Immunoterapia to przyszłość w leczeniu nowotworów – przekonują eksperci. Ten rodzaj terapii wykorzystuje układ odpornościowy pacjenta do zwalczenia raka. Może pomóc także na etapie zaawansowanej choroby i w przyszłości doprowadzić nawet do całkowitego wyleczenia. Polscy naukowcy opracowują nową formę immunoterapii opartą na cząsteczce OATD-02, która ma odblokować naturalny układ immunologiczny chorego i dzięki temu zwiększyć skuteczność innych leków stosowanych u pacjentów.
– Tzw. immunoterapie, czyli leki, które powodują odblokowanie naszego naturalnego układu immunologicznego do walki z rakiem, są obecnie najbardziej obiecującymi terapiami w onkologii. W tej chwili w rozwoju klinicznym jest kilka czy kilkanaście takich leków, ale cały czas brakuje nowych rozwiązań, które działałyby komplementarnie. Standardowe podejście w immunoonkologii czy innych terapiach przeciwnowotworowych jest takie, że leki się łączy, żeby zwiększyć ich skuteczność i szanse na wyleczenie pacjenta – tłumaczy w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Innowacje Karolina Dzwonek, Dyrektor Działu Biologii w OncoArendi Therapeutics.
Polska firma OncoArendi Therapeutics pracuje nad rozwojem immunoterapii przeciwnowotworowej opartej na cząsteczce OATD-02. To cząsteczką należąca do grupy inhibitorów arginazy, które mają zwiększyć skuteczność innych leków wykorzystywanych w leczeniu części nowotworów, m.in. mózgu, jelita grubego, czy płuc. OATD-02 blokuje enzymy, które hamują naturalną zdolność układu odpornościowego człowieka do zwalczania nowotworu.
– Rozwijamy nową immunoterapię opartą na związkach drobnocząsteczkowych, czyli podawanych w tabletce, co bardzo ułatwia podawanie leku pacjentom. To zupełnie nowe podejście terapeutyczne, które wierzymy, że w połączeniu z obecnie stosowanymi immunoterapiami, znacznie zwiększy skuteczność leczenia i pomoże pacjentom – mówi Karolina Dzwonek.
Tylko w latach 2011–2016 zarejestrowano 68 leków onkologicznych do 22 różnych typów nowotworów, wynika z raportu „Global Oncology Trends 2017”. Są to jednak rejestracje również istniejących leków, ale w dodatkowym wskazaniu. W 2016 r. zarejestrowano tylko cztery zupełnie nowe leki przeciwnowotworowe. Pierwsze badania cząsteczki OATD-02 na zwierzętach potwierdzają jej efekt terapeutyczny oraz zwiększenie skuteczności terapii przy skojarzeniu cząsteczki z lekami już dostępnymi na rynku.
– Działanie naszego układu immunologicznego nie jest zależne od tkanki czy lokalizacji guza, więc mamy nadzieję, że zwiększymy skuteczność obecnych terapii lub stworzymy taką kombinację terapii, która będzie mogła pomóc pacjentom z różnymi typami nowotworów – podkreśla Karolina Dzwonek.
Lek zostanie wprowadzony do badań klinicznych w połowie następnego roku. Obecnie zakończone są już badania farmakologiczne, a naukowcy pracują nad opracowaniem syntezy związku do badań klinicznych na ludziach. O pierwszych efektach będzie można mówić po ok. 1,5 roku od rozpoczęcia terapii. Zanim jednak lek trafi na rynek, minie znacznie więcej czasu.
– Realizujemy cały program toksykologiczny, który pozwoli na dokładną ocenę profilu bezpieczeństwa tego leku, co wymagane jest przed wejściem ze związkiem do badań klinicznych. Zakładamy, że lek wejdzie do praktyki klinicznej za ok. 5–7 lat – prognozuje Stanisław Pikul.
Nowotwory to główna przyczyna śmierci. Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że co roku na raka umiera 8 mln osób. Dla części z nich immunoterapia może być jedyną szansą nie tylko na wydłużenie życia, lecz nawet na wyleczenie.
– Zaczyna istnieć możliwość, że pacjenci będą mogli być wyleczeni całkowicie. To będzie bardzo długi czas zanim dotrzemy do takiego punktu, ale wydaje się, że odpowiednie odblokowanie układu immunologicznego będzie mogło doprowadzić do całkowitej eliminacji komórek rakowych i wyleczenia pacjenta – twierdzi Stanisław Pikul, Dyrektor ds. Rozwoju w OncoArendi Therapeutics.
Z raportu „Global Oncology Trends 2017” wynika, że cały rynek leków stosowanych przy chorobach onkologicznych w 2016 roku wart był 113 mld dol. Do 2021 roku może to być już nawet 177 mld dol.
