Słysząc określenie „windykacja”, większość z nas od razu ma przed oczami komornika i dramatyczne sytuacje rodem z filmów. Warto jednak wiedzieć, że windykacja niejedno ma imię. Otóż dzieli się ją na dwa podstawowe etapy: windykację polubowną (tzw. miękką, przedsądową) oraz windykację sądową (tzw. twardą). Każde z tych działań obejmuje inne czynności i daje nieco inne konsekwencje, choć ich cel jest ten sam: uzyskanie należnej płatności.
Co więcej, pierwszym krokiem w przypadku każdej próby odzyskiwania długów powinien być właśnie etap polubowny. Poniżej omawiamy różnice pomiędzy poszczególnymi krokami windykacji i wyjaśniamy, jak skutecznie odzyskać pieniądze od kontrahentów.
Spis treści:
Windykacja polubowna – pierwszy krok, który przynosi zaskakująco pozytywne rezultaty
Pierwszy etap, czyli windykacja polubowna, jest przeciwieństwem windykacji sądowej. Jej cechą charakterystyczną jest to, że daje dłużnikowi szansę na spłatę zobowiązania bez angażowania organu państwowego. Stanowi więc proces korzystny nie tylko dla wierzyciela, który może w szybszy i mniej inwazyjny sposób uzyskać spłatę, ale i dla dłużnika, który nie musi ponosić dodatkowych kosztów i stresu wynikających z postępowania sądowego.
Windykację polubowną, zwaną też miękką, można przeprowadzić samodzielnie lub z firmą windykacyjną. Prowadzi ona do odzyskania należności przy jednoczesnym ograniczeniu negatywnych skutków po stronie dłużnika.
Wśród tego rodzaju działań windykacyjnych można wymienić:
- wysyłanie przedsądowego wezwania do zapłaty z zakreślonym terminem,
- kontakt z dłużnikiem – telefoniczny, drogą elektroniczną, a także osobisty,
- ustalanie harmonogramu spłat,
- współpraca z kancelarią windykacyjną, która poprowadzi komunikację z dłużnikiem i – w razie potrzeby – negocjacje lub mediacje między stronami.
Można więc śmiało uznać, że windykacja polubowna jest kompromisem niosącym korzyści dla obu stron. Jednocześnie w wielu przypadkach (gdy jest umiejętnie poprowadzona, np. przez doświadczonych prawników) pozwala zachować pozytywne, dalsze relacje biznesowe z zalegającym ze spłatą kontrahentem.
Jeśli chodzi o postawę samego dłużnika, zdecydowanie nie zalecamy unikania kontaktu z wierzycielem czy jego reprezentantem. Lepiej poddać się windykacji należności niż mieć do czynienia z komornikiem. Poza tym w wielu sytuacjach dopuszcza się możliwości negocjacji, co np. prowadzi do zmiany warunków umowy na odpowiadające każdej ze stron (jak chociażby rozkładając zobowiązanie na mniejsze raty).
Trzeba pamiętać, że jeśli nie będziemy reagować na pisma od wierzyciela, może dojść do zwiększenia kwoty należnej do zapłaty. Jest to możliwe, gdyż wierzyciel ma prawo do naliczania odsetek za opóźnienie – w dodatku bez informowania o tym fakcie dłużnika (!).
Windykacja sądowa i komornicza. Ostateczny sposób na odzyskanie długu
Jeżeli windykacja miękka nie da oczekiwanych rezultatów, pośrednik windykacyjny zaproponuje nam skierowanie sprawy na drogę sądową. W tym przypadku zazwyczaj konieczne będzie skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, gdyż dysponuje on znacznie większą wiedzą, znajomością prawa i doświadczeniem w prowadzeniu takich spraw.
Gdy klient wyrazi zgodę na wszczęcie postępowania, zostanie poproszony o przesłanie dokumentacji niezbędnej do sporządzenia pozwu. Podczas weryfikowania otrzymanych dokumentów, prawnik może zadać dodatkowe pytania. Następnie przygotuje i wniesie pozew do właściwego sądu. Wówczas wierzyciel będzie zobowiązany do zapłaty opłaty skarbowej w wysokości 17 zł, opłaty od pozwu itd. Trzeba jednak zaznaczyć, że w przypadku wygranej koszty postępowania sądowego poniesione przez klienta, są mu zwracane. Sąd może obciążyć nimi dłużnika, dlatego wierzyciel nie będzie w tym przypadku stratny.
Po wniesieniu pozwu rozpoczyna się czas oczekiwania na wydanie nakazu zapłaty. Nie da się jednoznacznie wskazać czasu oczekiwania na zamknięcie sprawy windykacyjnej, gdyż zależy on od wielu czynników – w tym od stopnia skomplikowania danej sprawy i tego, czy dłużnik nie ukrywa majątku. Najczęściej trwa to około kilku miesięcy. Ponadto czasem konieczne jest zaangażowanie komornika w celu egzekucji należności.
Jak zwiększyć swoje szanse na efektywną windykację długów?
- Windykację należy zacząć bezzwłocznie. Nie warto czekać, gdyż okres przedawnienia w przypadku roszczeń o świadczenia okresowe (np. odsetki) i związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi tylko 3 lata.
- Rozmowy z dłużnikiem najlepiej prowadzić w sposób zaplanowany. Przed wykonaniem telefonu należy przygotować wszelkie niezbędne dokumenty, umowy, maile i faktury związane z zapłatą.
- W przypadku wielu spraw najlepszym rozwiązaniem okazuje się skorzystanie ze wsparcia profesjonalistów. Wybór kancelarii windykacyjnej, która będzie kontaktować się z dłużnikiem w naszym imieniu, to ogromne odciążenie i gwarancja legalności podejmowanych działań. Firma lub kancelaria windykacyjna może wysyłać dłużnikowi wezwania do zapłaty, prowadzić negocjacje w celu spłaty zadłużenia lub rozłożenia go na raty, a także podejmować próby nawiązania osobistego kontaktu z dłużnikiem.
