Tegoroczną Pokojową Nagrodę Nobla za „wysiłki na rzecz osiągnięcia świata wolnego od broni nuklearnej i za wykazanie poprzez zeznania świadków, że broń nuklearna nie może być nigdy więcej użyta”, przyznano organizacji Nihon Hidankyo.
Komentarze ekspertki i ekspertów centrum informacyjnego Tygodnia Noblowskiego Centrum Współpracy i Dialogu UW:
– Komitet Noblowski pokazał, jak ważny jest powrót do korzeni i do istoty poczucia bezpieczeństwa. Mamy tutaj historię sukcesu, ponieważ organizacja Nihon Hidankyo, zbierając skrupulatnie świadectwa osób, które doświadczyły promieniowania w czasie zrzutu bomb w Hiroszimie i Nagasaki, a także mówiąc o tym przez lata, doprowadziła do zmiany sposobu myślenia o tym, jak bomba atomowa powinna funkcjonować w społeczności na świecie oraz do wprowadzenia tabu atomowego. Jest to szczególnie ważne w sytuacji, kiedy zagrożenie bronią atomową ciągle nad nami wisi i cały czas pojawia się ten wątek we wszystkich konfliktach, które aktualnie nabrały bardzo gorącego charakteru. Powrócenie do postawy „uważajmy, bo możemy zniszczyć cały świat”, jest bardzo ciekawym sposobem podjęcia wszystkich tych wyzwań, które się wiążą z utrzymaniem pokoju na świecie – dr Justyna Nakonieczna-Bartosiewicz – Katedra Metodologii Badań nad Polityką, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW
– Traktuję tę nagrodę jako odpowiedź na dotychczasowe groźby i cykliczne podnoszenie kwestii użycia broni nuklearnej przez przywódcę państwa, które aktualnie bierze udział w konflikcie, jaki toczy się m.in. pomiędzy Rosją a Ukrainą. A z drugiej strony, wybór organizacji, która gromadzi osoby mające doświadczenie zła wojny i wojny nuklearnej, jest czymś niesłychanie ważnym. Stanowi to pewnego rodzaju przypomnienie, że wojna to nie jest coś, co dotyka jakichś abstrakcyjnych obiektów typu państwo. Wojna to nieszczęście, które dotyka prawdziwych ludzi z krwi i kości, ludzi, którzy mają bliskich, którzy mają pragnienia, którzy mają marzenia – i wojna im to wszystko odbiera. Dlatego uważam, że wybór organizacji gromadzącej osoby, które dają świadectwo okrucieństwa wojny, jest pod tym względem niesłychanie ważny. Być może dzięki temu realne stanie się odwołanie do wrażliwości każdego człowieka na świecie i powiedzenie: „jeśli się wsłuchasz w to świadectwo, to będziesz wiedział, jakie to jest nieszczęście”. Niewykluczne, że w ten sposób będzie można zmobilizować więcej osób do aktywizmu na rzecz zwalczania możliwości użycia broni jądrowej – prof. dr hab. Paweł Łuków – Zakład Etyki, Wydział Filozofii UW.
– To jest bardzo ważna nagroda, która niesie ze sobą nadzieję, że zmiany są możliwe, a ludzie mogą dokonać wielkich rzeczy. Natomiast obawiam się pewnych interpretacji, szczególnie tych związanych z lękiem przed energią jądrową. Choć strach przed bronią jądrową jest uzasadniony, przede wszystkim ze względu na jej niszczycielski potencjał, to lęk przed promieniowaniem jest przesadzony. Jako fizyk mogę jasno powiedzieć, że wojna jądrowa może wpłynąć na klimat w dramatyczny sposób, co wiemy już od dawna. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na interpretację, że powinniśmy sprzeciwiać się absolutnie wszystkim szantażom, próbom użycia broni jądrowej, natomiast nie przekładajmy tego na różnego rodzaju aspekty, jak np. promieniowanie wykorzystywane w celach medycznych czy energetykę jądrową, która daje nam czysty stosunkowo prąd i energię do życia. Nie pozwólmy, by samo słowo „jądrowa” niesłusznie skazywało te technologie na społeczne odrzucenie – prof. dr hab. Szymon Malinowski – Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki UW.
Pokojowa Nagroda Nobla
Pokojowa Nagroda Nobla jest szczególna, nie tylko dlatego, że kandydatów mogą zgłaszać osoby spoza Norweskiego Komitetu Noblowskiego. To wyjątkowy symbol i docenienie działań na rzecz jednej z najcenniejszych wartości na świecie, czyli zachowania pokoju. Wyróżnienie w obszarze działań na rzecz pokoju zostało wymienione w testamencie Alfreda Nobla jako ostatnie. Fundator opisał profil kandydata do tej nagrody jako osobę, która wykonała „najwięcej pracy lub najlepszą pracę na rzecz braterstwa między narodami, organizacji i promowania kongresów pokojowych oraz likwidacji lub zmniejszenia istniejących armii”. Wyróżnienie pokojowe przyznaje się od początku trwania konkursu. Pierwszą nagrodę rozdzielono pomiędzy dwóch laureatów. Wyróżnienia otrzymali: Frédéric Passy – jeden z głównych założycieli Unii Międzyparlamentarnej i organizator I Światowego Kongresu Pokojowego oraz Henri Dunant – założyciel Czerwonego Krzyża, a zarazem inicjator konwencji genewskiej.