Podwyżka stóp procentowych o 25 pb. na czwartkowym (27.07) posiedzeniu Europejskiego Banku Centralnego wydaje się być przesądzona. Nie jest jednak jasne, co czeka nas dalej.
Najnowsze dane i sygnały od decydentów sugerują, że EBC przybierze prawdopodobnie bardziej gołębią postawę. Uważamy jednak, że zmiana ta będzie subtelna i będzie oznaczała raczej powrót do decyzji zależnych od danych, a nie zapowiedź końca cyklu podwyżek stóp procentowych.
Biorąc pod uwagę, że tym razem nie poznamy nowych projekcji Europejskiego Banku Centralnego, a ruch w górę jest niemal w pełni wyceniony, uwaga rynków powinna skupić się na komunikatach Rady Prezesów. W czerwcu bank zaskoczył rynki, zobowiązując się wstępnie do kolejnej podwyżki stóp procentowych w lipcu. Prezeska Christine Lagarde uderzyła w jastrzębie tony, sygnalizując, że decydenci wciąż „mają coś do zrobienia”, i podkreślając siłę rynku pracy strefy euro i wyzwania dla walki z inflacją, którą może ona za sobą pociągnąć.
Od tamtego czasu sytuacja uległa zmianie. Dezinflacyjna narracja zdobyła więcej uznania na świecie, szczególnie po serii zaskoczeń w dół odczytami dynamiki cen w głównych gospodarkach, zwłaszcza w USA. Dodatkowo aktywność gospodarcza w strefie euro zwolniła, co widać w danych PMI. W czerwcu zbiorczy indeks PMI po raz pierwszy od 6 miesięcy spadł poniżej poziomu 50 pkt (49,9), sugerując bardzo delikatne zmniejszenie się aktywności pod koniec II kwartału br. W lipcu ponownie spadł, osiągając niższy od oczekiwań poziom 48,9.
Twarde dane rysują podobnie rozczarowujący obraz – sprzedaż detaliczna i produkcja przemysłowa w maju zawiodły. Pierwsza z nich była przez ostatnie dwa miesiące płaska, druga odnotowała zaś w ujęciu rocznym największy spadek od października 2020 r., tj. -2,2%.
Wykres 1: Wskaźniki PMI w strefie euro (2020 – 2023)
Źródło: Refinitiv Datastream Data: 24.07.2023
Ostatnia komunikacja decydentów, w szczególności wypowiedź zwykle jastrzębiego członka Rady Prezesów EBC Klaasa Knota, przykuły uwagę rynków. Przemawiając w tym miesiącu, stwierdził on, że podnoszenie stóp procentowych po lipcu „jest co najwyżej możliwością, ale zdecydowanie nie pewnikiem”, co spowodowało tymczasowe zamieszanie w wycenach rynkowych. Postrzegamy to jako sygnał, że jastrzębie mogą zmieniać swoje nastawienie i nie naciskać już tak mocno na dalsze zacieśnianie.
EBC nie może jeszcze ogłosić zwycięstwa
Uważamy, że sytuacja sprzyja powrotowi do decyzji zależnych od danych. W bazowym scenariuszu spodziewamy się jednak jeszcze co najmniej jednej, po lipcowej, podwyżki stóp procentowych EBC. Będzie ona miała miejsce prawdopodobnie we wrześniu. Inflacja bazowa jest niewiele poniżej swojego szczytu, a odnotowany w czerwcu poziom 5,5% jest ponad dwukrotnie wyższy od celu banku.
Przemawiając na corocznej konferencji EBC w portugalskiej Sintrze, prezeska Lagarde oświadczyła, że bank „nie może jeszcze ogłosić zwycięstwa” i ponownie wspomniała o kwestii jednostkowych kosztów pracy (które w znacznym stopniu wpłynęły na znaczną rewizję w górę czerwcowych projekcji bazowej dynamiki cen). Ostatnie komunikaty banku wskazują, że ciasny rynek pracy pozostaje jednym z głównych zmartwień EBC. Biorąc to pod uwagę, uważamy, że bank będzie ostrożnie podchodzić do zakończenia cyklu zacieśniania, by nie zrobić tego zbyt wcześnie.
Wykres 2: Inflacja w strefie euro (2013 – 2023)
Źródło: Refinitiv Datastream Data: 24.07.2023
W poszukiwaniu równowagi
Uważamy, że uwaga skupi się w tym tygodniu na powrocie do podejścia zależnego od danych. Powtórka z czerwca, kiedy to EBC wprost zapowiedział swoje zamiary na kolejne posiedzenie, jest mało prawdopodobna. Naszym zdaniem prezeska Lagarde będzie szukała równowagi między zasygnalizowaniem gotowości Rady do dalszego zacieśniania polityki monetarnej a zauważeniem, że wiele ona już zrobiła. Rozłożenie akcentów w jej komunikatach może być dla rynku kluczowe. Powtórzenie wiadomości, że inflacja „według projekcji zbyt długo pozostanie za wysoka” i skupienie się na sile rynku pracy może być postrzegane jako jastrzębie. Podkreślanie słabości gospodarczej może zaś zasygnalizować, że chęć banku do zacieśniania spadła.
Dla kursu euro kluczowy będzie ton komunikatów Europejskiego Banku Centralnego. Rynki w dużej mierze wyceniają drugą podwyżkę w nadchodzących miesiącach, inwestorzy nie są jednak pewni ruchu we wrześniu (jego wycena to ok. 50/50).
Nie spodziewamy się, by na najbliższym posiedzeniu Lagarde zdecydowanie potwierdziła plany podwyżki albo im zaprzeczyła. Jeśli jednak EBC sprawi, że rynki mocniej opowiedzą się za którąś z opcji, euro powinno to odczuć. Wspólna waluta może zareagować również na oznaki przeciwstawiania się zakładom na obniżki stóp.
Biorąc pod uwagę niepewność towarzyszącą posiedzeniu w tym tygodniu, możemy spodziewać się podwyższonej zmienności euro wokół czwartkowego oświadczenia. Może to być zjawisko jednak o mniejszej skali niż obserwowaliśmy w czerwcu.
Wykres 3: Wyceniana łączna zmiana stóp procentowych do danego posiedzenia EBC (OIS) [pb.]
Źródło: Refinitiv Datastream Data: 25.07.2023
We wtorek (25.07), tj. dwa dni przed ogłoszeniem decyzji banku, opublikowano wyniki badania ankietowego EBC Bank Lending Survey. Sugerują one, że transmisja polityki jest wyraźna. Może to stanowić dodatkowy argument za tym, żeby ton komunikacji EBC w czwartek nie był przesadnie jastrzębi.
Decyzja w sprawie polityki EBC zostanie ogłoszona w czwartek (27.07) o godz. 14:15, a konferencja prasowa prezeski Lagarde rozpocznie się 30 minut później.
Autor: Roman Ziruk – starszy analityk Ebury
