Silny popyt w sektorach biurowym i przemysłowym napędza rynek

Dorota Kościelniak MRICS

Według najnowszego badania RICS „Poland Commercial Property Monitor” silny popyt w III kw. okazał się być siłą napędową wzrostowego trendu na rynku najmu oraz inwestycji w nieruchomości komercyjne.

Na tle spowolnienia gospodarczego w Europie polska gospodarka nadal prężnie się rozwija. Kluczowym akceleratorem rozwoju pozostają wydatki konsumpcyjne co powinno wspierać aktywność rynkową w nadchodzących kwartałach. Przewidywania uczestników badania RICS w zakresie wysokości czynszu oraz wartości kapitałowych na najbliższy rok wskazują na wartości dodatnie, przy czym oczekuje się, że najwyższy wzrost odnotują sektory biurowy i przemysłowy rynku.

Nastroje na rynku najmu

Wskaźnik sentymentu najemców nieruchomości komercyjnych (kompleksowy wskaźnik uchwytujący dynamikę rynku najmu) osiągnął wartość +17 w III kwartale. Mimo, że nie odbiega to znacząco od +16 w II kwartale wciąż odzwierciedla wzrost na rynku najmu. Co istotne, na podstawie tego wskaźnika można ustalić, że sentyment na rynku jest teraz silniejszy niż kiedykolwiek wcześniej po roku 2011.

Popyt ze strony najemców nadal rósł na wysokim poziomie a najbardziej wyraźny wzrost odnotowały sektory biurowy i przemysłowy rynku. Dla porównania, zainteresowanie najemców powierzchnią handlową było umiarkowane, jednocześnie jednak popyt w tym obszarze zyskał na sile w ostatnich dwóch kwartałach. Dostępność powierzchni pod wynajem pozostała bez zmian w III kwartale; pierwszy raz w ciągu sześciu lat nie wzrosła podaż. Umiarkowanie zwiększyła się również wartość pakietów zachęt dla najemców.

Oczekiwania odnośnie do wartości czynszów na najbliższy rok pozostały z grubsza bez zmian licząc od poprzedniego kwartału. Uczestnicy ankiety skorygowali w górę przewidywania dla wartości czynszów w najlepszych lokalizacjach biurowych. Optymistyczne także pozostają perspektywy dla sektora najlepszych nieruchomości przemysłowych. Przewidywania dla pozostałych obszarów rynku są umiarkowane w porównaniu do drugorzędnych nieruchomości handlowych, dla których przewidywany jest spadek wartości czynszów w nadchodzącym roku.

Nastroje na rynku inwestycji

Wskaźnik sentymentu inwestycyjnego (łączony wskaźnik obejmujący szereg zmiennych rynku inwestycji w nieruchomości komercyjne) wskazał +17 w III kw., pozostając na zasadniczo niezmienionym poziomie w stosunku do +18 w II kw. Jest to związane z umiarkowanym wzrostem na rynku inwestycji w nieruchomości komercyjne.

Zapytania inwestycyjne wciąż znacząco rosły w III kw. Wynikało to głównie ze znaczącego wzrostu popytu w sektorach biurowym i przemysłowym, podczas gdy zainteresowanie inwestorów nieruchomościami handlowymi odnotowało spadek. Wzrost zaznaczyły również zapytania ze strony inwestorów zagranicznych w sektorach biurowym oraz przemysłowym rynku choć spadły minimalnie w sektorze powierzchni handlowych. Podaż nieruchomości do celów inwestycyjnych wzrosła umiarkowanie w ciągu kwartału.

Respondenci określili oczekiwania co do wartości kapitałowych na najbliższy rok bez zmian w porównaniu do poprzedniego raportu. Wciąż przewidywany jest znaczny wzrost dla pierwszorzędnych aktywów przy czym oczekuje się, że sektor najlepszych nieruchomości przemysłowych zanotuje najsilniejszy wzrost wartości kapitałowych w najbliższym roku. Zasadniczo nie przewiduje się żadnych zmian w zakresie wartości kapitałowych w odniesieniu do drugorzędnych segmentów rynku nieruchomości biurowych oraz przemysłowych podczas gdy wartości kapitałowe mogą odnotować spadek w sektorze drugorzędnych nieruchomości handlowych. Choć większość respondentów (47%) jest przekonana, że rynek znajduje się aktualnie w szczytowej fazie cyklu, 23% zaznaczyło jego wzrost. Mimo to 85% respondentów uważa, że ceny obiektów handlowych odzwierciedlają lub znajdują się poniżej godziwej wartości. Uczestnicy najnowszego badania RICS zanotowali również umiarkowaną poprawę warunków kredytowych w III kwartale br.

Dorota Kościelniak MRICS
Dorota Kościelniak MRICS

Komentarz Doroty Kościelniak MRICS, dyrektora regionalnego wrocławskiego oddziału Colliers International:

„To niesamowite, jak dynamicznie rozwija się Polska, szczególnie w sektorze nieruchomości biurowych. 1 maja 2014 roku świętowaliśmy 10-lecie wstąpienia Polski do krajów Unii Europejskiej. Był to czas refleksji i wielu podsumowań. Każdy z ekspertów odwoływał się do dekady znaczących zmian ekonomicznych i politycznych w naszym kraju. Podkreślano, iż istotnym bodźcem dla wzrostu naszej gospodarki był w głównej mierze napływ inwestycji zagranicznych, których skumulowana wartość ówcześnie przekraczała 100 mld EUR. To z pewnością miało ogromy wpływ na rynek nieruchomości komercyjnych, w tym w szczególności na rynek nieruchomości biurowych. Dla porównania całkowite zasoby w Polsce były dwukrotnie wyższe w 2014 roku niż przed wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Jak wygląda rynek nieruchomości biurowych w III kwartale 2018 roku? Z pewnością możemy potwierdzić, że Polska nie zwalnia tempa. Całkowita podaż nowoczesnych powierzchni biurowych w Warszawie wynosi obecnie 5,4 mln m2 oraz 4,8 mln m2 na 8 głównych rynkach regionalnych, do których zalicza się Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Łódź, Poznań, Szczecin i Lublin. Według danych firmy Colliers International, w III kwartale 2018 roku w trakcie realizacji było ponad 780 000 m2 powierzchni biurowej w samej stolicy oraz 850 000 m2 na rykach regionalnych. Popyt na nowoczesne powierzchnie biurowe w tym okresie przekroczył 200 000 m2 w samej stolicy oraz wynosił łącznie 160 000 m2 na rykach regionalnych. Wrocław jest świetnym przykładem miasta dynamicznie rozwijającego się w tym sektorze. Pamiętam moje początki na rynku nieruchomości biurowych we Wrocławiu. Był to listopad 2002 roku. Całkowita podaż nowoczesnych powierzchni biurowych nie przekraczała wówczas 80 000 m2, zaś w budowie znajdowało się ok. 30 000 m2 powierzchni klasy A. Popyt na powierzchnie biurowe wynosił w tym okresie ok. 15 000 m2 rocznie. Kiedy podpisywane były transakcje powyżej 1000 – 1500 m2, mówiło się o dużych transakcjach przeprowadzonych w naszym mieście. W III kwartale tego roku podaż nowoczesnych nieruchomości biurowych w stolicy Dolnego Śląska przekroczyła poziom 1 mln m2, a podaż mkw. w budowie wyniosła około 270 000 m2. Popyt na powierzchnie biurowe od początku lipca do końca września 2018 roku osiągnął poziom 96 000 m2, a największe transakcje podpisywane w mieście w tym kwartale przekraczały metraż 5000 m2. Około 30% transakcji odbywających się dzisiaj na wrocławskim rynku nieruchomości biurowych dotyczy dużych transakcji w metrażu pomiędzy 5000 a 10000 m2. Na tym przykładzie doskonale widać jak w ostatnich latach rozwinęły się ośrodki regionalne w naszym kraju. Regionalne rynki biurowe w Polsce w dalszym ciągu z sukcesem przyciągają duże międzynarodowe firmy. Wybór tych lokalizacji pozwala inwestorom wygenerować oszczędności wynikające z niższych kosztów pracy i niższych stawek czynszu za wynajem biur przy zachowaniu dostępu do wykwalifikowanych pracowników. To buduje znaczny optymizm na kolejne miesiące oraz nadchodzący 2019 rok”.