Środowisko naturalne płaci cenę za dynamiczny rozwój gospodarczy i bogacące się społeczeństwo mające coraz większe aspiracje konsumpcyjne – a także środki i narzędzia, by je zaspokajać. Właśnie dlatego biznes musi stanąć po stronie natury. Na tej idei zbudowany jest program Climate Leadership realizowany przez Centrum UNEP/GRID-Warszawa, który wspiera działania podejmowane przez firmy w drodze do osiągnięcia neutralności klimatycznej.
Różnorodność biologiczna jest podstawą utrzymania ekosystemów w dobrej kondycji. Poza pełnieniem swych naturalnych funkcji dostarczają nam wiele kluczowych dóbr i usług. To dzięki przyrodzie mamy tlen, którym oddychamy, żywność, którą spożywamy, substancje lecznicze i kosmetyczne, czystą wodę i powietrze. Lasy i torfowiska są naturalnymi magazynami dwutlenku węgla. Obcowanie z przyrodą relaksuje i zapewnia nam dobre samopoczucie. Pomimo istotnych korelacji między zdrowiem ludzi, a zdrowiem planety i wszystkich jej mieszkańców, żyjemy w samym środku szóstego masowego wymierania na naszej planecie i stoimy w obliczu gwałtownej, globalnej utraty bioróżnorodności. Po raz pierwszy w historii naszej planety sytuacja ta spowodowana jest właśnie działalnością człowieka. Nasze czyny wywarły ogromny wpływ na ponad 75% powierzchni lądowej Ziemi, zmniejszając występowanie flory i fauny oraz zmieniając jej skład. Rozwijająca się urbanizacja, a także rosnąca działalność handlowa i infrastrukturalna, napędzana przez rosnącą populację i poziom dobrobytu, w znacznym stopniu przyczyniają się do tych zmian.
Spis treści:
Epidemia betonozy i wpływ hodowli zwierząt na ekosystemy
Nie da się ukryć, iż symbolem obecnych czasów, ekspansji i rozwoju miast stał się beton. Walka z drzewami trwa od dłuższego czasu i pomimo wiedzy na temat ich pożyteczności i roli, jaką odgrywają w naszych życiu, traktujemy je jak wroga i obarczamy winą za wiele problemów: wypadki samochodowe, brak miejsc do parkowania, słabe drogi i zakłócenie przestrzennego porządku. Jednak wycinka drzew to nie największe wyzwanie, z jakim mierzą się ekosystemy. Niepokojąco mała jest świadomość, że jednym z głównych czynników niszczenia środowiska jest masowa hodowla zwierząt. W skali globalnej, każdego roku hodujemy i zabijamy ponad 75 miliardów zwierząt lądowych, a liczba ta nieustannie rośnie. Hodowla, karmienie, przetwarzanie i transport tej oszałamiającej liczby zwierząt pochłania olbrzymie ilości zasobów, w tym ziemię i wodę, a w konsekwencji prowadzi do ogromnego wpływu na globalne ekosystemy.
Przyszłość spoczywa w rękach nas wszystkich
Degradacja ekosystemów przyczynia się do zmian klimatu, poważnie utrudniając adaptację do nich, dlatego niezbędne staje się głębokie przewartościowanie oraz zmiana podejścia i sposobu traktowania biologicznej różnorodności otaczającego nas świata, za którą odpowiedzialni jesteśmy wszyscy. Przestrzeń miejska powinna być zagospodarowana w taki sposób, by była przyjazna ludziom, by chcieli spędzać w niej czas i by sprzyjała budowaniu więzi w lokalnych społecznościach. Jednak to nie wystarczy. Do najlepszych opcji, które pomagają zminimalizować poważne kryzysy, takie jak zmiany klimatyczne, głód na świecie oraz odporność na antybiotyki zalicza się przejście na lepszy, bardziej zróżnicowany system żywnościowy, który zastępuje produkty odzwierzęce alternatywnymi produktami roślinnymi i hodowanymi komórkowo. Musimy chronić i nauczyć się roztropnie czerpać z kapitału, jakim jest natura, ponieważ to od niej zależy nasz byt na Ziemi.
– Ochrona bioróżnorodności to coś więcej niż tylko sadzenie drzew. To opiekowanie się złożonymi, delikatnymi ekosystemami oraz odbudowa tych, które dziś znajdują się w kiepskiej kondycji. Mokradła, torfowiska, lasy deszczowe czy oceany to naturalne pochłaniacze dwutlenku węgla, dzięki którym nasza szansa na uniknięcie katastrofy klimatycznej znacząco rośnie – komentuje Bartłomiej Kozek, ekspert programu Climate Leadership.
Przestrzeń do dyskusji
Świat oczekuje transformacji w biznesie. Ochrona i zrównoważone użytkowanie zasobów przyrody powinno być stale obecne w myśleniu biznesowym, ponieważ sprzyja realizacji planów rozwojowych, obniża koszty gospodarcze, środowiskowe i społeczne, jak również wzmacnia konkurencyjność i innowacyjność całego przedsiębiorstwa. Na szczęście z każdym rokiem rośnie ekologiczna świadomość, odpowiedzialność i zaangażowanie biznesu. Dzięki takim inicjatywom, jak Climate Leadership, przedsiębiorcy mają możliwość współpracy z ekspertami z zakresu ochrony środowiska, z którymi wspólnie mogą działać na rzecz neutralności klimatycznej. Przestrzenią do dyskusji na temat wyznaczania celów ekologicznych firm są np. spotkania crowdsourcingowe organizowane w ramach projektu Centrum UNEP/GRID-Warszawa.
– Ważne jest uświadamianie jak tworzyć od podstaw biznes czy cywilizację w sposób odpowiedzialny i nie doprowadzać już od początku do procederu niszczenia. To na etapie projektowania produktowego czy architektonicznego powinniśmy weryfikować możliwości ograniczenia negatywnego wpływu – wskazuje Ewa Trzcionka, ekspert programu Climate Leadership.
