Analiza przyczyn zmian cen ropy naftowej – które branże oraz jak odczuwają aktualne zmiany jej cen

Polska i Świat – Ropa coraz droższa. Trump negocjuje z Chinami – RDM

Dział analiz ekonomicznych Euler Hermes opracował analizę niedawnej dynamiki cen ropy naftowej, efektów tego zjawiska dla płynności finansowej poszczególnych branż oraz perspektyw na przyszłość.

Proces wzrostu cen ropy naftowej, przebiegający dotychczas z powodu odrabiania wcześniejszych dużych spadków jej cen oraz z powodu popytu zmienił ostatnio przyczynę na geopolitykę – główny czynnik wpływający na ceny ropy od początku drugiego kwartału 2018 roku. W szczególności był to wzrost napięć w Syrii i na Bliskim Wschodzie, a także wycofanie się USA z porozumienia nuklearnego z Iranem. Rynkiem wciąż rządzą obawy o niedobory dostaw związane z geopolityką, które mogą się zmaterializować.

Szczyt cen ropy naftowej może być za nami

Pewna liczba czynników, które leżały u podstaw niedawnego wzrostu cen ropy naftowej, aktualnie osłabła, a nawet może ulec odwróceniu. Podwyższony obecnie wpływ ryzyka geopolitycznego ulegnie zapewne zmniejszeniu, gdy tylko ujawnią się rzeczywiste przepływy rynkowe. Sytuacja finansowa może się zmienić na mniej optymistyczną – uważamy, że szczyt (światowego) cyklu gospodarczego jest już za nami. Ponadto wysokie ceny ropy naftowej same w sobie mogą ograniczać popyt.

W scenariuszu podstawowym (najbardziej prawdopodobnym) zakładamy średnioroczną cenę ropy naftowej na poziomie 72 USD za baryłkę (bbl), przy założeniu: wzrostu  światowego PKB w 2018 r. o 3,3%, 2,5% aprecjacji (wzrostu siły nabywczej) dolara USD, powrotu długich pozycji finansowych netto do średniej z dwóch lat. W kwestii samego wydobycia ropy naftowej założeniem jest zmniejszenie wydobycia w wysokości 0,5 mbpd (miliona baryłek dziennie) przyjmując, że większość strat z tytułu dostaw z Iranu zostanie złagodzona (podczas gdy z Wenezueli – nie). OPEC dysponuje wolnymi mocami produkcyjnymi na poziomie około 2 mbpd, ponadto produkcja w USA może być jeszcze podniesiona w niewielkim stopniu. Nasza prognoza podstawowa (najbardziej prawdopodobna) na 2019 r. zakłada cenę 69 USD/Bbl (za baryłkę).

Podwyżki cen ropy – wiele sektorów boryka się w dłuższym okresie ze zwiększonymi kosztami nakładów

Wiele sektorów boryka się obecnie ze zwiększonymi kosztami nakładów jako efekt wzrostu cen ropy i gazu. Mimo tego wysokie marże udaje się utrzymać w sektorach, w których dostawcy mają pozycję wystarczająco silną do dyktowania cen, w szczególności w sektorze: chemikaliów specjalistycznych, niektórych rodzajach maszyn oraz w wąskich kategoriach metali nieszlachetnych. Widzimy ryzyko zmniejszenia się rentowności linii lotniczych, w transporcie na niektórych szlakach żeglugowych i w produkcji wyrobów z metali charakteryzujących się nadmiarem mocy produkcyjnych, zwłaszcza stali.

Pozytywne efekty wyższych cen ropy?

Oczekiwania dotyczące utrzymującego się wzrostu cen ropy naftowej prawdopodobnie doprowadzą do szybszego rozpowszechniania się pojazdów elektrycznych. Sektory ropy naftowej i gazu odnotowują pozytywne wykorzystanie mocy produkcyjnych, zwiększone zyski i pozytywny wpływ na przepływy pieniężne. Ceny ropy naftowej powyżej 75 USD za baryłkę zwiększają szanse na rozwój i perspektywy finansowania oraz wdrożenie alternatywnych źródeł energii, nowych technologii i procesów zastępczych. Sektory te mogą się wyłonić z nową siłą po okresie, w którym niskie ceny ropy naftowej wymuszały jedynie wzrost wydajności jej wydobycia i koncentrację na stabilności finansowej sektora.

Specjalistyczne chemikalia
  • Wzrost kosztów czynników produkcji łagodzony do pewnego zakresu poprzez podnoszenie cen produktów końcowych – zalecana obserwacja stopnia komercjalizacji danego segmentu (na ile towary w nich wyróżniają się pod względem atrybutów jak niepowtarzalność lub marka, a na ile są zastępowalne i stają się w oczach rynku lub konsumentów zwykłymi towarami)
Przemysł wytwórczy i ciężki
  • Inflacja kosztów czynników produkcji – jej szczyt łagodzony przez podnoszenie cen
Transport lotniczy
  • Presja na spadek marż poprzez rosnące koszty paliwa przy niewielkim marginesie na podniesienie cen w bardzo konkurencyjnym otoczeniu
Transport drogowy
  • Przeniesienie kosztów paliwa na klienta końcowego w zależności od rynku
Żegluga
  • Kwestia spadku rentowności spowodowana wzrostem kosztów paliwa w zależności od intensywności konkurencji na danej trasie / w transporcie danego rodzaju towaru
  • Możliwy pozytywny wpływ dla branż o niskich kosztach importu (popyt)
Motoryzacja
  • Przyspieszenie rozpowszechniania się pojazdów elektrycznych w odpowiedzi na oczekiwania długoterminowych wzrostów cen ropy naftowej
Górnictwo
  • Presja podwyższonych kosztów, zrównoważona w branżach surowców o ograniczonych rynkach dostaw (nikiel, ewentualnie miedź), spadek marży w sektorach o nadmiarze mocy produkcyjnych (np. stal)
Przemysł wydobycia ropy i gazu
  • Pozytywny wpływ na zyski i przepływy pieniężne w całym łańcuchu, w szczególności na rachunku zysków i strat
  • Odrodzenie w sektorze usług energetycznych w wyniku wzrostu nakładów inwestycyjnych
  • Pozytywny wpływ na przemysł gazowniczy poprzez efekty cenowe i substytucyjne (zastępowanie ropy w pewnych sytuacjach)
Alternatywne źródła energii i nowe technologie
  • Znacznie większa opłacalność technologii zastępujących użycie ropy naftowej
  • Przyspieszenie wdrażania dojrzałych, sprawdzonych technologii
  • Większe możliwości rozwoju i pozyskiwania funduszy na technologie na wczesnym etapie przy oczekiwaniu na utrzymywanie się wysokich ceny ropy naftowej