowania procedur zgłoszeniowych.

Pierwszym krokiem w celu wypełnienia kluczowych obowiązków, które nakłada na firmy unijna dyrektywa, może aplikacja dla sygnalistów Whiblo, której wdrożenie pozwala na bezpieczne i w pełni anonimowe zgłaszanie przez pracowników wszelkich nieprawidłowości. Aplikacja dla sygnalistów to innowacyjne i przydatne narzędzie, dzięki któremu firma może rozwijać się w przyjazny dla pracowników sposób, mając zawsze na uwadze ich głos i opinie oraz podejmując szybką reakcję na zgłaszane problemy.