Polskie projekty w świetle prac Grupy Zadaniowej EBI i KE ds. identyfikacji potrzeb inwestycyjnych w UE

Jean-Claude Juncker

Grupa Zadaniowa (Task Force) pod przewodnictwem Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Komisji Europejskiej wypracowała i opublikowała dziś listę projektów, które mogłyby być sfinansowane w ramach Planu Inwestycyjnego KE, tzw. planu Junckera. To efekt niespełna dwumiesięcznych prac, z aktywną rolą Polski, która przyczyniła się zarówno do powołania Grupy Zadaniowej, jak i wypracowania jej raportu. Wśród prawie 2000 projektów inwestycyjnych zgłoszonych przez państwa członkowskie o łącznej wartości 1,3 bln euro w ciągu najbliższych 3 lat mogą być zrealizowane projekty o wartości 500 mld euro. Wśród tych projektów znajduje się ponad 250 projektów zidentyfikowanych przez Polskę, o łącznej wartości ponad 130 mld euro. Promocja inwestycji pobudzających wzrost gospodarczy w Europie to jeden z polskich priorytetów.

W związku z brakiem poprawy sytuacji gospodarczej w strefie euro i UE, pomimo pewnych oznak ożywienia na początku 2014 r., w UE toczy się dyskusja o sposobach pobudzenia wzrostu gospodarczego. Podczas wrześniowego, nieformalnego posiedzenia ministrów finansów w Mediolanie podkreślone zostało kluczowe znaczenie inwestycji dla tworzenia podstaw ożywienia gospodarczego w Europie. Szczególnym priorytetem dla  ministrów finansów było poszukiwanie rozwiązań na rzecz pobudzenia inwestycji publicznych i prywatnych dla wsparcia wciąż słabego wzrostu gospodarczego w UE.

Po spotkaniu w Mediolanie, z inicjatywy prezydencji włoskiej pod auspicjami EBI i KE utworzona została Grupa Zadaniowa (Task Force), której celem była pilna identyfikacja potrzeb inwestycyjnych w Europie. W pracach grupy uczestniczyły wszystkie państwa członkowskie. Głównym zadaniem grupy było przygotowanie listy projektów inwestycyjnych, których realizacja mogłaby przyczynić się do zwiększenia wzrostu gospodarczego w UE oraz analiza barier utrudniających ich wdrożenie. Projekty zgłoszone przez państwa członkowskie i Komisję Europejską, po usunięciu barier blokujących ich wprowadzenie, mogłyby zostać zrealizowane w ciągu najbliższych kilku lat. Projekty te musiały spełniać kryteria określone przez Grupę Zadaniową – m.in. musiały być uzasadnione ekonomicznie, przyczyniać się do poprawy funkcjonowania jednolitego rynku oraz tworzyć podstawy do trwałego wzrostu gospodarczego w Europie.

Z uwagi na ryzyko przedłużonej stagnacji w Europie oraz powiązania naszej gospodarki z rynkami unijnymi promocja inwestycji pobudzających wzrost gospodarczy w Europie jest jednym z polskich priorytetów. Polska jest jednym z animatorów dyskusji toczącej się na forum Rady ECOFIN o potrzebach pobudzenia wzrostu gospodarczego w UE. Braliśmy  również aktywny udział w pracach Grupy Zadaniowej i w przygotowaniach raportu końcowego grupy.

Polska zidentyfikowała ponad 250 projektów o łącznej wartości ponad 130 mld euro, które spełniały kryteria określone przez Grupę Zadaniową. Największą grupę naszych propozycji stanowiły projekty w sektorze transportowym (63,9 mld euro), energetycznym (33,5 mld euro), infrastrukturze społecznej (16 mld euro) oraz z obszaru zasobów naturalnych i środowiska (13,3 mld euro). Wartość polskich projektów zgłoszonych w obszarze gospodarki cyfrowej i ICT wyniosła ok. 6 mld euro.

Dodatkowo Komisja Europejska, przygotowała własną listę propozycji, na której umieściła ok. 120 projektów już wcześniej zgłoszonych przez Polskę, o łącznej wartości ok. 60 mld euro. Zdecydowaną większość na tej liście stanowią projekty w sektorze transportowym (ponad 48 mld euro). Na liście znalazły się również projekty z sektora energetycznego, obszaru infrastruktury społecznej, opieki zdrowotnej i edukacji.

Przygotowanie listy projektów pomogło w oszacowaniu potrzeb inwestycyjnych w Europie oraz identyfikacji projektów, które mogłyby zostać pobudzić wzrost gospodarczy w UE. W związku z krótkim czasem, jaki Grupa Zadaniowa miała na opracowanie tej listy, ma ona głównie charakter ilustracyjny. Faktyczna liczba projektów inwestycyjnych możliwych do realizacji jest znacznie większa. Dlatego też lista ta będzie otwarta na nowe projekty. Po weryfikacji będzie ona stanowić istotny wkład do zasobu projektów (project pipeline) tworzonego przez Komisję Europejską w ramach Planu Inwestycyjnego dla Europy. Utworzenie zasobu o znaczeniu europejskim da prywatnym inwestorom rzetelne i przejrzyste informacje o potencjalnych przedsięwzięciach inwestycyjnych i umożliwi ukierunkowanie dostępnego kapitału na ich realne potrzeby inwestycyjne.